Rifâî Kıyam Kelime-i Tevhîdi Zikir tertibinde kullanılan ilâhîlerin biçimsel ve okunuş tavrı açısından incelenmesi
An investigation of hymns used in the Rifâî Kıyam Kelime-i Tevhîd Dhikr in terms of form and rhythm
- Tez No: 844999
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE BAŞAK İLHAN HARMANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Din Musikisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Dinleyenlerin ruhsal bir deneyime ulaşmasını sağlayan Tekke Musikisi, Türk Din Musıkisi geleneğine ait bir türdür. Mevlevî âyini, ilâhi, mersiye, durak, şugul, nefes vb. musıki formları gibi, İslam dininin önemli unsurlarından olan ve“zikir”adı verilen tekrarlı duaların ve Allah'ın isimlerinin, belirli hareketler çerçevesinde zikredilmesi de Tekke Musıkisi içinde yer bulmaktadır. Zikir, kişinin Allah'a olan bağlılığını güçlendiren ve manevi yükselişini destekleyen bir uygulamadır. Türk tasavvuf müziği geleneği içinde, Rifâîlik, Mevlevîlik, Bektâşîlik ve diğer tarikatların kendine özgü tekke müziği formları vardır. Her bir tarikatın müzik geleneği, kendi içerisinde farklı özelliklere sahiptir. Bu nedenle, tekke müziği çeşitlilik gösteren bir müzik türüdür ve Türk müzik kültürünün önemli bir parçası olarak kabul edilir. Rifâî Kıyam Kelime-i Tevhîd Zikri, İslam tasavvuf geleneğinde önemli bir yere sahip olan Rifâiyye tarikatına özgü bir zikir ritüelidir. Rifâiyye tarikatı, Şeyh Ahmed er-Rifâî tarafından kurulan ve onun öğretilerini takip eden bir tarikattır. Bu araştırmada, Rifâî Kıyam Kelime-i Tevhîd Zikri'nin perde kaldırma bölümünde okunan eserlerin biçimsel özelliklerini ve okunuş tavrını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırma için, Zâkirbaşı Albay Selahaddin Gürer idaresinde yapılmış zikir ses kayıtları seçilmiştir. Bu kayıtlar içinden Beyâtî, Hüseynî, Acem Aşîran, Şehnaz Bûselik, Mâhur ve Muhayyer makamlarında toplam 12 eser incelenmiştir. Eserlerin hem repertuarda yer alan nota ve usulleri, hem de zikirde okunuş şekilleri notaya alınarak karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve farkları ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Tekke Music, which enables listeners to reach a spiritual experience, is a genre belonging to the Turkish Religious Music tradition. This type of music includes musical forms such as Mevlevi ceremony, hymn, ode, shugul and different kinds of hymn as well as repetitive prayers called“dhikr”, which are important elements of the Islamic religion, and mentioning the names of Allah within the framework of certain movements, are also included in Tekke Music. Dhikr is a practice that strengthens a person's devotion to Allah and supports his spiritual ascension. Within the Turkish Sufi music tradition, Rifāī, Mevlevi, Bektashi and other religious order have their own unique tekke music forms. The musical tradition of each order has different characteristics within itself. Therefore, tekke music is a diverse musical genre and is considered an important part of Turkish musical culture. Rifâî Kıyam Kelime-i Tevhîd Zikri is a dhikr ritual specific to the Rifâîyye order, which has an important place in the Islamic Sufism tradition. The Rifâîyye sect is a sect founded by Sheikh Ahmed er-Rifâî and follows his teachings. In this research, it is aimed to reveal the formal characteristics and styles of the hymns in Rifaî Kıyam Kelime-i Tevhîd Zikri. For the research, audio recordings of dhikr made under the maestro of Zâkirbaşı Albay Selahaddin Gürer were selected. Among these audio records, a total of 12 hymns in Beyâtî, Hüseynî, Acem Aşîran, Şehnaz Bûselik, Mâhur and Muhayyer makams were examined. Both the notes and rhythm of the hymns in the Turkish music repertoire and the way they are performed in dhikr were examined comparatively and their differences were revealed.
Benzer Tezler
- Yusuf Ömürlü'nün hayatı, eserleri ve tasavvuf mûsikîsine katkıları
Yusuf Ömürlü's life, works and contributions to turkish sufi music
İBRAHİM MELİK UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN
- Osmanlı'nın son dönemi İstanbul Rifâî geleneğinde kıyam zikrinin şeklî icrâsı
Rifai qiyâm dhikr in the tradition of Ümmü Kenan Lodge
BİRHAN GENÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. DİLEK ÖMÜRLÜ GÜLDÜTUNA
PROF. DR. VASFİ EMRE ÖMÜRLÜ
- Suheyb-i Rumi zaviyesi'nin dini, sosyal ve kültürel tarihi
Religious, social and cultural history of Suheyb-i Rumi zawiyah
MUSTAFA FATİH BALKANLIOĞLU
- Örgüt içi iletişimin iş tatminine etkisi ve bir örnek inceleme
The effect of organizational communication on job satisfaction and a case study
RIFKI SERDAR HANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeHaliç Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL BANU DAYANÇ KIYAT
- Bitlis ve Tatvan yöresinde kesilen hayvanlarda Sarcosporidiosis'in yayılışı
Diffusion of sarcosporidiosis on slaughtered animals at Bitlis and Tatvan region
SAFİYE KÜÇÜK