Bilişim sektöründeki işletmelerde etik dışı davranışlarda etkili olan faktörler
Factors affecting unethical behaviors in businesses in the informatics sector
- Tez No: 848065
- Danışmanlar: PROF. DR. MERAL ELÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Yönetim Bilişim Sistemleri, İşletme, Management Information Systems, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Etik Dışı Davranış, İstismarcı Yönetim, Etik İklim, Bilişim, Bilişim Sektörü, Yönetim, Unethical Behavior, Abusive Supervision, Ethical Climate, Informatics Sector, Management
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Etik dışı davranışlar örgütlerde huzursuz iş ortamına neden olmakta ve çalışanların performansını, motivasyonunu ve bağlılığını azaltmaktadır. Bu durum şirketler için çalışan kaybına ve ciddi maddi zararlara neden olmaktadır. Bu nedenle şirketlerin etik dışı davranışların öncüllerini anlaması ve bunlara karşı gerekli önlemleri alması hayati önem taşımaktadır. İşletmelerde etik dışı davranışlara neden olan faktörlerden etik iklim ve istismarcı yönetim örgütsel ortamın en önemli bileşenleri olarak görülmektedir. Bu iki faktörün etik dışı davranışlar üzerindeki etkisi bu tezin ana konusunu oluşturmaktadır. Bilişim (BT) sektöründe etik davranış konusunu ele alan yeterli ampirik çalışma bulunmadığından, bu çalışma bilişim sektöründeki bu eksikliği gidermeyi hedeflemiştir. Bu araştırma, istismarcı yönetim ve etik dışı davranış arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide etik iklimin ara değişken rolünü araştırarak, etik dışı davranış literatürüne katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye'de İstanbul ve Kocaeli şehirlerindeki bilişim firmalarında çalışan 440 kişiden, anket aracılığıyla veri toplanmıştır. Toplanan verilere, ilk olarak geçerlilik ve güvenirlik testleri uygulanmıştır. Geçerlilik ve güvenilirliğin uygun olduğu saptandıktan sonra, regresyon analizi ile hipotez testleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, etik iklimin ara değişken rolünün test edilmesi için, Hayes'in PROCESS Macro modeli kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre i-) istismarcı yönetimin etik dışı davranışla pozitif ilişkili olduğu, ii-) etik iklimin etik dışı davranışla negatif ilişkili olduğu, iii-) istismarcı yönetimin etik iklimle negatif ilişkili olduğu ve iv-) etik iklimin, istismarcı yönetim ile etik dışı davranış arasındaki ilişkide kısmi ara değişken etkisi olduğu bulgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Unethical behavior causes an unpeaceful work environment in organizations and reduces employee performance, motivation and commitment. This situation causes loss of employees and serious financial losses for companies. Therefore, it is vital for organzations to understand the antecedents of unethical behavior and take the necessary precautions against them. Among the factors that cause unethical behavior in organizations, ethical climate and abusive management are the most important components of the organizational environment. The effect of these two factors on unethical behavior is the main subject of this thesis. Since there are not enough empirical studies addressing the issue of ethical behavior in the IT (information technology) sector, this study aims to fill this gap in the IT sector. This research aims to contribute to the unethical behavior literature by exploring the effect of abusive supervision on employees' unethical behavior. Also, the mediating role of ethical climate in this relationship is investigated. For this purpose, data was collected through a survey from 440 people working in IT companies in Istanbul and Kocaeli cities, Turkey. First, validity and reliability tests were applied to the collected data. After determining that validity and reliability were appropriate, hypothesis tests were carried out using regression analysis. Additionally, Hayes' PROCESS Macro model was used to test the mediating role of ethical climate. SPSS program was used to analyze the data. According to the results obtained, it is found that i-) abusive supervision is positively related to unethical behaviour, ii-) ethical climate is negatively related to unethical behaviour, iii-) abusive supervision is negatively related to ethical climate, and iv-) ethical climate partially mediates the relationship between abusive supervision and unethical behavior.
Benzer Tezler
- Bilişim sektörü çalışanlarının motivasyon ve etik iklim algı düzeylerinin örgütsel bağlılığa etkisi
Effect of the perception levels of motivation and ethics of I.T. endustry employees to organizational commitment
MELİK CAN GÜLTEKİN
- Örgütsel stresin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Etik liderliğin aracılık rolü
The effect of organizational stress on organizational commitment: The mediating role of ethical leadership
MÜYESSER BESTE YEŞİLTEPE
- Sağlık turizminde hasta hakları
Patient rights in health service
SELVİ KAÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiBahçeşehir ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ VEYSEL ÖZDEN
- Sürekli hile denetimi: SAP kurumsal kaynak planlama sistemi üzerinde bir sürekli hile denetim modelinin geliştirilmesi
Continuous fraud preventation and detection: A conceptual fraud auditing model on an enterprise management planning system traded as SAP
NİLÜFER ÖZGENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeMarmara ÜniversitesiMuhasebe Denetimi Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT BOZKURT
- Bilişim alanında kalite uygulamaları ve standartlar
The quality applications and standard models on information technology business sector
NESLİHAN TAŞKIRAN
Doktora
Türkçe
2010
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKırıkkale Üniversitesiİşletme Bölümü
PROF. DR. EKREM YILDIZ