Geri Dön

Klasik Türk müziği vokal icrasında başlangıç seviyesi için repertuvar eğitim metodu çalışması

Repertoire training method study for beginning level in vocal performance of Turkish classical music

PDF İndir

  1. Tez No: 846365
  2. Yazar: BERKE MEYMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNEM ÖZDEMİR GÖÇERİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Performans Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Çalgı-Ses Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 183

Özet

Bu çalışmada uzun yıllardır eksikliğinin hissedildiğini düşündüğümüz, klasik Türk müziğinde metot meselesinin önemli bir parçası olan repertuvar alanında, yazılı bir kaynak oluşturma konusu ele alınmıştır. Ne yazık ki klasik Türk müziğinde, batı müziğinde olduğu gibi metot kavramı henüz yerleşmiş durumda değildir. Bu eksiklik çalgı alanında nispeten karşılansa da vokal alan için aynı şeyi söylemek mümkün değildir. Klasik Türk müziği çalgılarıyla ilgili birtakım metot çalışmaları yapılmış ve bir kısmı kabul görmüş olsa da klasik Türk müziği repertuvarının vokal icrasıyla ilgili kapsamlı bir metodolojik çalışma henüz yapılmamıştır. İşte bu çalışma alandaki yazılı kaynakları artırmak ve klasik Türk müziği vokal icrası için repertuvar eğitiminin daha verimli gerçekleştirilmesiyle birlikte gelecek nesillere daha net ve kalıcı bir biçimde aktarılması açısından büyük bir önem arz etmektedir. Çalışmada araştırma yöntemi olarak üniversitelerde klasik Türk müziği repertuvarı eğitimi veren öğretim elemanları ve klasik Türk müziği icra alanından uzmanlarla yarı yapılandırılmış kişisel görüşme, icra kayıtlarının dinlenmesi ile katılımsız gözlem, konu ile ilgili kaynak ve literatür tarama yöntemleri kullanılmıştır. Literatür araştırması bölümünde gerek çalgı gerekse ses ve solfej alanlarında daha önce yapılmış olan metot çalışmaları, klasik Türk müziği vokal icrasıyla ilgili çalışmalar, lisans ve lisansüstü tezler ve bu çalışmada ele aldığımız klasik Türk müziğinde tempo, akort, güfte, prozodi ve nefes bağları, nüans ifadeleri ve süsleme elemanları gibi konularla ilgili yapılmış çalışmalara yer verilmiştir. Bu metot çalışması, en yaygın şekilde üniversitelerde yürütülen klasik Türk müziği repertuvar eğitimi için derslerde kullanılabilecek bir kılavuz kaynak olarak düşünülmüştür. Bu zamana kadar klasik Türk müziği repertuvarı derslerinde, öğretim elemanının notaların haricinde anlattığı ve öğrettiği hususları yazılı olarak ifade ederek hem öğretene hem de öğrenene eğitimi kolaylaştırıcı bir kaynak sağlamak en temel amacımızdır. Çalışmanın birinci bölümü olan giriş bölümünde tezin amacı, literatür araştırması ve hipotez konularına yer verilmiştir. İkinci bölümde metot kavramı ele alınmış, metodun tanımı yapıldıktan sonra, eğitimde metot, metotların müzik eğitimdeki yeri ve klasik Türk müziği eğiminde metot meselesi ele alınmıştır. Üçüncü bölümde resmi müzik eğitimi başlığı altında klasik Türk müziğinin en eski eğitim yöntemi olan meşk sisteminden konservatuvarlara uzanan eğitim tarihine değinilmiş, konumuz olan klasik Türk müziği repertuvarı eğitiminin günümüzde yürütüldüğü üniversiteler listelenmiştir. Dördüncü bölümde klasik Türk müziğinde vokal icra için temel bilgilere yer verilmiştir. Burada icrada kullanılabilecek nüans ifadeleri ve süsleme elemanlarının tanımı, gürlük ifadeleri, vurgu ifadeleri, klasik Türk müziğinde tempo, akort, güfte, prozodi ve nefes bağları ve insan sesi cinsleri konuları anlatılmaktadır. İcranın önemli parametreleri olan bu unsurların icrada neden önemli olduğu