Lösemi veya Lenfoma tanılı çocukların ergen kardeşlerinde psikolojik sağlamlık düzeyi ve ilişkili faktörler
Psychological resilience levels and associated factors in siblings of children diagnosed with Leukemia or Lymphoma
- Tez No: 844497
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHİKA GÜLEN ŞİŞMANLAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Psikolojik sağlamlık, yaşam kalitesi, lösemi, lenfoma, kardeş, Psychological resilience, quality of life, leukemia, lymphoma, siblings
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Giriş ve Amaç: Bu çalışmada kardeşi lösemi ya da lenfoma tanısı alan sağlıklı ergenlerin psikolojik sağlamlık ve yaşam kalitesi düzeylerini, bu unsurları etkileyen faktörleri araştırmak, psikososyal risk faktörlerini ayırt etmek ve ayrıca kanserin aile ilişkileri üzerindeki etkisini anlamak amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji veya Çocuk Onkoloji polikliniğine başvurmuş, en az 3 ay önce lösemi/ lenfoma tanısı alan çocukların 37 sağlıklı ergen kardeşi ve sağlıklı kardeşi olan 40 ergen olmak üzere toplam 67 ergen ve ebeveynleri dahil edilmiştir. Çalışma grubundaki ebeveynlere; Sosyodemografik Veri Formu, Güçler ve Güçlükler Anketi (anne-baba), Aile Çocuk İlişkileri Ölçeği, ergenlere; Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi (ergen), Aile Değerlendirme Ölçeği, Ebeveyn Duygusal Erişilebilirliği Ölçeği ve Yaşam Kalitesi Ölçeği verilmiştir. Bulgular: Çalışma grubunda 14 kız (%37,8), 23 erkek (%62,2); kontrol grubunda ise 16 kız (%40), 24 (%60) erkek ergen çalışmaya katılmıştır. Çalışmaya katılan ergenlerin yaşları 12-18 arasında olup, çalışma grubunda ortalama yaş 14,38 (±1,8); kontrol grubunda ise 14,35 (±1,8) olarak bulunmuştur. Çalışmamızda cinsiyet, yaş ortalaması, kardeş sayısı ve sırası, okul sınıf düzeyi, fiziksel ve ruhsal hastalığa sahip olmaya ilişkin gruplar arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Ergenlerin ruhsal hastalık tanılarına göre karşılaştırılma yapıldığında ise çalışma grubundaki ergenlerin %10,8'inde anksiyete bozukluğu görülürken kontrol grubundaki ergenlerin hiçbirinde anksiyete bozukluğunun görülmediği saptanmıştır. Çalışma grubundaki ergenlerin anneleri ile görüşülme oranı %70,3 ve baba ile görüşülme oranı %29,7 iken kontrol grubunda ise anne ile görüşülme oranı %95 ve baba ile görüşülme oranı %5 olarak saptanmış; çalışma grubunda baba ile görüşme oranı daha yüksek bulunmuştur. Anne ve babada fiziksel hastalık ve ruhsal hastalık tanısına sahip olma durumlarına ilişkin çalışma ve kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanmamış, fakat çalışma grubundaki anne ve babalarda anksiyete bozukluğu görülme oranı kontrol grubundan daha yüksek bulunmuştur. Çalışma ve kontrol grubundaki ergenlerin ölçek puanlarının karşılaştırılmasında ergenlerin psikolojik sağlamlık ölçeği ve yaşam kalitesi puanlarına ilişkin gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Çalışma grubunda psikolojik sağlamlık puanı ile yaşam kalitesi toplam puanı ve psikososyal sağlık alt boyut puanı arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde ilişki bulunmuştur. Çalışma grubunda kardeşinin hastalık tanısını bilen ergenlerin bilmeyenlere göre psikolojik sağlamlık puanları daha yüksek saptanmıştır. Çalışmamızda çalışma grubunda psikolojik sağlamlık puanları arttıkça ebeveyn ve ergen güçler ve güçlükler anketi sosyal davranışlar alt boyut puanlarının arttığı, yaşam kalitesi puanları arttıkça da ebeveyn güçler ve güçlükler anketi toplam puanlarının ve duygusal sorunlar alt boyut puanlarının düştüğü saptanmıştır. Ayrıca çalışma grubundaki ergenlerin ebeveynlerine duygusal erişilebilirlikleri arttıkça ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin arttığı sonucu da elde edilmiştir. Çocuğunun lösemi ve lenfoma tanısından dolayı ebeveynlerin kendilerini suçlu hissettiği ailelerde sağlıklı ergen kardeşlerin yaşam kalitesi toplam puanının daha düşük olduğu bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak lösemi ve lenfoma tanılı çocuğun kardeşlerinin psikolojik sağlamlık ve yaşam kalitesi düzeylerinin aile içi ilişkilerin, ebeveynlerin özellikle babanın erişilebilir olmasının, çocuğun sosyal ilişkiler kurabilmesinin ve çocuğun kardeşinin hastalığı ile ilgili bilgilendirmenin önemli olduğu görülmüştür. Bu nedenle hasta çocuk, kardeşler ve ailelerin hastalık sürecinde ruhsal açıdan değerlendirilip, ihtiyaç halinde desteklenmelerini koruyucu olacağı düşünülmüştür. Bu amaçla, çocuk onkolojisi ve çocuk hematolojisinde çalışan hekimler ile çocuk ruh sağlığı hekimleri arasında bilgi alışverişinin sağlanması ailenin uzun ve zorlu hastalık sürecine uyum sağlaması için oldukça önemlidir. Farklı yaş grubundan çocukların dahil edildiği, daha büyük örneklem grubu ile çok merkezli çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aims to investigate the levels of psychological resilience and quality of life in healthy adolescents with siblings diagnosed with leukemia or lymphoma. The goal is to explore factors influencing these aspects, differentiate psychosocial risk factors, and understand the impact of cancer on family relationships. Method: The study included a total of 67 adolescents and their parents, who applied to Kocaeli University Faculty of Medicine Child Hematology or Pediatric Oncology outpatient clinics, at least 3 months after the diagnosis of leukemia/lymphoma. The participants consisted of 37 healthy siblings