Assessment of inequality of opportunity trends for children in Türkiye: 1993-2018
Türkiye'de çoçukların fırsat eşitsizliği eğilimlerinin değerlendirilmesi: 1993-2018
- Tez No: 848164
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET SİNAN TÜRKYILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Demografi, Demography
- Anahtar Kelimeler: fırsat eşitsizliği, İnsani Fırsatlar Endeksi, demografik fırsat, inequality of opportunity, human opportunity index, demographic dividend
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Nüfus Etütleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Demografi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Demografi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Bu çalışmanın amacı, 1993 ile 2018 yılları arasında Türkiye'deki çocukların maruz kaldığı fırsat eşitsizliği eğilimlerini analiz etmektir. Fırsat eşitsizliği, bireylerin çıktılarının cinsiyet, ırk, sosyoekonomik arka plan gibi kendi kontrolü dışındaki durumlar tarafından belirlendiği durumu ifade etmekte olup, bugün dünyada karşı karşıya kalınan en önemli zorluklardan biridir. Bu eşitsizlik, verimli potansiyelin israf edilmesi, kaynakların verimsiz bir şekilde dağıtılması ve ekonomik ile siyasi kurumların zayıflatılması yoluyla hem gelişme hem de demografik fırsat sürecini sekteye uğratmaktadır. Çalışma, 18 temel fırsat üzerindeki fırsat eşitsizliği eğilimlerini, İnsani Fırsatlar Endeksi metodolojisi ve 1993 ile 2018 yılları arasında her beş yılda bir yapılan altı Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması verisini kullanarak analiz etmektedir. Bu fırsatlar temel altyapı (5 fırsat), eğitim (4 fırsat) ve sağlık ve beslenme (9 fırsat) kategorileri altında gruplandırılabilen temel hizmetleri içermektedir. Tüm fırsatlar Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından türetilmiştir. Sonuçlar, fırsatların birçoğunda erişim düzeyinin ve erişimdeki eşitliğin önemli ölçüde arttığını göstermektedir. 18 fırsattan 12'si evrensele yakın düzeyde erişim ve ihmal edilebilir düzeyde eşitsizlik sergilemiştir. Bilgisayar ve internet erişimi, ortaöğretime devam, doğum öncesi tam bakım, doğum sonrası bakım ve aşılanma gibi fırsatlara erişim ise karşılaştırmalı olarak daha düşüktür. Bu fırsatlara erişimdeki eşitsizlik sadece bilgisayar ve internet sahipliği için yüksektir. Temel hizmetlerdeki eşitsizliği ortadan kaldırmak için, fırsatlara erişimi ve fırsatlardan faydalanılma düzeyini artırırken, hizmet kalitesini de iyileştiren müdahalelere ihtiyaç bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The study aims to analyze the inequality of opportunity trends among children in Türkiye between 1993 and 2018. Inequality of opportunity, which refers to the phenomenon when an individual's outcomes are determined by factors such as sex, ethnicity, and family characteristics that are beyond his/her control, is among the most significant challenges in the world today. It cripples the development process and hinders the demographic dividend by wasting the productive capacity, leading to inefficient resource allocation, and impairing institutions that are critical for development. Using the Human Opportunity Index methodology and six Türkiye Demographic and Health Surveys conducted every five years from 1993 to 2018, the study analyzed the inequality of opportunity trends in 18 opportunities that can grouped under basic infrastructure (5 opportunities), education (4 opportunities) and health and nutrition (9 opportunities) categories. All the opportunities are derived from the Sustainable Development Goals. The results indicate that there was a substantial improvement in the level and equality in access to the majority of opportunities. 12 out of 18 opportunities exhibited near universal level of coverage and a negligible level of inequality. The access rate to computer, internet, secondary education, full antenatal care, postnatal care, and immunization is comparatively lower. The inequality in access to these opportunities was high only for computer and internet ownership. Comprehensive interventions are still needed to ensure increased access and utilization of the opportunities with quality improvements in the basic services to eliminate inequality of opportunity.
Benzer Tezler
- Down sendromlu bireylerin bağımsız yaşam ve özbakım yetisi kazanmalarını etkileyen toplumsal ve kurumsal etmenlerin değerlendirmesi
An assessment of social and institutional factors that affect independent living and self-care ability of people with Down's syndrome
SERHAT ERDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
AntropolojiDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN GÜNAY
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e eşitlik ilkesinin kavramsal analizi
Conceptual analysis of the principle of equality from Tanzimat to the Republic of Turkey
ALAADDİN DAYI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN
- ETwinning kullanan ve kullanmayan okul öncesi öğretmenlerinin acil uzaktan eğitim süreçlerinin incelenmesi
Examination of emergency distance education processes of preschool teachers with and without eTwinning
HÜRÜ GÖZÜBÜYÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE ERDEN ÖZCAN
- Teachers' and students'perceptions of multiple-choiceand open-ended questions,along with the gcse system
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA SARIAY
- Türkiye'deki ilk ve orta okullarda pandemi sürecinin eğitim teknolojileri kullanımı açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the pandemic period in primary and secondary schools in Turkey in terms of the use of educational technologies
KÜPRANUR ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ORHAN GÖKÇÖL