ve nasıl kullanılacağı detaylı olarak anlatılmıştır. Çalışmanın beşinci bölümünde 11 ana makamdan birer eser örneği verilmiştir. Bu eserler seçilirken Türkiye'de klasik Türk müziği repertuvarı eğitimi verilen tüm üniversitelerin müfredatları incelenmiştir. Çalışmaya referans olarak Türkiye'nin ilk Türk müziği konservatuvarı olması bakımından öncü olan İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü'ndeki Türk Sanat Müziği Repertuvarı isimli dersin müfredatı seçilmiştir. Çalışmamız başlangıç seviyesi ile sınırlandırıldığı için sadece birinci sınıf müfredatındaki makamlardan birer eser, çalışmaya örnek olarak dahil edilmiştir. Repertuvar derslerinde öğretilen eserlerin notasının yanı sıra, eserin bestekârı, formu, makamı, usûlü, temposu, güftesi, icra için akort seçimi, icrada prozodi ve nefes bağları ve eserin yorumu için kullanılabilecek nüans ifadeleri ve süsleme elemanları gibi eserin künyesini oluşturan elemanlar ve icrası için gerekli olan unsurlarla, klasik Türk müziği repertuvarı derslerinde belli bir standart oluşturularak, eğitime katkı sağlanması bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Günümüzde repertuvar derslerinde genellikle öğretim elemanı tarafından öğrenciye verilen notaların haricinde yazılı bir kaynak kullanılmayıp icrayla ilgili diğer tüm hususların sözlü olarak öğretildiği, bazen öğretim elemanının yönlendirmesi ya da öğrencinin şahsi düşüncesiyle notanın üzerine birtakım notlar aldığı bilinmektedir. Bu çalışmayla birlikte öğrenci, derste öğreneceği eserle ilgili bilmesi gereken tüm hususları en temel ve didaktik haliyle önünde bulma fırsatı yakalayacaktır. Metodu açtığı zaman eserin notasıyla birlikte eserin bestekârı, formu, makamı, usûlü hakkında bilgi, eserin temposuyla ilgili icra kayıtlarındaki verilerden oluşturulmuş referans bilgi, eseri kendi ses cinsine göre hangi akort ya da akortlardan okuyabileceğiyle ilgili bilgi, eserin güftesi hakkında açıklamalar, eserin icrasında prozodi kurallarına göre nefes kullanımı hakkında bilgi ve eserin yorumlanması bakımından icrada kullanabileceği nüans ifadeleri ve süsleme elemanlarını bulabilecektir. Bu çalışmayla klasik Türk müziği repertuvarı dersleri için hazırlanacak bir metotta öncelikle vokal icrayla ilgili tempo, akort, güfte, prozodi ve nefes bağları, nüans ifadeleri ve süsleme elemanları konularında bilgi verilmesi gerektiği konusu ele alınmıştır. Metotta yer alacak her bir eserle ilgili nota, bestekâr, form, makam, usûl, tempo, akort seçimi, güfte açıklaması, prozodi ve nefes bağları ve yorumlama bakımından bilgi verilmesi, nefes yerleri, nüans ifadeleri ve süsleme elemanlarının nota üzerinde işaretlenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırma ve gözlemlerde klasik Türk müziği repertuvarı eğitiminde özellikle başlangıç seviyesi için öğrencinin temel icra ögelerini öğrenmesi ve içselleştirmesi bakımından bir metodun ne kadar gerekli olduğu ortaya çıkmıştır. Bu metodun sadece akademik eğitimde değil, klasik Türk müziği repertuvarının öğretildiği her mecrada kullanılabileceği ve hatta bir eğiticiden mahrum olan klasik Türk müziği ilgilileri için de referans kaynak olacağı sonucuna varılmıştır. Çalışmanın alt başlıkları olan akort, tempo, süsleme gibi maddelerin her biri başlı başlına birer çalışma gerektirmekle beraber bu çalışmada bu konuların tümü genel olarak ele alınmıştır. Araştırmalarımız sonucu edinebildiğimiz bilgiler doğrultusunda alanda pek rastlanmayan bu çalışmamızın, konuyla ilgili bundan sonra yapılacak akademik çalışmalara öncü olmasını temenni etmekteyiz.

