Buharalı Alim Zendevistî'nin Ravzatü'l-Ulemâ adlı eseri çerçevesinde Hanefî (Mâtürîdî) gelenek
Hanafi (Maturidi) tradition in the framework of the work named Rawdat al-Ulama by the Bukhara school Zandawisti
- Tez No: 847930
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Ebû Ali el-Hüseyin b. Yahya ez-Zendevistî, Ravzatü'l-Ulemâ, Mezhepler, Hanefî-Mâtürîdî, Mâverâünnehir, Buhara, Sâmânîler, Abu Ali al-Huseyn b. Yahya az-Zandawisti, Rawdat al-Ulama, Sects, Hanafi-Maturidi, Transoxiana, Bukhara, Samanids
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Ebû Ali el-Hüseyin b. Yahya ez-Zendevistî (ö. 382/992), IV/X. yüzyılda Mâverâünnehir bölgesinde Sâmânîler döneminde yaşamış ve Hanefî mezhebinin önemli bir alimidir. Ancak tabakât ve terâcim kaynak eserlerinde hak ettiği ilgiyi görmemiştir, bu nedenle elde bulunan eserlerde onun hayatıyla ilgili oldukça sınırlı bilgi bulunmaktadır. Zendevistî, döneminin önde gelen âlimlerinden eğitim almıştır. Klasik döneminin önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir ve IV/X. yüzyılda ilmî hareketliliğin yaşandığı, medeniyetin merkezi olarak kabul edilen Buhara bölgesinde yaşamıştır. Fıkıh, tefsir, hadis, kelam ve tasavvuf alanlarında derin ilmî birikime sahiptir. Zendevistî, aynı şehirde 382/992 yılında vefat etmiştir. Onun kaleme aldığı birçok eseri arasından sadece üç tanesi günümüze kadar ulaşabilmiştir. Çalışmamızın temel odak noktasını oluşturan, onun en önemli eseri Ravzatü'l-Ulemâ adlı eserdir. Bu eser, Zendevistî'nin fıkıh, hikmet, Kur'an ayetleri ve hadislere dair meseleleri, sûfiyâne bir tarzda ele hacimli bir eseridir. Ayrıca dönemin gündemdeki konuları çerçevesinde, yaşadığı coğrafyada bulunan ve birtakım mezhepler tarafından savunulan bazı akaid konularını çoğu zaman görüş sahiplerini belirtmeden Hanefî-Mâtürîdî düşünceye göre ele almaktadır. Bu yüzden eser, Hanefîliğin yayıldığı coğrafyalardan olan Horasan ve Mâverâünnehir bölgesi düşünürleri ile ilgili oldukça önemli bilgileri içermektedir. Bu bağlamda Zendevistî'nin Ravzatü'l-Ulemâ adlı eseri, erken dönem Hanefî-Mâtürîdî geleneğinin oluşum süreci açısından son derece önemli bir kaynak durumundadır. Çalışmamız, Zendevistî'nin hayatını, ilmi kişiliğini, yaşadığı ortamı ve Ravzatü'l-Ulemâ adlı eseri tüm yönleriyle tanıtmayı amaçlamakta ve aynı eser çerçevesinde onun Hanefî-Mâtürîdî geleneğindeki yerini incelemektedir.
Özet (Çeviri)
Abu Ali al-Husayn b. Yahya az-Zandawisti (d. 382/992), IV/X. He lived in the Maverannakhr region in the 16th century during the Samanid period and is an important scholar of the Hanafi sect. However, he did not receive the attention he deserved in the source works of tabaqat and terâjim, so there is very limited information about his life in the available works. Zandawisti received education from the leading scholars of his time. He is considered one of the important figures of the Classical period and dates back to IV/X. He lived in the Bukhara region, which was considered the center of civilization and where scientific activity took place in the 19th century. He has deep scientific knowledge in the fields of fiqh, tafsir, hadith, kalam and mysticism. Zandawisti died in the same city in 382/992. Among his many works, only three of his works have survived to the present day. His most important work, which constitutes the main focus of our study, is the work named Rawdat al-Ulama. This work is a voluminous work of Zandawisti that deals with issues related to fiqh, wisdom, Qur'anic verses and hadiths in a Sufi style. In addition, within the framework of the current issues of the period, he deals with some of the doctrines defended by some sects in the geography where he lives, according to Hanafi-Māturīdī thought, often without specifying their opinion. Therefore, the work contains very important information about the thinkers of Khorasan and Maverannakhr region, which are the geographies where Hanafism spread. In this context, Zandawisti's work called Rawdat al-Ulama is an extremely important source for the formation process of the early Hanafi-Maturidi tradition. Our study aims to introduce all aspects of Zandawisti's life, his scientific personality, the environment in which he lived and his work Rawdat al-Ulama, and examines his place in the Hanafi-Maturidi tradition within the framework of the same work.
Benzer Tezler
- Doğu Buhara İstiklalcilik (Basmacılık) Hareketi (1920–1931)
East Bukhara Independence (Basmism) Movement (1920–1931)
OSMAN ŞEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN HATUNOĞLU
- Osmanlı bahriyesinde torpido kullanımı ve torpidoculuk
Torpedo usage and torpedo class in Ottoman navy
UĞUR ESMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tarihİstanbul ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ FUAT ÖRENÇ
- Yelkenliden buharlıya geçişte Osmanlı denizciliği (1825-1855)
Ottoman maritime transition from sail to steam (1825-1855)
LEVENT DÜZCÜ
- Buharalı Ceditçi Abdurrauf Fıtrat'ın gazeteci kişiliği
Journalism personality of Bukharian Jadid Abdurrauf Fitrat
SHOKHRUKHBEK OLIMOV
- Buharalı Muhammed b. Mübarekşah ve Hidayetü'l-Hikime Şerhi tahkiki ve tercümesi
Explanation, examination and translation of Buharali Muhammed b. Mübarekşah and Hidayetu?l-Hikme
VAHİDJON DJALALOV