Meritokrasinin işten ayrılma niyeti ve iş performansı üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin rolü: Ar-Ge çalışanları üzerinde bir araştırma
The role of organizational justice in the impact of meritocracy on turnover intention and job performance: A study on R&D employees
- Tez No: 847972
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM PINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Meritokrasi, Örgütsel Adalet, Dağıtım Adaleti, İşlemsel Adalet, Etkileşimsel Adalet, İşten Ayrılma Niyeti, İş Performansı, Meritocracy, Organizational Justice, Distributive Justice, Procedural Justice, Interactional Justice, Turnover Intention, Job Performance
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Bu çalışma meritokrasi algısının işten ayrılma niyeti ve iş performansı üzerindeki etkilerini ortaya koymak ve bu etkiler üzerinde örgütsel adaletin rolünü belirlemek üzere gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında ayrıca işten ayrılma niyetinin iş performansı üzerindeki etkisi de araştırılmıştır. Araştırma kapsamında İstanbul'da faaliyet gösteren Ar-Ge merkezlerinde görev yapan 392 beyaz yaka çalışandan anket yoluyla veri toplanmıştır. Araştırmanın amacı çerçevesinde örgütsel adalet; dağıtım adaleti, işlemsel adalet ve etkileşimsel adalet olarak üç boyutuyla modele dahil edilmiş, çalışma kapsamında meritokrasi algısının bu boyutlar üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bununla birlikte örgütsel adalet boyutlarının işten ayrılma niyeti ve iş performansı üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, meritokrasi algısının tüm adalet boyutları üzerinde pozitif, işten ayrılma niyeti üzerinde ise negatif yönde bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ancak meritokrasi algısının ve işten ayrılma niyetinin iş performansı üzerinde anlamlı herhangi bir etkisi bulunamamıştır. İşlemsel adalet dışındaki diğer örgütsel adalet boyutlarının, işten ayrılma niyeti üzerinde negatif bir etkiye sahip olduğu tespit edilirken, iş performansı üzerinde sadece etkilşimsel adaletin pozitif yönde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca, meritokrasi algısının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde, dağıtım adaleti ve etkileşimsel adaletin aracılık rolüne sahip olduğu, buna karşın işlemsel adaletin bir aracılık etkisi göstermediği ortaya çıkmıştır. Meritokrasi algısının iş performansı üzerindeki etkisinde ise sadece etkileşimsel adaletin aracılık rolü tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the effects of meritocracy perception on turnover intention and job performance and to determine the role of organizational justice in these effects. Additionally, within the scope of the study, the impact of turnover intention on job performance was also investigated. Data were collected through surveys from 392 white-collar employees working in R&D centers in Istanbul. In line with the study's objectives, the organizational justice model was incorporated with three dimensions: distributive justice, procedural justice, and interactional justice, to explore the effects of meritocracy perception on these dimensions. Furthermore, the effects of organizational justice dimensions on turnover intention and job performance were examined. As a result of the study, it was determined that meritocracy perception had a positive impact on all dimensions of justice and a negative impact on turnover intention. However, no significant effects of meritocracy perception and turnover intention on job performance were found. Except for procedural justice, other organizational justice dimensions were found to have a negative effect on turnover intention, while only interactional justice had a positive impact on job performance. Additionally, it was revealed that in the relationship between meritocracy perception and turnover intention, distributive justice and interactional justice played a mediating role, whereas procedural justice did not have a mediating effect. Regarding the impact of meritocracy perception on job performance, only interactional justice was found to mediate the relationship.
Benzer Tezler
- Meritokrasinin duygusal bağlılığa etkisinde personel güçlendirmenin aracılık rolü
The mediating role of employee empowerment in the effect of meritocracy on emotional commitment
EBRU TUNÇ
- Politik yetinin örgütsel sapma üzerindeki etkisinde meritokrasinin düzenleyici rolü
The impact of political skill on organizational deviance and moderating role of meritocracy
TOLGA ANIL TOPDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerMarmara Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLA ZEHRA ÖNCER
- Meritokrasiyi kısıtlayan kayırmacılığın bir türü olarak nepotizm: 1982 Anayasası'nın 10. ve 70. maddeleri kapsamında bir değerlendirme
Nepotism as a type of favoritism restricting meritocracy: An assessment under the 10th and 70th articles of the 1982 Constitution
TARIK YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER ÖZMEN
- Meritokrasi kavramı çerçevesinde Türk kamu yönetici eliti üzerine ekonomi politik bir araştırma
A political economy research on the Turkish public administration elite within the framework of the concept of meritocracy
HÜSEYİN ÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE SAYGIN
- Eğitim kurumları yöneticisi yetiştirme ve atamada meritokrasi
Meritocracy in training and assignment of educational institutions administration
AHMET ALPER KARAGÖZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM KOCABAŞ