Geri Dön

Annelerin uykuya dair bilişlerinin bebek uyku sorunları üzerindeki etkisi: Bebek uyutma davranışının aracı rolü ve anne duyarlılığının moderatör etkisi

The effect of mothers' sleep related cognitions on infant sleep problems: The mediator role of maternal bedtime behavior and the moderator effect of maternal sensitivity

PDF İndir

  1. Tez No: 849483
  2. Yazar: ZEYNEP YAVUZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TELAT GÜL ŞENDİL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: bebek uyku düzeni, uyku tutumları, uyku bozuklukları, uyku alışkanlıkları, anne duyarlılığı, uyutma davranışı, uyku düşünceleri, anne bilişleri, infant sleep habits, sleep attitudes, sleep disorders, sleep habits, maternal sensitivity, bedtime behaviors, sleep cognitions, maternal cognitions
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 68

Özet

Çalışmanın amacı annelerin, bebek uyku durumları üzerindeki etkisini; annelerin uykuya dair bilişleri, uyutma davranışları ve anne duyarlılığı faktörleri bağlamında incelemektir. Çalışmanın bir diğer amacı çalışmada kullanılacak olan Annenin Bebek Uykusu İle İlgili Bilişleri Anketi (ABUİBA) ve Ebeveyn Etkileşimli Yatma Zamanı Davranış Ölçeği (EEYZDÖ) ölçeklerinin Türk popülasyonu için uyarlama çalışmalarını yapmaktır. Bu doğrultuda araştırma iki çalışma halinde yürütülmüştür. İlk çalışmada (Çalışma 1) Annenin Bebek Uykusu İle İlgili Bilişleri Anketi (ABUİBA) ve Ebeveyn Etkileşimli Yatma Zamanı Davranış Ölçeği (EEYZDÖ) ölçeklerinin Türk popülasyonu için geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini sıfır-üç yaş arası en az bir çocuğu olan 321 anne oluşturmuştur. Annelere, annenin temel bilgilerini içeren Demografik Bilgi Formu, Annenin Bebek Uykusu İle İlgili Bilişleri Anketi (ABUİBA) ve Ebeveyn Etkileşimli Yatma Zamanı Davranış Ölçeği (EEYZDÖ) uygulanmıştır. Ayrıca geçerlilik ve güvenilirlik analizlerinde kullanılmak üzere annelere Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) ve Anne Duyarlılığı Ölçeği (ADÖ) uygulanmıştır. Çalışmanın veri toplama süreci çevrimiçi ortamda gerçekleştirilmiştir. Uyarlama çalışmaları sonucunda hem Annenin Bebek Uykusu İle İlgili Bilişleri Anketi (ABUİBA) hem de Ebeveyn Etkileşimli Yatma Zamanı Davranış Ölçeği'nin (EEYZDÖ) Türk toplumu için geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. İkinci çalışmada (Çalışma 2) ise annelerin uykuya dair bilişlerinin, bebek uyku sorunları üzerindeki etkisi; bu etki üzerinde annelerin uyutma davranışının aracı rolü incelenmiştir. Ayrıca annelerin uyutma davranışı ile bebek uyku sorunları arasındaki ilişkide anne duyarlılığının düzenleyici etkisi ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemini, sıfır-üç yaş arası en az bir çocuğu olan 208 anne oluşturmuştur. Çalışmanın veri toplama sürecinde annelere, annenin temel bilgilerini içeren Demografik Bilgi Formu, anne duyarlılık düzeyini tespit etmek üzere Anne Duyarlılığı Ölçeği (ADÖ) ve annenin uykuya dair bilişlerinin belirlendiği Annenin Bebek Uykusu İle İlgili Bilişleri Anketi (ABUİBA) ile annenin uyutma davranışının belirlendiği Ebeveyn Etkileşimli Yatma Zamanı Davranış Ölçeği (EEYZDÖ) uygulanmıştır. Ayrıca bebek uyku sorunlarını tespit etmek amacıyla Bebek/Çocuk Uyku Sorunu Kısa Tanılama Formu (BUKF) kullanılmıştır. Çalışmanın veri toplama süreci çevrimiçi ortamda gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda annenin bebek uykusu ile ilgili bilişleri toplam puanının, ebeveyn etkileşimli yatma zamanı davranışı toplam puanını istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordadığı görülmüştür. Ayrıca annenin bebek uykusu ile ilgili bilişlerinin bebek uyku sorunlarını yordadığı tespit edilmiştir. Ancak bu ilişkide ebeveyn uyutma davranışının aracı rolü olmadığı görülmüştür. Öte yandan ebeveyn uyutma davranışı ile bebek uyku sorunları arasındaki ilişkide anne duyarlılığının düzenleyici etkisine rastlanmamıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of the study was to examine the effect of mothers on infant sleep in the context of maternal cognitions about infant sleep, maternal behaviours used to settle infants off to sleep (bedtime behaviors) and maternal sensitivity factors. Another aim of the study is to adapt the Maternal Cognitions About Infant Sleep Questionnaire (MCISQ) and Parental Interactive Bedtime Behaviour Scale (PIBBS) scales to be used in the study for the Turkish population. In this regard, the research was conducted in two studies. In the first study (Study 1), validity and reliability studies of the Maternal Cognitions About Infant Sleep Questionnaire (MCISQ) and Parental Interactive Bedtime Behaviour Scale (PIBBS) scales were conducted for the Turkish population. The sample of the study consisted of 321 mothers who had at least one child between the ages of zero and three. The Demographic Information Form, which includes the mother's basic information, the Maternal Cognitions About Infant Sleep Questionnaire (MCISQ) and Parental Interactive Bedtime Behaviour Scale (PIBBS) were administered to the mothers. In addition, the Parental Attitude Scale (PAS) and the Maternal Sensitivity Scale (MSS) were given to the mothers to be used in validity and reliability analyses. The data collection process of the study was carried out online. As a result of the adaptation studies, both the Maternal Cognitions About Infant Sleep Questionnaire (MCISQ) and Parental Interactive Bedtime Behaviour Scale (PIBBS) scales are valid and reliable for the Turkish population. In the second study (Study 2), the effect of maternal cognitions on infant sleep problems; the mediating role of mothers' bedtime behaviors on this effect was examined. Additionally, the moderating effect of maternal sensitivity on the relationship between mothers' bedtime behaviors and infant sleep problems was discussed. The sample of the research consists of 208 mothers who have at least one child between the ages of zero and three. During the data collection process of the study, mothers were given the Demographic Information Form which includes the mother's basic information; the Maternal Sensitivity Scale (MSS) to determine the mother's sensitivity level; the Maternal Cognitions About Infant Sleep Questionnaire (MCISQ) which determines the mother's cognitions about infant sleep and the Parental Interactive Bedtime Behaviour Scale (PIBBS) which determines the mother's behaviours used to settle infants off to sleep. Additionally, the Brief Infant Sleep Questionaire (BISQ) was used to detect infant sleep problems. The data collection process of the study was carried out online. As a result of the analyses, it was revealed that the total score of the maternal cognitions about infant sleep predicted the total score of parental interactive bedtime behavior in a statistically significant way. It has also been found that maternal cognitions about infant sleep predict infant sleep problems. However, it was observed that parental bedtime behavior did not play a mediating role in this relationship. On the other hand, no moderating effect of maternal sensitivity was found in the relationship between parental bedtime behavior and infant sleep problems.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    699213

