Hokand Hanlığı (1709-1876) Mimarisi (Hokand şehri)
Architecture of the Kokand Khanate (1709-1876) (Kokand city)
- Tez No: 848368
- Danışmanlar: PROF. DR. SULTAN MURAT TOPÇU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Özbekistan, Hokand Hanlığı, Hokand, Mimari Eserler, Uzbekistan, The Kokand Khanate, Kokand, Architectural Monuments
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 401
Özet
Bu çalışmada Özbekistan sınırları içerisinde, Fergana bölgesinde yer alan Hokand şehrindeki Hokand Hanlığı'na ait mimari eserler ele alınmıştır. Hokand Hanlığı'nın siyasi, sosyal ve kültürel tarihi incelendiğinde 18. yy'ın ilk yarısında hanlığın başkenti olan Hokand şehrinde inşa ettirilmiş mimari eserlerin şehrin çehresini değiştirdiği görülmektedir. Hokand Hanlığı verimli arazileri ile ticaret yolu güzergâhında yer alması bakımından jeopolitik konum olarak büyük bir öneme sahiptir. Cami, medrese, türbe, hamam ve saray gibi birbirinden farklı yapı gruplarını içerisinde barındıran Hokand şehri zamanla ticaret, bilim, kültür ve sanat merkezi haline gelmiştir. Yapılan saha çalışması neticesinde Hokand Hanlığı dönemi içerisinde Hokand şehrinde inşa edilmiş yüz on dört adet mimari eser tespit edilmiştir. Bu eserlerden bir cami (mescit), yedi medrese, dört türbe, iki hamam ve bir saray olmak üzere on beş adet mimari eser günümüze ulaşırken, otuz cami (mescit), elli dört medrese, bir kale, iki köprü, altı türbe ve altı saray olmak üzere doksan dokuz adet eserin ise günümüze ulaşamadığı belirlenmiştir. Çalışmada tüm yönleriyle incelenen eserlerin genelde Türk sanatı, özelde ise hanlığın mimarisi içerisindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Hokand şehrindeki imar faaliyetleri incelendiğinde bölgede daha önce uzun yıllar hüküm sürmüş olan Timurluların mimari izlerine rastlanılmış olup çevre bölgelerden davet edilen ustaların tesiriyle Hokand mimarisinin Semerkant, Buhara ve Hive mimarileriyle de benzerliklerinin kaçınılmaz olduğu saptanmıştır. Hokand Hanlığı her ne kadar kendi üslubunu yaratma çabasına girmişse de bu etkileşimlerden kaçınmalarının pek mümkün olmadığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the architectural monuments of the Kokand Khanate in the city of Kokand, located in the Fergana region within the borders of Uzbekistan, are discussed. When the political, social and cultural history of the Kokand Khanate is analyzed, it is seen that the architectural monuments built in Kokand, which was the capital of the khanate in the first half of the 18th century, changed the face of the city. The Kokand Khanate had a great geopolitical importance as it was located on the trade route with its fertile lands. On this occasion, the city containing different building groups such as mosques, madrasahs, tombs, hammams and palaces, became a center of trade, science, culture and art over time. As a result of the fieldwork it is identified that one hundred and fourteen architectural works were built in the city during the Kokand Khanate period. Fifteen of them including one mosque (masjid), seven madrasahs, four tombs, two hammams and one palace have survived to the present day, while ninety-nine of them including thirty mosques (masjids), fifty-four madrasahs, one castle, two bridges, six tombs and six palaces do not exist today. In the study, it has been tried to determine the place of these monuments in all aspects within Turkish art in general and the architecture of the khanate in particular. When the construction activities in the city of Kokand were analyzed, the architectural traces of the Timurids having ruled in the region for many years before, were found. And it has been determined that with the influence of the masters invited from the surrounding regions, the similarities between architecture of Kokand and the architecture of cities such as Samarkand, Bukhara and Khiva were inevitable. Although the Kokand Khanate tried to create its own style, it has been understood that it was not possible to avoid these interactions.
Benzer Tezler
- Mirza Alim Mahdûm Hacı'nın 'Tarih-i Türkistan' adlı eserinin tercüme ve değerlendirmesi
Translation and evaluation of Mirza Alim Mahdûm Haji's 'Tarih-i Turkistan'
BÜŞRA EREN
- Hokand Hanlığı'nın (1709-1876) sosyal ve kültürel tarihi
The social and cultural history of the Khoqand Khanate (1709-1876)
MAİRAMBEK TAGAEV
Doktora
Türkçe
2017
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SAFA ÜSTÜN
- Hokand (Kokon) Hanlığı ve Hanlıktaki Kırgızların rolü (1709-1876)
Khokand (Kokon) Khanate and the role of the Kyrgyzs in the Khanate (1709-1876)
RAMAZAN KESERCİ
- Orta Asya'da islâm yargı teşkilâtı ve işleyişi (1709-1876 Hokand Hanlığı ve 1865-1928 Rus işgali süreci örneği)
Islamic judicial system and its operation in Central Asia (The periods of 1709-1865 Khanate of Kokand and 1865-1928 Russian operation)
AIITMAMAT KARIEV
Doktora
Türkçe
2016
HukukMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN ATAR
- Muhammed Ali Han Dönemi Hokand Hanlığı (1822-1842)
Kokand Khanete in priot of Muhammed Ali Khan (1822-1842)
HÜSEYİN ŞEN