COVID-19 döneminde yas: Akut ve uzun dönem yas belirtileri ile travmatik yas tepkileri, yas bilişleri ve algılanan sosyal destek ilişkisinin incelenmesi
Grief in COVID-19 period: The investigation of the relationship between acute and long-term grief symptoms and traumatic grief reactions, grief cognitions and perceived social support
- Tez No: 847600
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE BİKEM KARGI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Bu çalışmada, akut ve uzun dönem yas belirtileri ile travmatik yas tepkileri, yas bilişleri ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda COVID-19 pandemisi döneminde ani/beklenmedik kayıp yaşayan, COVID-19 nedeniyle kayıp yaşayan ve sıralı/beklendik kayıp yaşayan kişilerin yas süreçleri ile ilişkili değişkenler açısından karşılaştırılması hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemi, Mart 2020 tarihinden sonra kayıp yaşamış olan 18 yaş ve üzeri 394 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları; Temel Yas Unsurları Ölçeği, Travmatik Yas Envanteri, Yas Bilişleri Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği'dir. Verilerin analizinde, t test, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi, hiyerarşik regresyon analizi ve düzenleyici değişken analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; yas belirti düzeyinin medeni durum, psikolojik bir rahatsızlığa sahip olma, kaybedilen kişi ile yakınlık derecesi, kaybedilen kişinin ölüm yaşı, kayıp şekli, kaybın üzerinden geçen zaman, çoklu kayıp yaşantısı, kaybedilen kişi ile ilişkinin algılanan yakınlık düzeyi, algılanan sosyal destek ve alınan desteğin rahatlatıcılığına göre anlamlı olarak farklılaştığı bulunmuştur. Buna karşın, yas belirti düzeyinin cinsiyet, yaş, eğitim durumu, algılanan gelir düzeyi, birlikte yaşanan kişi değişkenlerine göre ise anlamlı olarak farklılaşmadığı saptanmıştır. Akut ve uzun dönem yas belirti düzeyi, travmatik yas tepki düzeyi ve yas bilişlerinin kayıp şekli açısından farklılaştığı görülmüştür. COVID-19 nedeniyle kayıp yaşayan bireylerin yas belirtileri ile travmatik yas tepkileri, yas bilişleri ve depresyon düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu; algılanan sosyal destek düzeyleri arasında ise anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda, yas belirtileri, yas bilişleri, algılanan sosyal destek ve depresyon düzeylerinin travmatik yas tepkilerini anlamlı olarak yordadığı saptanmıştır. Düzenleyici değişken analizlerinde ise yas belirtilerinin travmatik yası yordadığı ve yas bilişleri ile algılanan sosyal desteğin bu ilişkide düzenleyici rolünün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular, ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationship between acute and long-term grief symptoms and traumatic grief reactions, grief cognitions and perceived social support. In line with this aim, it was aimed to compare people who experienced sudden/unexpected loss during the COVID-19 pandemic, who experienced loss due to COVID-19, and who experienced sequential/expected loss in terms of variables related to grief processes. The sample of the study consists of 394 people aged 18 and over who experienced a loss after March 2020. The data collection tools used in the study were Basic Grief Elements Scale, Traumatic Grief Inventory, Grief Cognitions Scale, Multidimensional Perceived Social Support Scale and Beck Depression Scale. In the analysis of the data, t test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, hierarchical regression analysis and moderator variable analysis were used. As a result of the study, it was found that the level of grief symptom differed significantly according to marital status, having a psychological disorder, degree of closeness with the deceased person, age of death of the deceased person, type of loss, time elapsed since the loss, experience of multiple losses, perceived closeness level of the relationship with the deceased person, perceived social support and comfortingness of the support received. On the other hand, it was found that grief symptom level did not differ significantly according to gender, age, education level, perceived income level, and cohabitant variables. Acute and long-term grief symptom level, traumatic grief reaction level and grief cognitions were found to differ in terms of the type of loss. It was found that there were significant positive relationships between grief symptoms and traumatic grief reactions, grief cognitions and depression levels of individuals who experienced loss due to COVID-19; there was no significant relationship between perceived social support levels. Hierarchical regression analysis revealed that grief symptoms, grief cognitions, perceived social support and depression levels significantly predicted traumatic grief reactions. In the moderator variable analyses, it was concluded that grief symptoms predicted traumatic grief and grief cognitions and perceived social support had a moderating role in this relationship. The findings of the study were discussed within the framework of the related literature.
Benzer Tezler
- COVİD-19 hastalığı geçiren sağlık çalışanlarında kısa ve uzun dönemde gelişebilecek kas-iskelet sistemi yakınmaları
Musculoskeletal disorders that may reveal in the short and long term in healthcare workers with COVİD-19 disease
AYGUL AHMADLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonEge ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN DURMAZ
- COVİD-19'un çocuklar üzerindeki uzun dönem etkileri
The long-term effects of COVID-19 on children
İKBAL SARE BOSTANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞİRİN GÜVEN
- Şizofreni ve bipolar bozukluk hastalarında antipsikotik kullanım yolu ile ilişkili belirleyiciler: geriye dönük dosya taraması çalışması
Determinants of antipsychotic formulations in schizophrenia and bipolar disorder patients: a retrospective chart review
MEHMET AKİF KARA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİSE ÖZGÜVEN
- Koronavirüs 2019 (COVİD-19) hastalarında akut dönemde interlökin-1β (IL-1β), interlökin-(IL-6) ve interlökin-17A (IL-17A) düzeyleri ile kronik dönemde beyin hipokampal volümetrik ölçümlerinin ilişkisinin belirlenmesi
Determination of the relationship between interleukin-1β (IL-1β), interleukin-6(IL-6), interleukin-17A(IL-17A) levels and hippocampal volumetric measurements of the brain in the acute and chronic periods in coronavirus 2019 (COVİD-19) patients
MURAD TAREQ SALIH ALHASAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NörolojiErciyes ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN FERDA ERDOĞAN
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK