Öğretmen profesyonelizmine yönelik OECD uzmanları ile Türk uzmanların görüşleri ve Türkiye için öneriler
Opinions of OECD experts and Turkish experts on teacher professionalism and recommendations for Türkiye
- Tez No: 847783
- Danışmanlar: PROF. DR. FERUDUN SEZGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Bu araştırmanın amacı öğretmen profesyonelizminin temellerini ve uygulama esaslarını OECD uzmanları ile Türk uzmanların bakış açısıyla ortaya koymak ve Türkiye için uygulanabilir, somut öneriler sunmaktır. Bu kapsamda, öğretmen niteliği ve eğitim sistemi ilişkisi, öğretmen profesyonelizmi kavramı ve bu kavramı oluşturan alt boyutlar, öğretmen profesyonelizmine yönelik özgün ve başarılı uygulamalar, uygulamada yaşanan sorunlar ve öğretmen profesyonelizminin başarılı bir şekilde uygulanmasına yönelik Türkiye için öneriler elde edilmeye çalışılmıştır. Fenomenolojik desenin kullanıldığı araştırma sürecinde, katılımcı grubun seçilmesi, veri toplama araçlarının geliştirilmesi, pilot çalışma ve ana saha çalışması, veri analizi ve raporlama aşamaları izlenmiştir. Katılımcılar, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ve kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Katılımcılar üç gruptan oluşmakta olup birinci grupta, OECD bünyesinde görev yapan ve öğretmen profesyonelizmi konusunda deneyim sahibi olan sekiz uzman, ikinci grupta PISA sınavında başarılı olan OECD üye ülkelerinin (Avustralya, Estonya, Finlandiya, İngiltere, Japonya, Kanada, Kore ve Yeni Zelanda) OECD yönetim kurulu üyesi olan uzmanları, üçüncü grupta ise Türkiye'de öğretmen profesyonelizmi ile ilgili çalışmalar yapan üç akademisyen, Türkiye adına TALIS çalışmalarına katılan iki uzman, Türkiye'de öğretmen eğitimi ile ilgili çalışmalar yapan uluslararası kuruluşta görev yapan bir uzman ve sivil toplum kuruluşunda görev yapan bir uzman yer almaktadır. Araştırma verileri nitel yöntem kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiş olup 16 yabancı uzman ve yedi Türk uzman olmak üzere toplam 23 katılımcı ile görüşme yapılmıştır. Araştırma verileri içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında öğretmen profesyonelizmi bilgi temeli, özerklik ve meslektaş ağ bağları boyutları bağlamında ele alınmıştır. Veri analizi sonucunda elde edilen araştırma sonuçlarına göre bilgi temeli boyutunda en çok vurgulanan kavramın sürekli mesleki gelişim olduğu görülmüştür. Bununla birlikte nitelikli hizmet öncesi eğitim, alan bilgisi, pedagoji bilgisi ve okul deneyimi uygulamaları da dile getirilmiştir. Öğretmen özerklik alanları içerisinde ise en çok öğretim programı özerkliği vurgulanmıştır. Meslektaş ağ bağları kapsamında mentorluk kavramı ön plana çıkmış olup mesleki öğrenme toplulukları ve meslek örgütleri de önemli ağ bağları arasında gösterilmiştir. Öğretmen profesyonelizminin üç boyutu dışında sosyal beceriler, statü ve etik ilkeler kavramlarının da ayrı boyutlar olarak değerlendirilebileceği katılımcılar tarafından önerilmiştir. Öğretmen profesyonelizminin özgün uygulamaları arasında Japonya örneği“Lesson Study”, Finlandiya örneği“Ulusal Öğretmen Eğitimi Forumu ve Çok Boyutlu Uyarlanmış Öğretim Süreci Modeli (MAP)”ve Türkiye örneği“Köy Enstitüleri ve Öğretmen Liseleri”dile getirilmiştir. Başarılı uygulamalar arasında en çok nitelikli sürekli mesleki gelişim uygulamaları vurgulanmış olup nitelikli hizmet öncesi eğitim ve yüksek mesleki statü uygulamaları dile getirilen diğer kavramlar arasında yer almaktadır. Öğretmen profesyonelizmi ile ilgili uygulamada sorun yaşanan konular arasında öğretmenlik mesleğinin düşük statüsü, öğretmen olma kriterlerinin düşük oluşu, kısıtlı sürekli mesleki gelişim imkânları, yetersiz kariyer basamakları ve öğretmen özerkliğine duyulan güven düzeyinin düşüklüğü ön plana çıkmıştır. Katılımcılar tarafından Türkiye'de öğretmen profesyonelizminin gelişimine yönelik öneriler dile getirilmiş olup en çok bilgi temeli boyutuna vurgu yapılmıştır. Bilgi temeline yönelik nitelikli sürekli mesleki gelişim uygulamalarının planlanması ve kariyer basamakları sisteminin oluşturulması önerilmekle birlikte hizmet öncesi öğretmen eğitiminin kalitesinin yükseltilmesi ve okul deneyimi uygulamalarının artırılması gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca öğretmenlik mesleğinin statüsünü yükseltici tedbirlerin hayata geçirilmesi, öğretmen olma kriterlerinin yükseltilmesi ve öğretmen maaşlarının diğer profesyonel meslek mensuplarına benzer şekilde iyileştirilmesi gerektiği dile getirilmiştir. Genel olarak araştırma verileri değerlendirildiğinde öğretmenlerin nitelikli bir şekilde yetiştirilerek bilgi temelinin güçlendirilmesinin, bu bilgi temeline dayalı olarak özerkliğe sahip olmasının ve meslektaşları ile iş birliği içerisinde çalışmasının öğretmen profesyonelizminin temel unsurları olduğu ve öğretmen profesyonelizmi kavramı açısından sürekli mesleki gelişimin çok önemli bir unsur olduğu söylenebilir. Araştırma bulguları literatüre dayalı olarak tartışılmış, politika yapıcılara ve karar vericilere, Yükseköğretim Kuruluna ve üniversitelere, öğretmenlere ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to present the foundations and practice principles of teacher professionalism from the perspective of OECD experts and Turkish experts and to present concrete suggestions for Türkiye. In this context, we try to obtain the relationship between teacher qualification and education system, the concept of teacher professionalism and the sub-dimensions of this concept, the unique and successful practices for teacher professionalism, the problems experienced in practice and some suggestions for a successful implementation of teacher professionalism for Türkiye. In the research process in which phenomenological design was used, the selection of the participant group, the development of data collection tools, pilot study and main field study, data