Kafein ve glikoz tüketiminin prefrontal korteks aktivitesi ve bilişsel performans üzerine etkisi
Effects of caffeine and glucose consumption on prefrontal cortex activity and cognitive performance
- Tez No: 848163
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN KARAİSMAİLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizyoloji, Physiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Kafein; kahve, çikolata, çeşitli içecekler ve çok sayıda tedavinin içeriğinde yer alan ve bilişsel işlevleri iyileştirmek için kullanılan bir psikoaktif ilaçtır. Glikoz ise memeli metabolizmasında en yaygın bulunan diyet şekeridir. Başta enerji içecekleri olmak üzere çeşitli ürünlerde kafein ve glikozun birlikte kullanımı söz konusudur. Araştırmamızda kafein ve glikozun tekil ve birlikte tüketimlerinin prefrontal korteks aktivitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmaya 40 sağlıklı erkek gönüllü katılmıştır. Katılımcılar kafein (200mg), glikoz (25g), kafein+glikoz (200mg+25g) ve boş kapsül olmak üzere 4 grupta incelenmiştir. Bilişsel performansları karşılaştırmak için sözel hafıza, Stroop ve N-geri testleri kullanılmıştır. Testler sırasındaki prefrontal korteks aktivitesi ise Fonksiyonel yakın kızılötesi ışın spektroskopisi (fNIRS) yöntemiyle kaydedilmiştir. Katılımcıların ilgili maddeyi (kafein, şeker vs) almadan önce ve aldıktan sonraki sergiledikleri test performansları ve fNIRS verileri gruplar arasında ve grup içinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda kafein ve glikozun tekil ve birlikte tüketiminin sözel hafıza üzerine bir etkisi görülmemiştir. Kafein grubunda yer alan katılımcılarda kafeinin uygulanmadığı ilk performanslarına kıyasla kafein tüketimine bağlı olarak reaksiyon zamanında anlamlı bir azalma gözlenmiştir. Glikoz grubunda yer alan katılımcılar sadece zorlu çalışma belleği görevi şartlarında ilk performanslarına kıyasla reaksiyon zamanında iyileşme göstermişlerdir. Kafein ve glikozun beraber tüketiminin test performansları üzerine bir etkisi görülmemiştir. Test performansları gruplar arası değerlendirildiğinde hiçbir grup kontrol grubuna kıyasla anlamlı bir değişim göstermemiştir. Görevler sırasında prefrontal korteksin hemodinamik aktivitesi, kafein ve glikozun birlikte tüketilmesi ile tekil tüketilmesi arasında çeşitli farklılıklar göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Caffeine is a psychoactive drug used to improve cognitive functions and is found in coffee, chocolate, various drinks and many medical treatments. Glucose is the most common dietary sugar in mammalian metabolism. Caffeine and glucose are used together in various products, especially energy drinks. In our research, the effects of single and combined consumption of caffeine and glucose on prefrontal cortex activity were investigated. 40 healthy male volunteers participated in the study. Subjects were examined in 4 groups: caffeine (200mg), glucose (25g), caffeine+glucose (200mg+25g) and empty capsule. Verbal memory, Stroop and N-back tests were used to compare cognitive performances. Prefrontal cortex activity during the tests was recorded with the functional near infrared ray spectroscopy (fNIRS) method. The test performances and fNIRS data of the subjects before and after taking the relevant substance (caffeine, sugar, etc.) were evaluated separately between and within the groups. As a result of the study, no effect of single or combined consumption of caffeine and glucose on verbal memory was observed. A significant decrease in reaction time was observed in subjects in the caffeine group due to caffeine consumption, compared to their first performance without caffeine. Subjects in the glucose group showed improvement in reaction time compared to their initial performance only in the demanding working memory task condition. The simultaneous consumption of caffeine and glucose had no effect on test performance. When test performances were evaluated between groups, no group showed a significant change compared to the control group. Hemodynamic activity of the prefrontal cortex during tasks showed several differences between the combined and individual consumption of caffeine and glucose.
Benzer Tezler
- Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığında kafein tüketiminin serum CK18 proteini üzerine etkisi
The effect of caffeine consumption on serum CK18 protein in non-alcoholic fatty liver disease
KÜBRA UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GÖKTAŞ
- Enerji içeceği ve alkol tüketiminin ratlar üzerinde orta dönemde miyokard üzerinde oluşturduğu etkiler, akut dönemde doku düzeyinde iskemi-reperfüzyona etkileri
Effects of energy drink and alcohol consumption on the ratts in the middle period of the myocard,in the acute period the effects of ischemia-reperfusion at tissue level
AYLİN DEMİREL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Göğüs Kalp ve Damar CerrahisiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜNAL AYDIN
UZMAN TİMUÇİN AKSU
- Deneysel periodontitis oluşturulan sıçanlarda enerji içeceğinin kemik dokusu üzerine etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of energy drink on bone tissue in experimental periodontitis in rats
TUĞÇE PAKSOY
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2016
Diş HekimliğiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiPeriodontoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLBAHAR USTAOĞLU
- Kaliksaren modifiye kalem grafit elektrotlar ile Tofasitinib'in voltametrik tayini
Voltammetric determination of tofacitinib with calix[n]arene modified pencil graphite electrodes
AYKUT YALABIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
KimyaIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA SARDOHAN KÖSEOĞLU
- Effects of rapamycin and caffeine on tor signaling pathway in Saccharomyces cerevisiae
Saccharomyces cerevısıae?da rapamisin ve kafeinin tor sinyal ileti yol izi üzerindeki etkileri
GÜRAY KUZU
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
BiyoteknolojiBoğaziçi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Bölümü
PROF. BETÜL KIRDAR
YRD. DOÇ. ELİF ÖZKIRIMLI ÖLMEZ