    Parent-child co-sleeping in young Turkish children

    Türkiyeli ebeveyn ve çocuklarda birlikte uyuma

    HANDE BURCU ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AKDAĞ GÖÇEK

  2. Tez No

    379459

    Annelerin bebek uyutmaya yönelik geleneksel tutum ve uygulamalarının ve bilgi düzeylerinin incelenmesi

    Investigation of mothers' traditional attitudes and practices concerning putting the baby to sleep and their level of knowledge

    HAMİDE NUR ÇEVİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HemşirelikAtatürk Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DUYGU ARIKAN

  3. Tez No

    627443

    3-6 yaş grubu çocuklarda uyku alışkanlıkları, duygu düzenlem becerileri ile annelerin depresyon ve anksiyete düzeylerinin incelenmesi

    The relationship between sleeping habits and emotional regulation skills of the children 3-6 years old and examination of their mother's maternal anxiety and depression levels

    SARRE AYTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ ŞEN DEMİRDÖĞEN

  4. Tez No

    460711

    İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin uyku alışkanlıkları ile ebeveynlerin eve gelme saati ve anne babaların çocuk yetiştirme tutumu arasındaki ilişki

    Examining the relationship among parents' child rearing habits, parents' time of arrival to home, and primary school students' sleep habits

    SENA EKİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA DUYGU KAYA YERTUTANOL

  5. Tez No

    399255

    0-3 aylık bebeklerde uyku alışkanlığı

    sleep habits of 0-3 month old babies

    MELİHA SEVİM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSU DUYAN ÇAMURDAN

Geri Dön