analysis and reporting stages were followed. The participants were determined by purposive sampling methods using criterion sampling and snowball sampling methods. The participants consisted of three groups, the first group includes eight experts on teacher professionalism from international organizations working in OECD, and the second group includes the experts who are members of the governing board of the OECD member countries who were successful in the PISA exam (Australia, Estonia, Finland, England, Japan, Canada, Korea and New Zealand), and the third group includes three academics who work on teacher professionalism in Türkiye, two experts who participate in TALIS studies on behalf of Türkiye, and an expert from international organization working on teacher education in Türkiye. Also, there is an expert working in a non-governmental organization. The research data were obtained with a semi-structured interview form using the qualitative method and a total of 23 participants, including 16 foreign experts and seven Turkish experts, were interviewed. Research data were analyzed by content analysis technique. Within the scope of the research, teacher professionalism was discussed in the context of knowledge base, autonomy, and peer networks sub-dimensions. According to the results of the research, it was seen that the most emphasized concept in the dimension of knowledge base was“continuous professional development”. In addition, qualified pre-service education, field knowledge, pedagogical knowledge and school experience practices were also expressed. Among the areas of teacher autonomy, the most emphasized area was“curriculum autonomy”. Within the scope of peer networks, the concept of“mentoring”has come to the fore, and professional learning communities and professional organizations have also been shown among the important network links. Apart from the three dimensions of teacher professionalism, it was suggested by the participants that the concepts of social skills, status and ethical principles could also be considered as separate dimensions. Among the unique applications of teacher professionalism, the example of Japan“Lesson Study”, the example of Finland, the“National Teacher Education Forum and Multidimensional Adapted Teaching Process Model (MAP)”and the example of Türkiye“Village Institutes and Teacher High Schools”were mentioned. Among the successful practices, qualified continuous professional development practices were emphasized the most, and qualified pre-service education and high professional status practices were among the other concepts mentioned. Among the issues that are problematic in the implementation of teacher professionalism, the inadequate status of the teaching profession, inadequate criteria for becoming a teacher, limited opportunities for continuous professional development, inadequate career steps and low confidence in teacher autonomy stand out. Suggestions were made by the participants for the development of teacher professionalism in Türkiye, and the most emphasis was placed on the knowledge base dimension. Although it is recommended to plan qualified continuous professional development practices for the knowledge base and to establish a career step system, it has been stated that the quality of pre-service teacher education and school experience practices should be increased. It was also stated that measures to increase the status of the teaching profession should be implemented, the criteria for becoming a teacher should be developed, and teachers' salaries should be improved similar to other professionals. When the research data is evaluated in general, it can be said that training teachers in a qualified manner and strengthening their knowledge, having autonomy based on this knowledge and working in cooperation with their colleagues are the basic elements of teacher professionalism, and continuous professional development is a very important element in terms of the concept of teacher professionalism. The research findings were discussed based on the literature and recommendations were made for policy makers and decision makers, the Council of Higher Education, and universities, teachers, and researchers.
Benzer Tezler
- Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmen profesyonelizmi arasındaki ilişki
The relationship between school principals' distributed leadership behaviors and teacher professionalism according to teachers' perceptions
FAİK KUMBARACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMardin Artuklu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN AĞALDAY
- Öğretmen profesyonelizminin bir yordayıcısı olarak öğrenme merkezli liderlik
Learning-centered leadership as a predictor of teacher professionalism
LEFİKA POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇAĞATAY KILINÇ
- An investigation into pre-service English teachers' motivation, efficacy and conceptions about teaching and learning in the Turkish context
İngilizce öğretmen adaylarının motivasyonu, yeterliği, öğretme ve öğrenmeye yönelik fikirlerinin Türkiye bağlamında incelenmesi
BURÇİN BAYARTMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP GÜLŞAH KANİ
- Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyinin öğretmen profesyonelizmine olan etkisinde bilişsel esnekliğin aracılık rolü
Intermediating role of cognitive flexibility on the effect of individual innovation level of physical education and sports teachers on teacher professionalism
NURİ BERK GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM FATİH YENEL
- Öğrenme merkezli liderliğin öğretmen özerkliğine etkisinde öğretmen profesyonelizmin aracılık rolü
The intermediate role of teacher professionalism in the effect of learning-centered leadership on teacher authority
ŞEVVAL İLKAY KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULVEHAP BOZ