of children diagnosed with leukemia/lymphoma and 40 healthy siblings of other children. The parents in the study group were given the Sociodemographic Data Form, Strengths and Difficulties Questionnaire (parent version), Parental Acceptance-Rejection Questionnaire. Adolescents were provided with the Child and Youth Resilience Measure, Strengths and Difficulties Questionnaire (adolescent version), McMaster Family Assesment Device, Lum Emotional Availability of Parents and Pediatric Quality of Life Questionnaire. Findings: In the study group, 14 girls (37.8%) and 23 boys (62.2%) participated, while in the control group, 16 girls (40%) and 24 boys (60%) adolescents took part. The ages of the participating adolescents ranged from 12 to 18, with an average age of 14.38 (±1.8) in the study group and 14.35 (±1.8) in the control group. No significant differences were found between the groups regarding gender, age, number and order of siblings, school grade level, and the presence of physical or mental illness. When comparing adolescents based on mental illness diagnoses, anxiety disorders were observed in 10.8% of adolescents in the study group, while none of the adolescents in the control group exhibited anxiety disorders. The rate of meeting with mothers was 70.3%, and with fathers was 29.7% in the study group, whereas in the control group, the rates were 95% with mothers and 5% with fathers. The rate of meeting with fathers was higher in the study group. There were no significant differences between the study and control groups in terms of the presence of physical and mental illness diagnoses in mothers and fathers. However, the rate of anxiety disorders in both mothers and fathers was higher in the study group compared to the control group. No significant differences were found between the study and control groups when comparing the scale scores of adolescents, including psychological resilience and quality of life. In the study group, a positive and low-level relationship was found between the psychological resilience score and the total score of quality of life, as well as the psychosocial health subscale score. Adolescents in the study group who were aware of their sibling's illness diagnosis had higher psychological resilience scores than those who were not aware. Furthermore, as the social behavior skills and emotional accessibility to parents increased in the study group, the psychological resilience levels of adolescents also increased. In families where parents felt guilty due to the diagnosis of leukemia and lymphoma in their child, the total quality of life score of healthy adolescent siblings was found to be lower. Result: As a result, it has been observed that the psychological resilience and quality of life levels of siblings of children diagnosed with leukemia and lymphoma are influenced by intrafamily relationships, especially the accessibility of parents, particularly the father. It is also noted that the ability of the child to establish social relationships and the provision of information about the sibling's illness are crucial factors. Therefore, it is considered essential to assess and support the mental well-being of the sick child, siblings, and families during the illness process. To achieve this, facilitating information exchange between physicians specializing in pediatric oncology and pediatric mental health is deemed crucial for the family's adaptation to the long and challenging disease process. It is recommended that multi-centered studies with a larger sample group, including children from different age groups, be conducted for a more comprehensive understanding.
Benzer Tezler
- En az 2 yıldır remisyonda olan lösemi ve lenfoma tanısı almış çocuk ve gençlerin ruhsal durumları, bilişsel fonksiyonları, yaşam kalitesi ve bunları etkileyen değişkenlerin belirlenmesi
Assessment of mental states, cognitive functions, life quality and related variables of children and adolescents under remission for at least two years with leukemia and lymphoma diagnosis
MUSTAFA KÜÇÜKKÖSE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL ERERMİŞ
- 5-18 yaş arasında çocukluk çağı sarkomu ile takipli hastaların yaşam kalitesi ve sosyodemeorafik özellikler
Quality of life and sociodemographic characteristics of patients between the ages of 5-18 following with childhood sarcoma
AHMET ONUR YİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN DİNÇASLAN
- Çocukluk çağı kanserlerinde geç dönem solunum komplikasyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of respiratory complication in long term childhood cancer
FIRAT ERGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
OnkolojiEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN ÇETİNGÜL
- Pediatrik onkoloji hastalarında, IMMY kiti ile cryptococcus antijenvarlığının araştırılması
Investigation cryptococcus antigen presence with IMMY kit in pediatric oncology patients
AHMET ÇAĞRI BIKMAZ
Doktora
Türkçe
2023
MikrobiyolojiÇukurova ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MACİT İLKİT
- Kanser hastası olan çocukların bakım vericilerine evde yapılan eğitimin bakım yükü depresyon ve yaşam doyumuna etkisi
The effects of home education on caregiver care burden depression and life satisfaction for caregivers of children with cancer patients
ELA VAROL
Doktora
Türkçe
2018
Halk SağlığıAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZLI HACIALİOĞLU