Bezelye üretim alanlarında fusarium solgunluğu (Fusarium oxysporum f.sp. pisi)'nun yaygınlığı, ırklarının tespiti ve bazı bezelye genotiplerinin reaksiyonlarının belirlenmesi
Prevalence of fusarium wilt (Fusarium oxysporum f.sp. pisi) in pea fields, race detection and reactions of some pea genotypes
- Tez No: 846118
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu tez çalışmasında 2020-2021 vejetasyon döneminde Bursa, İzmir, Aydın ve Afyonkarahisar illerinde güdümlü örnekleme yapılarak kök çürüklüğü belirtisi gösteren bitkilerde F. oxysporum'un varlığı belirlenmiş, etmenin tanısı klasik ve moleküler yöntemlerle gerçekleştirilmiş, elde edilen izolatların patojenisitesi ve patojen bulunan izolatların temsil ettiği ırklar tespit edilmiş, ayrıca en yaygın ırka karşı bazı bezelye genotiplerinin reaksiyonları incelenmiştir. Çalışmada hasta bitki örneklerinin kök ve gövdelerinden yapılan izolasyonlar sonucunda 548 adet Fusarium sp. izolatı elde edilmiştir. Bu izolatların %33,39'unun F. oxysporum olduğu klasik ve moleküler yöntemlerle doğrulanmıştır. 183 adet F. oxysporum izolatı ile kontrollü koşullarda saksıda yapılan patojenisite testleri sonucunda izolatların farklı düzeylerde hastalık şiddeti oranlarına ve farklı boyutlarda gövde lezyonlarına neden olduğu görülmüştür. Her iki kriter dikkate alınarak seçilen 50 Fusarium oxysporum f.sp. pisi izolatı ırk ayrım setinde yer alan genotiplere inokule edildiğinde izolatların %40'ı ırk 6'yı temsil etmiş, bunu %34 ile ırk 2 izlemiştir. Irk 1 ve ırk 5'i temsil eden izolat oranları ise sırasıyla %6 ve %20 olmuştur. En yaygın ırk olarak belirlenen ırk 6'ya ait en yüksek hastalık şiddeti ve lezyon boyuna neden olan iki izolat kullanılarak bazı bezelye genotiplerinin reaksiyonları test edilmiştir. Her iki izolat ve değerlendirme kriteri kullanılarak yapılan kümeleme analizi sonucunda 9 genotip (078PS098, 110PS097, 121PS097, 22-B-0013, 22-B-0049, 22-B-0085, Boogie, Esprit, Senador) ırk 6'ya karşı yüksek derecede dayanıklılık gösteren WSU 31 ile aynı kümede yer almıştır. Bu genotiplerin bezelye ıslahında dayanıklı genotip geliştirilme çalışmalarında dikkate alınmasında büyük yarar bulunmaktadır. Ülkemizde etmenin ırklarının varlığı ve yaygın ırkına karşı bezelye genotiplerinin reaksiyonları ilk kez belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, the presence of F. oxysporum was determined in plants showing root rot symptoms in arbitrarily selected pea fields of Bursa, İzmir, Aydın and Afyonkarahisar provinces during the 2020-2021 vegetation period, the pathogen was identified using classical and molecular methods, the pathogenicities of the isolates were tested and the races represented by the isolates were assessed. In addition, the reactions of several pea genotypes to the most common race were studied. In the study, 548 Fusarium sp. isolates were isolated from the roots and stems infected plant samples from the pea fields. Both classical and molecular methods verified that 33,39% of these isolates were F. oxysporum. Pathogenicity experiments with 183 F. oxysporum isolates in pots under controlled conditions revealed that the isolates caused varying levels of disease severity and stem lesions of different sizes. When 50 Fusarium oxysporum f.sp. pisi isolates chosen using both criteria were inoculated to the genotypes in the race differentiatial set, 40% of the isolates represented race 6, followed by race 2 with 34%. The percentages of isolates representing race 1 and race 5 were 6% and 20%, respectively. The reactions of some pea genotypes were tested using two isolates that caused the highest disease severity and lesion size, representing race 6, which was determined to be the most prevalent race. As a result of the clustering analysis using both isolates and evaluation criteria, 9 genotypes (078PS098, 110PS097, 121PS097, 22-B-0013, 22-B-0049, 22-B-0085, Boogie, Esprit, Senador) were included in the same cluster with WSU 31, which showed high resistance against race 6. It is highly beneficial to take these genotypes into consideration in studies on developing resistant cultivars in pea breeding. The existence of races of the pathogen and the reactions of pea genotypes against the prevalent race in Turkey have been determined for the first time.
Benzer Tezler
- Aydın ve İzmir illeri bezelye üretim alanlarında görülen bakteriyel hastalıkların saptanması
Determination of bacterial diseases on pea growing areas of Aydin and Izmir provinces
DUYGU ERTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
MikrobiyolojiAdnan Menderes ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL BENLİOĞLU
- Kilis ili sebze üretim alanlarında poleroviruslerin yaygınlık durumunun araştırılması
Investigation polerovirus prevalence in vegetable production field in Kilis
JALE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatKilis 7 Aralık ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEKİR BÜLENT ARPACI
- Sıcak gıdalarda soğutma hızının mikrobiyolojik gelişim üzerine etkisi
Effect of cooling rate on microbiological development in hot foods
CİHAN KAAN COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. NEŞE ŞAHİN YEŞİLÇUBUK
- Bezelye (Pisum sativum L.) ile buğdayın (Triticum aestivum L.) birlikte yetiştirilmesinde farklı ekim oranları ve sistemlerinin tane verimi ve verimle ilgili özelliklere etkisi
The effects of different sowing systems and ratios on grain yield and yield components in intercropping of pea (Pisum sativum L.) and wheat (Triticum aestivum L.)
AYBEGÜN TON
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM EMİN ANLARSAL
- Ergene havzasında fiziki coğrafya özelliklerinin beşeri ve iktisadi coğrafyaya etkileri
Başlık çevirisi yok
YASEMİN AKKAYA