Turizm ve müzeleştirme bağlamında tarihi çevrelerde gündelik yaşam: Antalya Kaleiçi örneği
Daily life in historical environments in the context of tourism and museumization: Antalya Kaleiçi case
- Tez No: 846541
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OYA AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Birden fazla medeniyete ev sahipliği yapan kentler, söz konusu uygarlıklara ait kentsel katmanların günümüze süzülerek aktarılması açısından son derece önemlidirler. Öte yandan bu katmanlara ait kültürel miras unsurlarını kısmen veya çoğunlukla koruyabilmiş kentler, kentsel gelişim amaçlarına yönelik politikalarla, değişim ve dönüşüm baskıları ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Turizm olgusu bu süreçte bir yönü ile ekonomik kaynak yaratan, bir yönüyle de değişim ve dönüşüm baskısını artıran bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Turistin varsayılan beklentisi ile kültürel miras alanlarında yeni bir imaj ve kimlik yaratma çabası, tarihi yapıların ve çevrelerinin birer sergi malzemesine indirgenmesine neden olarak, tarihi çevrelerdeki gündelik yaşam süreçlerini etkilemektedir. Özellikle kitle turizmine yönelik gerçekleştirilen bu değişimler; konaklama, yeme-içme mekânları, eğlence mekânları, kültürel aktivite mekânları ve müzeler yayılarak, tarihi çevrelerin kentle ve kentin sürekli kullanıcısıyla olan sosyal ve fiziksel ilişkisini de değiştirmektedir. Tarihi çevrelerin turizm baskısı karşısında değişen gündelik yaşam sorunlarına odaklanan bu çalışmada; öncelikle problem tanımından yola çıkılarak belirlenen anahtar kelimelerle, kavramsal arka planı oluşturan dönemsel bibliyometrik ağ haritaları oluşturulmuştur. Bu kavramsal arka plan ögeleri alt başlıklarla ayrıntılandırılmış ve birbirleriyle olan ilişkileri açıklanarak, çalışmanın teorik çerçevesi oluşturulmuştur. Konuya ilişkin sosyal ve mekânsal analizler belirlenen çalışma alanı Antalya Kaleiçi'nde gerçekleştirilerek; gözlemlerle aşırı turistikleşme doğrultusunda bağlamından kopan sit alanına odaklanılmıştır. Kaleiçi'nde yaşanan turizm odaklı mekânsal değişimlerin kent bağlamına etkisi, bu bölgeyi ve kullanıcısını nasıl değiştirdiği örnek alan çalışmasının odağını oluşturmaktadır. Gerçekleştirilen alan çalışmaları sonucunda, Kaleiçi Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı'nında aşırı turizm tanımına uyabilecek bir kalabalık algısı olmamakla birlikte, turizme yönelik fonksiyonlarla birer gösteri mekânı gibi kullanılan bu tarihi çevre için halihazırda turistikleşme ve müzeleşme süreçlerinin yaşanmakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu problemden hareket ile aşırı turistikleşmenin Kaleiçi Sit Alanı'nda arsa değeri üzerinde bir baskı oluşturarak, değişim sürecinin ateşleyici unsuru olduğunu söylemek mümkündür. Öte yandan işlevsel rekabetin ortaya koyduğu yeni arazi kullanışın, hedef kitlesi paralelinde fiyat artışlarına neden olduğu, mal ve hizmetlere erişim konusunda eşitsizlik oluştuğu ve bunun sonucunda sürekli değişen kullanıcı profiliyle, gündelik hayatın da değiştiği anlaşılmaktadır. Bölgedeki talep gören eğlence işlevlerinin ve diğer turizm fonksiyonlarının artışına paralel olarak oluşan gürültü, çevre kirliliği, taşıt trafiği gibi aşırı turizmin olumsuz sonuçlarının yaşandığı gerek mülakat sonuçlarında gerekse mekânsal analizler bağlamında izlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Cities that are home to more than one civilization are extremely important in terms of transferring the urban layers of these civilizations to the present day. On the other hand, cities that have partially or mostly preserved the cultural heritage elements of these layers face the pressures of change and transformation with policies aimed at urban development. In this process, the phenomenon of tourism emerges as an element that creates economic resources on the one hand and increases the pressure for change and transformation on the other. The effort to create a new image and identity in cultural heritage sites with the assumed expectation of the tourist causes historical buildings and their surroundings to be reduced to exhibition materials, affecting the daily life processes in historical environments. These changes, which are realized especially for mass tourism, change the social and physical relationship of historical environments with the city and its permanent users by spreading accommodation, food and beverage venues, entertainment venues, cultural activity venues and museums. In this study, which focuses on the changing daily life problems of historical environments in the face of tourism pressure; firstly, periodical bibliometric network maps that form the conceptual background were created with keywords determined based on the problem definition. These conceptual background elements were elaborated with sub-headings and their interrelationships were explained, and the theoretical framework of the study was created. Social and spatial analyses on the subject were carried out in the designated study area, Antalya Kaleiçi, focusing on the site that has been detached from its context in line with excessive touristicization. The impact of tourism-oriented spatial changes in Kaleiçi on the urban context and how they change this region and its users constitute the focus of the case study. As a result of the field studies, it has been concluded that although there is no perception of overcrowding in Kaleiçi Urban and 3rd Degree Archaeological Site that can fit the definition of overtourism, there are already processes of touristicization and musealization for this historical environment, which is used as a show place with tourism-oriented functions. Based on this problem, it is possible to say that overtourism is the factor that ignites the process of change by creating pressure on land value in Kaleiçi Conservation Area. On the other hand, it is understood that the new land use created by functional competition has caused price increases in parallel with the target audience, inequality in access to goods and services has occurred, and as a result, daily life has also changed with the ever-changing user profile. Both the interview results and the spatial analyses show that the negative consequences of excessive tourism such as noise, environmental pollution and vehicular traffic have been experienced in parallel with the increase in demand for entertainment and other tourism functions in the region.
Benzer Tezler
- Türkiye'de nüfusunu yitiren kırsal yerleşimlerin korunması için bir yöntem önerisi: Ödemiş-Lübbey Köyü örneği
A model proposal for conservation of abandoned rural settlements in Turkey: Case study of Odemis-Lubbey Village
KORAY GÜLER
Doktora
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Kültürel mirasın korunması bağlamında İstanbul medreseleri: Caferağa Medresesi üzerine nitel bir araştırma
Istanbul madrasas in the context of the conservation of cultural heritage: A qualitative research on the Caferaga Madrasa
SEMRA GÜLEN
- Myra'nın limanı Andriake'de bulunan Granarium'un müzeleştirilmesi
Conversion of the Granary at Andriake, the harbor of Myra, to a museum
MEHMET ŞENGÜL
- Musealisation as an urban process: The transformation of the Sultanahmet District in Istanbul's historic peninsula
Kentsel bir süreç olarak müzeleşme: İstanbul tarihi yarımada Sultanahmet Bölgesi nin dönüşümü
PINAR AYKAÇ LEIDHOLM
- Otel işletmelerinde personelin sosyo-psikolojik sorunları ve bir uygulama
The Social-psychological problems of the personnel in the hotel establishments and an application
ŞENER GEZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
TurizmAnadolu ÜniversitesiTurizm ve Otelcilik İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM KIREL
