Eğitim yöneticilerinin anlamlı liderlik davranışları hakkında öğretmen görüşleri
Teacher's opinions on meaningful leadership behavior of education managers
- Tez No: 846377
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET GÖÇEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Anlamlı Liderlik, Anlamlılık, Okulda Anlam, Anlamlı İş, Liderlik, Meaningful Leadership, Meaningfulness, Meaning in School, Meaningful Work, Leadership
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışmanın amacı öğretmen görüşlerine göre okullarda gözlenen anlamlı liderlik davranışlarını belirlemek ve bu davranışları anlamlı liderlik bağlamında açıklamaktır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde resmi eğitim kurumlarında görev yapan 30 öğretmenden toplanmıştır. Katılımcılara yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla sorular yöneltilmiştir. Bu şekilde okul müdürlerinin anlamlı liderlik davranışlarını ortaya koyan öğretmen görüşleri incelenmiştir. Yüz yüze görüşmeler sonucunda toplanan görüşme kayıtları betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmada öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin anlamlı liderliğin alt boyutları olan“üstün hayat amacı, anlamı paylaşma, anlayış, geçmişi bugünü ve geleceği birleştirme, bilgelik, barışık olma, etiklik, diğerlerine hizmet, içsel motivasyon, aidiyet sağlama”olmak üzere 10 farklı boyutta davranış gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada okul yöneticilerinin 10 boyuttaki anlamlı liderlik davranışlarının en çok üstün hayat amacı boyutunda çeşitlendiği görülmektedir. Üstün hayat amacı boyutunda en sık gözlenen davranış“eğitime adanmışlık”olarak sınıflandırılmaktadır. Bu boyutta en az gözlemlenen davranış ise“sosyalleşme”olarak görünüyor. Anlamı paylaşma boyutunda ise en çok“toplantı”davranışı öne çıkarken en az“sloganlaştırma”davranışı görülmektedir. Anlayış boyutunda öne çıkan davranış“empati”olurken geçmişi, bugünü ve geleceği birleştirebilme boyutunda öne çıkan davranış“geçmişten ders alma”en az görülen davranış ise“deneyim aktarımı”olarak görülmektedir. Bilgelik boyutunda en çok öne çıkan davranış“paylaşım”olurken en az görülen davranış ise“yol göstericilik”olarak görülmektedir. Barışık olma boyutunda en çok gözlenen davranış“hoşgörü”olurken en az görülen davranış ise“pozitiflik”olarak değerlendirilmektedir. Etiklik boyutunda en çok öne çıkan davranış“adillik”olurken en az görülen davranış“pozitif ayrımcılık”olarak değerlendirilmektedir. Diğerlerine hizmet boyutunda en çok gözlenen davranış“ihtiyaçlara hassasiyet”olurken en az görülen davranış ise“okul hassasiyeti olarak görülmektedir. İçsel motivasyon boyutunda en çok gözlenen davranış ”iş heyecanı“ olurken en seyrek görülen davranış ise ”motive edicilik“ olarak değerlendirilmektedir. Aidiyet sağlama boyutunda en çok gözlenen davranış ”organizatörlük“ olurken en az görülen davranış ise ”kurumsal aidiyet“ olarak görülmektedir. Bulgular, müdürlerin genellikle motive edici ve işte anlam bulmaya yardımcı davranışlar sergilediğini gösterse de birkaç tür olumsuz etkisi olan davranışın da müdürlerce uygulandığı fark edilmiştir. Söz konusu olumsuz davranışlar ”rutinci olma“ ve ”klasik yöneticilik" başlıklarında toplanmaktadır. Son olarak okullarda gözlemlenen anlamlı liderlik davranışlarının belli boyutlarda toplandığı görülmekte ve okul müdürlerine söz konusu olumlu anlamlı liderlik davranışlarını güçlendiren ve bu davranışları geliştirmeye yardımcı bir eylem planı oluşturması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the meaningful leadership behaviors observed in schools according to teachers' opinions and explain these behaviors in the context of meaningful leadership. The phenomenology design, one of the qualitative research designs, was used in the study. The data of the research were collected from 30 teachers working in official education institutions in the fall semester of the 2021-2022 academic year. Participants were asked questions through semi-structured interviews. In this way, the opinions of teachers, which reveal the meaningful leadership behaviors of school principals, were examined. The interview records collected with face-to-face interviews were analyzed through descriptive analysis method. In the study, according to teachers' opinions, it was concluded that school administrators showed behaviors in 10 different dimensions of meaningful leadership, including“an ultimate purpose in life, sharing meaning, understanding, linking the past, present, and future, wisdom, peacefulness, a sense of ethics, serving others, inner motivation, and fostering unity.”This study shows that the meaningful leadership behaviors of school administrators in 10 dimensions are most diversified in the ultimate life purpose dimension. The most frequently observed behavior in the life purpose dimension is classified as“dedication to education”. The least observed behavior in this dimension is“socialization”. In the dimension of sharing meaning, the most common behavior is“meeting”and the least common behavior is“sloganization”. In the dimension of understanding, the most prominent behavior is“empathy”, while in the dimension of linking the past, present, and future, the most prominent behavior is“taking lessons”from the past and the least observed behavior is“transferring experience”. While the most prominent behavior in the wisdom dimension is“sharing”, the least common behavior is“guiding”. In the dimension of being at peace, the most common behavior is“tolerance”, while the least common behavior is“positivity”. In the dimension of ethicality, the most prominent behavior is“fairness”, while the least common behavior is“positive discrimination”. In the service to others dimension, the most common behavior is“sensitivity to needs”, while the least common behavior is“school sensitivity”. In the intrinsic motivation dimension, the most observed behavior is“job excitement”while the least common behavior is“motivating”. In the dimension of belonging, the most common behavior was“organizing”, while the least common behavior was“organizational belonging”. Although the findings show that principals generally exhibit motivating behaviors and behaviors that help finding meaning in work, it has been noticed that a few types of behaviors with negative effects are also practiced by principals. These negative behaviors are grouped under the headings of“being routine”and“classic management”. Finally, it is seen that the meaningful leadership behaviors observed in schools are gathered in certain dimensions and it is suggested that school principals should create an action plan that strengthens these positive meaningful leadership behaviors and helps them develop these behaviors.
Benzer Tezler
- Yapılandırmacı ilköğretim programının uygulanması sürecinde ilköğretim okulu yöneticilerinin öğretimsel liderlik düzeyleri
Instructional leadership levels of primary school principals in application of constructivist primary program
AHMET GÖÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET KAYA
- İlköğretim kurumlarında dağıtımcı liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki(Seydikemer örneği)
The relation between the distributed leadership and organizational commitment in the elementary educational institutions (The case of Seydikemer)
ZAFER YETİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN GÜROL
- Kadın okul yöneticilerinin liderlik stilleri açısından incelenmesi
Examining of women school administrators in terms of their leadership styles
HATİCE KILINÇ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Lise ve dengi okul müdürlerinin liderlik davranışlarının müdür ve öğretmen algısı açısından incelenmesi
Aynthesis the leadership behaviours of lycee and eguall schools directors as point of view by director and teacher
ÖZGÜR ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA GÜRSEL
- Okul yöneticilerinin liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki: Karabük ili örneği
The relationship between school administrator's leadership behaviours and organizational cynicism attitudes of teachers: A case of Karabük
MAHMUT POLATCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN TİTREK