Özet (Çeviri)

In this study, the issue of creating a written source in the field of repertoire, which is an important part of the method issue in Turkish classical music, which we think has been felt for many years, is discussed. Unfortunately, in Turkish classical music, as in western music, the concept of method has not yet been established. Although this shortcoming is relatively met in the instrument field, the same cannot be said for the vocal field. Although some method studies have been carried out on Turkish classical music instruments and some of them have been accepted, a comprehensive methodological study has not yet been conducted on the vocal performance of the Turkish classical music repertoire. This study is of great importance in terms of increasing the written resources in this field and transferring the repertoire training for Turkish classical music vocal performance to future generations more clearly and permanently. In the study, semi-structured personal interviews with lecturers who teach Turkish classical music repertoire at universities and experts from the field of Turkish classical music performance, unattended observation with listening to the performance recordings, resource and literature review methods related to the subject were used as research methods. Method studies, studies on vocal performance in Turkish classical music, undergraduate and graduate theses and tempo, chord, lyrics, prosody and breath ties, nuance expressions in Turkish classical music that we discussed in this study and studies on subjects such as ornamental elements are included. For our study, with Assoc. Prof. Dr. Sinem Özdemir Göçeri (Istanbul Technical University Turkish Music State Conservatory Head of Voice Education Department), Lecturer Gülşah Sönmez (Istanbul Technical University Turkish Music State Conservatory Voice Education Department), Lecturer Münip Utandı (Haliç University Conservatory Turkish Music Department) and Lecturer Şehnaz Rizeli (Medipol University, Faculty of Fine Arts, Design and Architecture, Department of Music) semi-structured personal interviews were conducted. Having previously taught classical Turkish music repertoire at universities, with Prof. Nesibe Özgül Turgay (Kocaeli University State Conservatory Turkish Music Department), Lecturer Faruk Salgar (Turkish Radio and Television Corporation, Istanbul Radio, retired voice artist and choir conductor), Lecturer Mustafa Doğan Dikmen (Turkish Radio and Television Corporation Istanbul Radio retired voice artist and choir conductor, Turkish Radio and Television Corporation Istanbul Radio Turkish Classical Music Youth Choir conductor) and Lecturer Çiğdem Yarkın (Turkish Radio and Television Corporation Istanbul Radio Voice Artist) semi-structured personal interviews were conducted. From the field of performing classical Turkish music Prof. Dr. Murat Salim Tokaç (Director of Haliç University Conservatory, ney and tanbur player), M. Fatih Salgar (retired conductor of the Presidential Classical Turkish Music Choir) and Deniz Seltuğ Koçak, PhD student of Turkish Music at Hacı Bayram Veli University, who is doing research on lyrics in Turkish classical music interviews were held. At Istanbul Technical University Turkish Music State Conservatory Lecturer Bekir Sıdkı Sezgin, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, Lecturer Tulun Korman, Prof. Dr. Nevzad Atlığ having worked as a repettor with the kanun instrument in Turkish classical music repertoire classes conducted by names such as Rahmi Sönmezocak, with Lecturer Safinaz Rizeli and Lecturer Ayşe Coşkun Ayan semi-structured personal interviews were conducted. This method study has been considered as a guide that can be used in lessons for Turkish classical music repertoire education, which is mostly carried out in universities. Our main goal is to provide a resource that facilitates education for both the teacher and the learner, by expressing in writing what the instructor told and taught in Turkish classical music repertoire courses, apart from the notes. In the introduction, which is the first part of the study, the aim of the thesis, literature research and hypotheses are included. In the second part, the concept of method is discussed, after the definition of the method is made, the method in education, the place of methods in music education and the method issue in Turkish classical music education are discussed. In the third chapter, under the title of official music education, the history of education from the meşk system, which is the oldest education method of Turkish classical music, to conservatories is mentioned, and the universities where Turkish classical music repertoire education is carried out today are listed. In the fourth chapter, basic information about vocal performance in Turkish classical music is given. Here, the definition of nuance expressions and ornamental elements that can be used in performance, loudness expressions, emphasis expressions, tempo, chord, lyrics, prosody and breath ties and human voice types in Turkish classical music are explained. It is explained in detail why these elements, which are the important parameters of the performance, are important in the performance and how to use them. In the fifth part of the study, an example of a work from 11 main makams is given. While selecting these works, the curricula of all universities in Turkey that provide Turkish classical music repertoire education were examined. As a reference to the study, the curriculum of the Turkish Classical Music Repertory in the Voice Education Department of the Istanbul Technical University Turkish Music State Conservatory, which is a pioneer in terms of being the first Turkish music conservatory in Turkey, was chosen. Since our study was limited to the beginner level, only one work from the first grade curriculum was included as an example. In addition to the notation of the works taught in the repertoire classes, the elements that make up the work's tag, such as the composer, form, tone, style, tempo, lyrics, selection of chords for the performance, prosody and breath ties in the performance, nuance expressions and ornamentation elements that can be used for the interpretation of the work, and the necessary elements for its performance. The basis of this study is to contribute to education by creating a certain standard in Turkish classical music repertoire lessons with the elements that are. Today, it is known that in the repertoire lessons, no written source is used other than the notes given to the student by the instructor, and all other matters related to the performance are taught orally, and sometimes some notes are taken on the note with the guidance of the instructor or the student's personal opinion. With this study, the student will have the opportunity to find in front of him all the issues he needs to know about the work he will learn in the lesson, in its most basic and didactic form. When he opens the method, information about the composer, form, maqam, and method of the piece, along with the note of the piece, reference information created from the data in the performance records about the tempo of the piece, information about which chord or chords he can read the piece according to her/his own voice type, explanations about the lyrics of the piece, the rules of prosody in the performance of the piece will be able to find nuance expressions and ornamental elements that can be used in performance in terms of information about the use of breath and interpretation of the work. In this study, it is discussed that in a method to be prepared for Turkish classical music repertoire lessons, first of all, information about tempo, chord, lyrics, prosody and breath ties, nuance expressions and ornamental elements related to vocal performance. It has emerged that it is necessary to give information about each piece to be included in the method in terms of note, composer, form, makam, usul, tempo, chord selection, lyrics explanation, prosody and chords and interpretation, and to mark breathing places, nuance expressions and ornamental elements on the note. In the researches and observations, it has been revealed how necessary a method is for the student to learn and internalize the basic performance elements, especially for the beginner level in Turkish classical music repertoire education. It has been concluded that this method can be used not only in academic education, but also in every medium where Turkish classical music repertoire is taught, and even it will be a reference source for Turkish classical music lovers who are deprived of a trainer. Although each of the sub-titles of the study, such as chord, tempo, ornamentation, requires a study on its own, all of these subjects are discussed in general in this study. In line with the information we have obtained as a result of our research, we hope that this study, which is not very common in the field, will be a pioneer for future academic studies on the subject.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    856082

