Entelektüel sermayenin rekabet avantajı üzerindeki etkisinde dinamik yeteneklerin aracı rolü: Gıda sektörü çalışanları üzerine bir araştırma
The mediator role of dynamic capabilities in the effect of intellectual capital on competitive advantage: A research on food sector employees
- Tez No: 844563
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ŞAHİN ÖRNEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Entelektüel sermaye kurumların faaliyetlerini sürdürebilmesini sağlayan patentler, yetenekler, tecrübeler ve fikri mülkiyetler gibi maddi olmayan varlıkların toplamı olarak ifade edilmektedir. Günümüzde entelektüel sermaye, değere dönüştürülebilen bilgi olarak tanımlanmaktadır. Entelektüel sermayesi yüksek olan kuruluşlar rakiplerine göre daha avantajlı bir konumda yer almaktadırlar. Çalışmada sahip olunan entelektüel sermaye türlerinin dinamik yeteneklerle desteklendiğinde rekabet avantajını nasıl etkileyeceği incelenmiştir. Özellikle insan sermayesinin, işletmenin en belirleyici faktörlerinden biri olduğu ve işletmeye değer katan önemli bir sermaye türü olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın amacı, entelektüel sermaye ile rekabet avantajı arasındaki ilişkide dinamik yeteneklerin aracılık rolünü belirlemektir. Aracılık rolünün tespiti için entelektüel sermaye ve rekabet avantajı değişkenleri arasındaki ilişkinin yanı sıra; entelektüel sermayenin, dinamik yeteneklerle (aracı değişken) olan ilişkisi ve dinamik yeteneklerin, rekabet avantajı ile olan ilişkisi de incelenmiştir. Bu bağlamda bağımsız değişken olan entelektüel sermayenin alt boyutlarının, bağımlı değişken olan rekabet avantajının alt boyutlarına olan etkisinde dinamik yeteneklerin aracı rolü ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada entelektüel sermaye üç boyutta (insan sermayesi, sosyal sermaye, yapısal sermaye); rekabet avantajı iki boyutta (stratejik rekabet, finansal rekabet); dinamik yetenekler ise üç boyutta (algılama yeteneği, kavrama yeteneği, sezme yeteneği) ele alınmıştır. Yapılan çalışmada, Çanakkale ilinde faaliyet gösteren gıda firmasına ait olan üç şirketin beyaz yakalı çalışanlarına anket uygulanmıştır. Çalışmada belirtilen kavramları, aynı şirkete mensup çalışanların nasıl algıladıkları incelenmiştir. Bu firmadan 78 kişi ile yüz yüze görüşerek anket doldurulmuş, 46 kişiye mail yoluyla anketler ulaştırılmış ve soru kağıtları doldurulmuştur. Toplamda 124 katılımcıdan veri elde edilmiştir. Toplanan bu veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda saptanan bulgulara göre entelektüel sermaye ile rekabet avantajı arasında, entelektüel sermaye ile dinamik yetenekler arasında ve dinamik yetenekler ile rekabet avantajı arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki gözlemlenmiştir. Tüm bu bulguların ışığında entelektüel sermaye ile rekabet avantajı arasındaki ilişkide dinamik yeteneklerin kısmi aracılık rolü üstlendiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Intellectual capital is expressed as the sum of intangible assets such as patents, skills, experience and intellectual property that enable institutions to continue their activities. Today, intellectual capital is defined as knowledge that can be transformed into value. Organizations with high intellectual capital are in a more advantageous position compared to their competitors. The study examined how the types of intellectual capital will affect competitive advantage when supported by dynamic capabilities. In particular, it has been determined that human capital is one of the most determining factors of the business and is an important type of capital that adds value to the business. The aim of the study is to determine the mediating role of dynamic capabilities in the relationship between intellectual capital and competitive advantage. In addition to the relationship between intellectual capital and competitive advantage variables to determine the mediating role; The relationship between intellectual capital and dynamic capabilities (mediating variable) and the relationship between dynamic capabilities and competitive advantage were also examined. In this context, the mediating role of dynamic capabilities in the effect of the sub-dimensions of intellectual capital, which is the independent variable, on the sub-dimensions of competitive advantage, which is the dependent variable, has been revealed. In the study, intellectual capital is divided into three dimensions (human capital, social capital, structural capital); competitive advantage in two dimensions (strategic competition, financial competition); Dynamic abilities are discussed in three dimensions (perception ability, comprehension ability, sensing ability). In the study, a survey was applied to the white-collar employees of three companies belonging to the food company operating in Çanakkale province. It was examined how employees of the same company perceived the concepts mentioned in the study. A survey was completed by face-to-face interviews with 78 people from this company, and surveys were sent to 46 people via e-mail and questionnaires were filled out. Data was obtained from 124 participants in total. These collected data were analyzed with the SPSS statistical program. According to the findings of the research, a significant and positive relationship was observed between intellectual capital and competitive advantage, between intellectual capital and dynamic capabilities, and between dynamic capabilities and competitive advantage. In light of all these findings, it has been determined that dynamic capabilities play a partial mediating role in the relationship between intellectual capital and competitive advantage.
Benzer Tezler
- Entellektüel sermayenin firma değerine etkisinin ölçülmesi ve değerlendirmesi
Measuring and valuation of the effect of intellectual capital on firm value
MAYE BELYALOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
İşletmeGazi ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN KAMİL ERCAN
- Impact of intellectual capital on achieving competitive advantage: A study of non-governmental universities in Erbil, Iraq
Entelektüel sermayenin rekabet avantajı elde etmeye etkisi: Erbil'deki özel üniversiteler üzerine bir çalışma
FAKHRALDIN BAYZ ALI ALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
İşletmeGaziantep Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL SEYREK
- Yapı sektöründe entelektüel sermaye, inovasyon performansı, firma performansı ve rekabet avantajı ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship between intellectual capital, innovation performance, firm performance and competitive advantage in the construction sector
MERVE ERDİK
- Entelektüel sermayenin işletme performansı üzerindeki etkisinde sosyal zekânın düzenleyici rolü
The regulatory role of social intelligence in the impact of intellectual capital on business performance
SELAHATTİN ÜÇGÜN
- Medikal turizmde kültürlerarası duyarlılığın müşteri odaklılığa etkisinde entelektüel sermayenin aracılık rolü
The mediating role of intellectual capital in the effect ofintercultural sensitivity on the customer orientation in medical tourism
NİHAL TÜRKOĞLU ÖNDER