Geri Dön

1957 ve 1969 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi muhalefetinin karşılaştırmalı analizi

Comparative analysis of Republican People's Party as an opposition in 1957 and 1969 general elections

  1. Tez No: 844573
  2. Yazar: NURULLAH ÇİFTÇİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CAHİDE SINMAZ SÖNMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 127

Özet

Türk siyasi hayatının önemli unsurlarından biri olan siyasi parti pratikleri, Osmanlı'dan itibaren başlayan ve Türkiye Cumhuriyeti ile devam eden birikimli bir süreçtir. İlk dönemlerinde, partiden ziyade bir siyasal cemiyet izlenimi uyandıran bu gruplar ilerleyen dönemde daha teşekküllü ve modern anlamının karşılığını veren bir yapıya bürünecektir. Osmanlı'nın son döneminde başlayan Anadolu'daki işgal hareketleri, birbirinden bağımsız siyasi grupların oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bu siyasi gruplar ilerleyen dönemde tek bir çatı altında toplanarak Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu adını almıştır. ARMHC adıyla bir süre faaliyet gösteren grup 1923 genel seçimi öncesi Halk Fırkası adını alarak siyasi dönüşümünü tamamlamıştır. İki çok partili hayat denemesinin olumsuz sonuçlanmasıyla beraber 27 yıllık dönem boyunca partinin herhangi bir siyasi rakibi olmamıştır. 1946 sonrası başlayan demokrasi yönelimi Demokrat Parti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. 1950 seçimlerinde iktidarı kazanan DP'nin, on yıllık döneminde gerek devrimler gerekse tek parti döneminin yaşanmışlıkları üzerinden vuku bulan olaylar siyasi hayatın temelini oluşturmuştur. Bu çok partili yaşam denemesi 27 Mayıs 1960'da DP'nin ordu tarafından Türk siyasi hayatından tasfiye edilmesiyle sonuçlanmıştır. 1961 genel seçiminde kurulan koalisyon hükümetlerinden sonra, 1965 genel seçiminde, beklenenin aksine iktidar CHP'ye değil yeni kurulan Adalet Partisi'ne geçmiştir. Merkez sağ karşısında uğranılan bu ikinci yenilgi parti içinde yeni siyasi söylemlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Parti'nin bu iki sağ iktidar karşısındaki başarısızlığı, değişimi ve yeni siyasi söylemi, 1957 ve 1969 genel seçimleri özelinde incelenerek çalışmanın temelini oluşturmuştur. Çalışmanın kaynağını ise akademik yayınlar, arşiv belgeleri, süreli yayınlar ve anılar oluşturmaktadır.

Özet (Çeviri)

Political party practices, one of the most important elements of Turkish political life, is a cumulative process that started in the Ottoman Empire and continued with the Republic of Turkey. These groups, which gave the impression of being a political society rather than a party in their early periods, would take on a more well-formed and modern structure in the following period. The occupation movements in Anatolia, which started in the last period of the Ottoman Empire, paved the way for the formation of independent political groups. In the following period, these political groups were gathered under a single roof and named the Anatolian and Rumelia Mudafaa-i Hukuk Group. The group, which operated under the name ARMHC for a while, completed its political transformation by taking the name Halk Fırkası before the 1923 general elections. With the negative results of two attempts at multi-party life, the party did not have any political rival throughout the 27-year period. The post-1946 democratic trend resulted in the establishment of the Democrat Party. In the 1950 elections, the DP came to power, and in its ten-year term, the events that took place through the revolutions and the experiences of the single party period formed the basis of political life. This multi-party experiment resulted in the elimination of the DP from Turkish political life by the military on May 27, 1960. After the 1961 general elections, coalition governments were formed and in the 1965 general elections, contrary to expectations, the power passed not to the CHP but to the newly established Justice Party. The failure, change and new political discourse of the Party against these two right-wing governments formed the basis of this study by analyzing the general elections of 1957 and 1969. The sources of the study are academic publications, archival documents, periodicals and memoirs.

Benzer Tezler

  1. Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu

    Başlık çevirisi yok

    LÜTFİ DÜZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    BiyografiCelal Bayar Üniversitesi

    DOÇ.DR. AHMET ÖZGİRAY

  2. Osman bölükbaşı'nın siyasi faaliyetleri (1913-2002)

    Osman Bölükbaşı?s political activity(1913-2002)

    EVREN AYHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. HALUK DURSUN

  3. Siyasi partilerin aday belirleme süreçlerine yönelik bir inceleme: 1983-2018 arası milletvekili genel seçimleri örneği

    An examination on the nomination process of the political parties: the example of the parliamentary general elections between 1983-2018

    FATİH GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BATTAL YILMAZ

  4. Türk siyasi hayatında Osman Bölükbaşı

    Osman Bölükbaşı in Turkish political life

    AHMET KÖKSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Siyasal BilimlerKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİKMET ÖKSÜZ

  5. Türk devriminde Celal Bayar (1918-1960)

    Celal Bayar in the Turkish revolution (1918-1960)

    ERKAN ŞENŞEKERCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Türk İnkılap Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MERAL ALPAY