    An evaluation of the art songs for soprano voice by Turkish composers of the Early Republican period in a vocal technique perspective

    Erken Cumhuriyet dönemi Türk bestecilerinin soprano ses için yazdığı şarkıların şan tekniği açısından incelenmesi

    ALİN YAĞCIOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YELDA ÖZGEN ÖZTÜRK

  2. Tez No

    599535

    Brezilya ritimlerinin gitarla icrası örneğinden yola çıkarak asma davul ritimlerinin gitara uyarlanması

    The adaptation of traditional drum rhythms to theguitar inspired by the performance of Brazilian rhythmswith guitar

    GÜNEŞ DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. NAİL YAVUZOĞLU

  3. Tez No

    331912

    Türk makam müziği'nde üslûp-tavır görüşleri doğrultusunda Münir Nurettin Selçuk, Alâeddin Yavaşça ve Bekir Sıdkı Sezgin icrâlarının analizi

    An analyze of Münir Nuretti?n Selçuk, Alâeddi?n Yavaşça and Bekir Sidki Sezgin's vocal performances in the direction of the style and tavir

    ÖZGE ZEYBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Sanat Dalı

    PROF. Ş. ŞEHVAR BEŞİROĞLU

    YRD. DOÇ. N. ÖZGÜL TURGAY

  4. Tez No

    512562

    Türk makam müziği'nde Taksim ve çalışma yöntemi olarak şarkı formunun kullanımı

    The use of the 'Şarkı' form in turkish makam music as 'Taksim' and a method of study

    NEVA GÜNAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Performans Ana Sanat Dalı

    DOÇ. NEVA ÖZGEN KÖSOĞLU

  5. Tez No

    887558

    Necmi Rıza Ahıskan ve icra örneklerinin müzikal açıdan değerlendirilmesi

    Musical evaluation of Necmi Rıza Ahıskan and his performance samples

    SAİT BERKER SEYMENOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Performans Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. SİNEM ÖZDEMİR GÖÇERİ

Geri Dön