Geri Dön

Triploid melez şekerpancarı tohumluğu üretme olanağı üzerine araştırmalar

Studies on the triploid hybrid seed production in sugarbeet

  1. Tez No: 84873
  2. Yazar: MEHMET ÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. Z. METİN TURAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 164

Özet

öz Bu araştırma, Mustafakemalpaşa ekolojik koşullarında hibrid şekerpancarı tohum üretim olanaklarını araştırmak ve elde edilen deneysel hibridlerin kök gövdesi verimi ve bazı özelliklerini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. İki yıllık araştırma sonuçlarına göre, silolanmamış şekerpancarlarından alınan bitki başına ve dekara tohum verimleri 32.7 g ve 102.1 kg/da, silolanmışiarda 22.7g ve 70.9 kg/da olmuştur. Çimlenme ve sürme oranlan (%63.1 ve % 49.1) silolanmamışlarda, 1000 dane ağırlığı (19.1 g) ise silolanmışiarda en yüksek saptanmıştır. Diploid şekerpancarlarında aneuploid kromozomlu bitkilere rastlanmamış olup, aneuploid oranlan triploidlerde %8.0-14.0, tetraploidlerde %20.0-30.0 olmuştur. Elde edilen deneysel hibridlerin kök gövdesi verimleri 5883-1 1490 kg/da, baş+yaprak veri-mleri 1919-4388 kg/da arasında değişirken bu iki özellik bakımından triploid M01 40X001 melezi en yüksek değerleri vermiştir. Şeker oranları %1 1.67-14.86, şeker verimleri 713-1577 kg/da arasında saptanmış iken zararlı azot oranları binde (%o) 61-84 arasında değişmiştir. Diploid x tetraploid kombinasyonlarından elde edilen triploid melezler kök gövdesi, baş+yaprak ve şeker verimi bakımından daha üstün olmuştur. Ebeveyn olarak kullanılan CMS ve restorer hatların genel, melezlerin ise özel uyum yeteneği etkileri de incelenmiştir. Genel uyum yeteneği CMS hatlarda kök gövdesi verimi, şeker oranı ve şeker verimi, restorer hatlarda kök gövdesi verimi ve baş+yaprak verimi için; özel uyum yetenekleri ise kök gövdesi verimi, baş+yaprak verimi, şeker oranı ve şeker verimi için önemli bulunmuştur. Ortalama heterosis oranları kök gövdesi veriminde %37.5, baş+yaprak veriminde %33.7, şeker oranında %3.5, şeker veriminde %40.5 ve zararlı azot oranında %-4.4 olarak saptanmıştır. Bu sonuçlara göre, Mustafakemalpaşa koşullarında şekerpancarı tohumu üretimi için silolama işlemine gerek olmadığı, triploidlerin daha yüksek verim ve kalite özelliklerine sahip olduğu saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Studies on the Triploid and Diploid Hybrid Seed Production in Sugarbeets This research was conducted to determine the possible hybrid sugarbeet seed production in Mustafakemalpaşa ecological conditions and to compare root yield and some agronomic characteristic of experimental hybrids obtained from study. According to two-year results, seed yield per plant and seed yield per decare were 32.7 g and 102.1 kg/da at unstored (direct) sugarbeets respectively while it was 22.7 g and 70.9 kg/da at stored (indirect) sugarbeets. Germination and emergence rates (%63.1 and %49.1) were the highest at unstored sugarbeet while 1000 seed weight (19.1 g ) was the highest at stored sugarbeet. No aneuploid plant was found in diploid plants, the range of aneuploid rate is 8.0-14.0% at triploids and is 20-30% at tetraploids. The root yield, head+leaf yield of the experimental hybrids obtained from study ranged from 5883 to 11490 kg/da and from 1919 to 4388 kg/da respectively while M01 40x001 hybrid gave the highest value in terms of these two characteristics. Sucrose rate and sucrose yield varied from 11.67% to 14.86% and from 713 to 1577 kg/da respectively, while noxious nitrogen rates was found between 61 %o to and 84%o. The lines obtained from diploid x tetraploid combinations were superior for root, head+leaf and sucrose yields. General combining abilities of CMS and restorer parents and spesific combining abilities hybrids were also examined. General combining abilities were found significant in terms of root yield, sucrose rate, sucrose yield at CMS line, root yield and head+leaf yield at restorer line, while root yield, head+leaf yield, sucrose rate and sucrose yield were significantly in terms of spesific combining ability at hybribds. The mean heterosis rates were 37.5% for yield, 33.7% for head+leaf, 3.5% for sucrose rate, 40.5% for sucrose yield and -4.4% for noxious nitrogen. It was showed that it is unnecessary to store sugarbeet for seed production and triploids have higher yields and quality characteristics than other at Mustafakemalpaşa conditions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    615108

    Turunçgillerde melezleme yoluyla elde edilen bireylerde uygun embriyo kurtarma aşamasının ve melez bireylerin ploidi seviyesinin belirlenmesi

    Determination of appropriate embryo rescue stage and ploidy level in citrus crossbreeds

    ŞENAY KURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA KOYUNCU

  2. Tez No

    150702

    Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri

    Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types

    SEVDA DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER

  3. Tez No

    549480

    Triploid karpuz ıslahında kullanılan farklı baba ebeveyn ve erkek çiçek sayılarının tohum verim ve kalitesine etkileri

    Effect of different male parents and male flower numbers on seed yield and quality of triploid watermelon breeding

    PINAR ADIGÜZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEBAHAT SARI

  4. Tez No

    416810

    Triploid karpuz tohumlarının çimlenme kapasitesinin tohum uygulamaları ile teşvik edilmesi

    Enhancing the triploid watermelon seed germination with seed treatments

    MERVE KİREMİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM DEMİR

  5. Tez No

    324597

    Triploid Karadeniz alabalığı (Salmo trutta labrax Pallas, 1811) üretimi ve büyüme potansiyeli ve et kalitesinin belirlenmesi

    Determinaton of triploid Black Sea trout (Salmo trutta labrax Pallas, 1811) production and growth potential and meat quality

    FATMA DELİHASAN SONAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    BiyoteknolojiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NADİR BAŞÇINAR

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN AKHAN

Geri Dön