Hafif Kognitif Bozukluk hastalarında bilişsel rehabilitasyonun nöropsikolojik ve nöroanatomik etkilerinin incelenmesi
The investigation of neuropsychological and neuroanatomical effects of cognitive rehabilitation in Mild Cognitive Impairment patients
- Tez No: 848008
- Danışmanlar: PROF. DR. SONİA AMADO, PROF. DR. ALİ SAFFET GÖNÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel rehabilitasyon, yüz- isim eşleştirme, çağrışımsal bellek, Hafif Bilişsel Bozukluk, fMRG, Cognitive rehabilitation, face-name association, associative memory, Mild Cognitive Impairment, fMRI
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
Sağlıklı yaşlanmadan Alzheimer Hastalığına geçişte bir ara evre olarak görülen Hafif Bilişsel Bozukluk Hastalığı (HBB) öğrenme ve bellek kusurları ile başlar. Demanstan farklı olarak henüz işlevsel bağımsızlığı korunan bu hastaların öğrenme ve bellek işlevlerini geliştirmek amacıyla farmakolojik olmayan bilişsel rehabilitasyon alternatif müdahale yöntemleri üzerinde çalışılmaktadır. Bu amaçla özellikle anımsatıcı (nimonik) içsel stratejilerden hastaların fayda sağladıkları önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu tez çalışmasında da ekolojik geçerliği yüksek olan yüz-isim eşleştirme paradigması kullanılarak bir grup HBB hastasına (n=13) anımsatıcı stratejilerle bir müdahale programı uygulanmış, sağlıklı kontrol (n=19) ve HBB hasta kontrol (n=17) grupları ile öğrenme ve bellek performansları fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRG) kullanılarak karşılaştırılmıştır. MR cihazında gerçekleştirilen yüz-isim eşleştirme deneyi müdahale öncesi ve sonrası olarak tüm katılımcılara iki kez uygulanmıştır. İlk çekim sonrasında tüm grupların kendi içindeki değerlendirmesinde uyaran listeleri arasında bir fark izlenmemiştir. Ancak müdahale programına alınan HBB hastalarında eğitim sırasında öğrenilmiş uyaranların yeniden kodlanması aşamasında frontal, parietal ve görsel korteks alanlarında aktivasyon artışları izlenmiştir. Eğitim verilmemiş uyaranların yeniden kodlanmasında da benzer alanlarda aktivasyon artışları izlenmiştir. Bu aktivasyon örüntü aktarımın müdahale almayan HBB kontrol ve sağlıklı kontrol gruplarında görülmemesi strateji kullanımının sebep olduğu bir sonuç olduğunu düşündürmektedir. Mevcut çalışmadan elde edilen bulgular bilişsel müdahale programlarından hastaların fayda sağlayabileceğine ve beyinde özellikle frontal-parietal alanlarda nöroplastik değişiklikler yaratılarak davranışsal değişiklikler oluşturulabileceğine işaret etmektedir. Bu anlamda daha hala yeni olan bu alanda yapılabilecek gelecek çalışmalara öncü niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Mild Cognitive Impairment (MCI) as a transition stage from healthy aging to Alzheimer's Disease, begins with learning and memory deficits. Alternative non-pharmacological intervention methods like cognitive rehabilitation are in interest to improve learning and memory functions of MCI patients, who, unlike dementia, still maintain functional independence and it has been shown in previous studies that patients benefit from internal mnemonic strategies. In this thesis study, an intervention program with mnemonic strategies was applied to a group of MCI patients (n=13) using the face-name association paradigm with high ecological validity and we compared their performances with healthy control (n=19) and MCI patient control (n=17) groups. The face-name association experiment performed in the MRI machine and was applied to all participants twice, before and after the intervention. Learning and memory performances were compared among groups with functional magnetic resonance imaging (fMRI). After the first MRI session, withing group comparisons showed no difference between stimuli lists. However, MCI-intervention group demonstrated increased activations in the frontal, parietal and visual cortex areas during the re-encoding of learned trained stimuli. Activation increases in similar areas were also observed during the recoding of untrained stimuli. The fact that this activation pattern transfer was not observable in the MCI control and healthy control groups without any intervention suggests that it can be a result of the use of the mnemonic strategies. Findings from the current study indicate that patients can benefit from cognitive intervention programs and behavioral changes can be created by creating neuroplastic changes in the brain, especially in the frontal-parietal areas. Thus, the current study is a preliminary for future studies in this still new field.
Benzer Tezler
- Parkinson ve alzheimer hafif kognitif bozukluğu olan hastaların kognitif profillerinin karşılaştırılması
Comparison of cognitive profiles of patients with parkinson and alzheimer's mild cognitive disorder
SÜMEYYE YAKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Nörolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiBilişsel Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN ERKAN OĞUL
PROF. DR. LÜTFÜ HANOĞLU
- Hafif kognitif bozukluk hastalarında sözel akıcılık becerilerinin incelenmesi
Analysis of verbal fluency skills on mild cognitive impairment patients
TUĞÇE ÇABUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
GeriatriAnadolu ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ TORUN
- Hafif kognitif bozukluk tanılı parkinson hastalarında transkraniyal elektriksel uyarımın bilişsel fonksiyonların üzerine etkisi
The effect of transcranial electrical stimulation on cognitivefunctions in patients with parkinson's disease mild cognitive impairment
SERKAN AKSU
Doktora
Türkçe
2021
Fizyolojiİstanbul ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYTÜL UYAR
PROF. DR. SACİT KARAMÜRSEL
- MCI ve alzheimer hastalarında f2α-izoprostan ve melatonin seviyelerinin bilişsel durumla ilişkisi
The relationship between f2α isoprostane, melatonin levels and cognitive state in patients with MCI and alzheimer disease
FEVZİYE BURCU ŞİRİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
BiyokimyaSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyokimya Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NAMIK DELİBAŞ
- Parkinson hastalığında yürüme bozukluğu ve donmanın bilişsel fonksiyon ile ilişkisi
Correlation of walking disorder and freezing with cognitive function in parkinson's disease
DİDEM YÜKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NörolojiAkdeniz ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEHUR SİBEL ÖZKAYNAK