Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between school psychological counselors' personality traits and burnout levels
- Tez No: 845289
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA PAMUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu çalışma okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın modeli nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın katılımcılarını Gaziantep ilinde Milli Eğitim Bakanlığında görev yapan okul psikolojik danışmanları oluşturmaktadır. Katılımcıların seçiminde rastgele örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Bu yöntemle seçilen 264 okul psikolojik danışmanı araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özelliklerini belirlemek için On Maddeli Kişilik Ölçeği, tükenmişlik düzeylerini tespit etmek için Psikolojik Danışman Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. Elde edilen veriler t testi, ANOVA, Tukey, korelasyon ve regresyon analizlerine tabi tutulmuşlardır. Yapılan analizler sonucunda cinsiyet değişkenine göre tükenmişliğin tükenme, olumsuz iş ortamı ve kişisel yaşamda bozulma boyutlarında kadın okul psikolojik danışmanlarının lehine anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Medeni duruma göre tükenmişliğin yetersizlik boyutunda bekârlar lehine anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Eğitim düzeyine göre tükenmişliğin anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görülmüştür. Kıdem süresine göre tükenmişlik incelendiğinde yetersizlik boyutunda 1-5 yıl ve 6-10 yıl çalışanların, olumsuz iş ortamı boyutunda 6-10 yıl çalışanların daha çok tükenmişlik yaşadıkları görülmektedir. Kademe değişkeni ile tükenmişlik incelendiğinde tükenme ve yetersizlik boyutlarında ilkokul, ortaokul, lise kademelerinde çalışanların anaokulunda çalışanlara göre ve danışanı değersizleştirme boyutunda lise kademesinde çalışanların ilkokulda çalışanlara göre daha çok tükenmişlik yaşadıkları tespit edilmiştir. Duygusal denge ve sorumluluk kişilik özellikleri tükenmişliğin alt boyutları olan tükenme, yetersizlik, olumsuz iş ortamı ve kişisel yaşamda bozulmayı anlamlı düzeyde yordarken deneyime açıklık ise yetersizlik ve danışanı değersizleştirme alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Ayrıca sorumluluk kişilik özelliğinin danışanı değersizleştirme alt boyutunu da anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar ilgili literatür bağlamında tartışılmış, gerekli görülen hususlarda önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the relationship between personality traits and levels of burnout of school counselors. The research model is the correlational survey model, which is one of the quantitative research methods. The participants of the study are school counselors working in the Ministry of National Education in the city of Gaziantep. The random sampling method was preferred in the selection of participants. A total of 264 school counselors, selected through this method, constitute the sample of the study. The Ten-Item Personality Inventory was used to determine the personality traits of school counselors, and the Counselor Burnout Inventory was used to determine their levels of burnout. The collected data were subjected to t-test, ANOVA, Tukey, correlation, and regression analyses. As a result of the analyses, it was observed that burnout significantly differed in favor of female school counselors in the dimensions of exhaustion, negative work environment, and deterioration of personal life according to the gender variable. Regarding the marital status variable, burnout significantly differed in favor of singles in the incompetence dimension. Burnout did not show a significant difference according to the level of education. When burnout was examined in terms of seniority, it was observed that counselors with 1-5 years and 6-10 years of experience experienced more burnout in the incompetence dimension, and those with 6-10 years of experience experienced more burnout in the negative work environment dimension. When burnout was examined in relation to the school type variable, it was determined that counselors working at the elementary, middle, and high school levels experienced more burnout than those working in preschool in the dimensions of exhaustion and incompetence, and counselors working at the high school level experienced more burnout than those working at the elementary level in the dimension of devaluing client. It was found that emotional stability and conscientiousness personality traits significantly predicted the sub-dimensions of burnout, namely exhaustion, incompetence, negative work environment and deterioration in personal life, while openness to experience significantly predicted the sub-dimensions of incompetence and devaluing client. In addition, it was found that the conscientiousness personality trait significantly predicted the devaluing client sub-dimension. The results obtained were discussed in the context of relevant literature, and recommendations were made where necessary.
Benzer Tezler
- Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile mesleki yetkinlik beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
A Survey between the school psychological counselors personality features and occupational self-efficacy
MEHMET SALİH ÖZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SABAHATTİN ÇAM
- Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ve öz yetkinlik düzeyleri: Ankara ili örneği
Personality traits and self-efficacy levels of school counselors: Ankara province example
GİZEM ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHNİ KOÇ
- Okul psikolojik danışmanlarının kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve çok kültürlü kişilik özelliklerinin incelenmesi
Examining school counselors' multicultural counseling competences and multicultural personality traits
İBRAHİM HALİL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAT TANHAN
- Lise son sınıf öğrencilerinin üniversiteye kariyer geçiş durumlarının belirlenmesine yönelik gömülü teori araştırması
Grounded theory research for determining the career transitions of high school senior students to university
OSMAN SÖNER
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ GÜLTEKİN
- Okul psikolojik danışmanlarının ve öğretim elemanlarının mesleğe ilişkin bazı konulardaki algılarının incelenmesi
Examınatıon of the perceptıons of the counselors and the supervısors about the professıon who study ın the counseling field
ZURİYE GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL ÇIRAK