İşâri tefsirlerde insan-ı kâmil
Perfect human (İnsan-i kamil) in sûfî interpretation of Quran
- Tez No: 846136
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ALTUNDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
İşârî tefsir metodu, Hz. Peygamberin zamanından itibaren Kur'ân'ın zâhiri manasının dışında bir derinliği bulunduğu fikri ile bir takım şahsî tecrübelere dayalı olarak, tamamen şeriate uygun olarak yapılan tefsir yorumlarıdır. Tefsir literatürüne Sehl bin. Abdullah et-Tusteri'nin (ö. 238/896) eseri“Tefsîrü'l-Ḳurʾâni'l-ʿaẓîm”ile girmeye başlamıştır. İşârî tefsir yorumları bilgi edinme metodundan dolayı zaman zaman Bâtınî yorumlar ile mukayese edilerek eleştirilere maruz kalsa da, bir tefsir metodu olarak kendine yer bulmuştur. İnsan-ı kâmil fikri ise, varlık âleminin yaratılışından itibaren insanın kendi neliğini merak etmesi ve araştırması ile üzerinde çeşitli din ve felsefe akımlarında farklı isim ve tanımlarla da olsa durulmuş bir meseledir. İslam Dünyasında Kur'ân'ın nâzil oluşundan itibaren, onun ifâdeleri ve Hz. Peygamber'in örnekliği ile insan-ı kâmil fikri gelişmiş fakat literatüre bir kavram olarak girişi Muhyiddin İbnu'l-Arabî ile olmuştur. İbnu'l-Arabî insan-ı kâmili tasavvufî bir kavram olarak ele alırken onu varlık âleminin yaratılışındaki“gâye varlık”olarak tanımlamış ve Hz. Peygamber'in cismânî olarak varlık âlemine gönderilmesinden önce yaratılmış olan ruhânî varlığını“Hakikât-ı Muhammediye”olarak ifâde etmiştir. Bu minvalde sitemleşen insan-ı kâmil fikri kabul görerek birçok sûfî tarafından gelişimine katkı sağlayacak fikirler ile günümüze kadar ulaşmıştır. Yapılan çalışmada, insan-ı kâmil kavramının İbnu'l-Arabî sonrası sûfî müfessirler tarafından kâleme alınan işârî tefsirlerde belli âyetler çerçevesinde ele alınarak, tasavvufî bir kavram olarak kullanılışı incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Ishari tafsir method, They are interpretations of tafsir made completely in accordance with the shariah, based on the idea that the Qur'an has a depth other than its apparent meaning, from the time of the Prophet, based on a number of personal experiences. Sahl bin. Abdullah et-Tusteri's (d. 238/896) work began to enter with“Tefsîrü'l-Ḳurʾâni'l-ʿaẓîm”. Although ishari tafsir interpretations are criticized from time to time by being compared with bâtinî interpretations due to its method of obtaining information, it has found a place for itself as a method of tafsir. The idea of the perfect human being, on the other hand, is an issue that has been focused on, albeit with different names and definitions, in various religions and philosophical movements, with the curiosity and research of human beings since the creation of the realm of existence. Since the revelation of the Qur'an in the Islamic World, its expressions and With the example of the Prophet, the idea of the perfect human being developed, but its entry into the literature as a concept was with Ibn Arabî. While Ibnu'l Arabî dealt with the perfect human being as a mystical concept, he defined it as the“purpose being”in the creation of the realm of existence. He expressed his spiritual existence, which was created before the Prophet's physical being sent to the realm of existence, as“Hakikat-ı Muhammediye”. The idea of the perfect human being, which has been reproached in this way, has been accepted by many Sûfîs and has survived to the present day with ideas that will contribute to its development. In this study, the use of the concept of perfect human being as a mystical concept has been examined by considering it within the framework of certain verses in the ishari tafsirs written by sûfî commentators after Ibnu'l Arabî.
Benzer Tezler
- İşarî tefsirlerde kıssalar bağlamında Hz. Meryem kıssası
The parable of Maryan in the context of parables in al-Ishārī interpretations
HACİRE ÖNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAŞALLAH TURAN
- Mevlana ve Kur'an tefsiri açısından mesnevi
Mevlana and masnavi from the point of view of tafsir
HÜSEYİN GÜLLÜCE
- Fîhi Mâ Fîh'te geçen İşârî Tefsir örnekleri
Examples of the Sufi Interpretation in Fîhi Mâ Fîh
KÜBRA YANAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSelçuk ÜniversitesiMevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED ERSÖZ
- Ken'ân Rifâî'nin eserlerinde hayât-ı tayyibe kavramı
The concept of goodly life (hayatan tayyibah) in the works of Ken'ân Rifâî
NAZLI KAYAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DİLEK GÜLDÜTUNA
- Şemseddin Sivâsî'nin Nakdü'l-Hâtır adlı eserinde tasavvuf âdâp ve erkânı'nın Hızır–Mûsâ kıssası çerçevesinde incelenmesi
Analysis of sûfîsm, the rules of good manners in Şemseddin Sivâsî 's work titled Nakdu'l-Hâtir within the scope of the story of Khidr and Moses
MEHTAP SEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. OMNEYA NABİL MUHAMMAD AYAD İBRAHİM