Kültürel belleğin izini fotoğraflar üzerinden sürmek: Demiryolculuk
Tracing and reconstructing cultural memory through photographs: Railway workers
- Tez No: 850090
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEBNEM ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Sosyoloji, Performing and Visual Arts, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Hatırlamanın ne olduğu ve anıların nerelerde muhafaza edildiği, Antik Yunan'dan bugüne tartışma konusudur. Bu tartışmalarda öne çıkan bellek kavramı başlangıçta soyut formlarıyla ele alınmış, ilerleyen dönemlerde somut formlarının varlığına vurgu yapılmıştır. Sosyal bilimlerde bellek tartışmalarının başlangıcı olan“toplumsal bellek”kavramıyla; geçmişte bireysel olarak ele alınan bellek hususunun toplumsal kökenlerine odaklanılmıştır. Belleğin bireysel olarak ele alınışından başlayarak toplumsal olanla ilişkilendirilme süreci, bu araştırmanın izlencesi için önem taşır. Bu nedenle araştırmada belleğin somut formlarının anlamı, sosyolojik bir perspektifle yorumlanmıştır. Bireysel belleğin toplumsal olarak çerçevelenmiş olduğunu söylemek, sosyal bilimlerde yeni yaklaşımların oluşmasını sağlar. Birey belleğinin kültürel olarak şekillendiğine vurgu yapan“kültürel bellek kavramı”, alan üzerine yapılan çalışmaların hız kazanmasına olanak tanımıştır. Geçmişte olanı bugüne aktararak hatırlamayı kültürel bir etkinlik olarak tanımlayan bahse konu kavram ve kavrama yönelik yaklaşımlar, çalışmanın temel kuramsal çerçevesini oluştururken; araştırma tasarımının fenomenolojik bir perspektifle ele alınmasına aracılık etmiştir. Çalışmada kültürel belleğin oluşumu ve aktarımını anlamak için toplumsal olanın görsel imgelere yansımaları konu edilmiştir. Belleğin geçmişle bugün arasında kurduğu bağ görsel imgeler aracılığıyla sorgulanırken, veri alanı olarak fotoğraflardan yararlanılmış, fotoğrafların kurdurduğu cümlelere odaklanılmıştır. Kültürel belleğin aktarımında rol oynayan fotoğraflar, alana yönelik görsel-sosyolojik incelemelerin yapılmasını olanaklı kılmış, yeni verilere ulaşılmasını sağlamıştır. Araştırmanın katılımcı kümesini oluştururken kültürel bellek yaklaşımlarının temel argümanları gözetilmiş, belirli bir zamanı ve mekânı paylaşan bireylerin kültürel ortaklıkları üzerine yoğunlaşılmıştır. Ortak bir hatırlama eyleminin gerçekleşmesi, geçmiş anlara ilişkin ortak davranışların izlerini taşır. Aynı kültürel yapı içinde yer alarak kültürel ortaklıklar geliştiren ve bunları belleklerinde muhafaza ederek kendilerinden sonraki kuşaklara aktaran bireyler, bu araştırmanın katılımcı kümesini oluşturmuştur. Kültürel belleğin izi, kendilerini demiryolcu olarak tanımlayan TCDD çalışanları aracılığıyla fotoğraflardan yararlanılarak sürülmüştür. ANAHTAR KELİMELER: Kültürel Bellek, Görsel Sosyoloji, Fotoğraf, Demiryolculuk, Fenomenoloji.
Özet (Çeviri)
The conceptual underpinnings of remembrance and where collective memories are preserved have been a matter of debate since Ancient Greece. The concept of collective memory was initially discussed in its abstract forms, and then the existence of concrete forms were emphasized. The concept of social memory, the beginning of the discussions on memory in social sciences and in humanities, has focused on the social origins of the topic of memory having been considered to be individual in the past; therefore, laying emhphasis on the process of interrelation between the individual identity and social memory is of great significance in terms of the agenda of the present study. In the present study, the meaning of concrete forms of memory was interpreted sociologically. The fact that the individual memory has social context has led to new approaches in social sciences. The concept that define, as a cultural activity, remembrance by transferring past events to the present constitute the main theoretical framework of the present study, allowing for the study to be carried out phenomenologically. To understand the formation and tranmission of cultural memory, in the present study, the reflections of social memory on visual images are dealt with. When sampling in the research, the aspects of cultural memory approaches were taken into consideration, and the cultural partnership of those individuals who shared certain time and place were focused on. Individuals who developed cultural partnerships by taking part in the same cultural structure and transferred them to the next generations by preserving them in their memories constitute the population of the present research. The research traces cultural memory through the photographs of TCDD employees, who identify themselves as railroders. KEYWORDS: Cultural Memory, Visual Sociology, Photograph, Railway Workers, Phenomenology.
Benzer Tezler
- Anadolu pop/rock'ta toplumsal belleğin izini sürmek: 1960'lı ve 1970'li yıllar
Tracing social memory in Anatolian pop/rock: 1960's and 1970's
GÖKÇEN SENA DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MüzikHacettepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM DEPELİ SEVİNÇ
- Güncel sanatta kültürel kodların kullanımında imgenin algısal etkileri
The use of cultural codes in contemporary art perceptual effects of images
NARGİZ İSAYEVA
- Çağdaş Türk resim sanatında kültürel imge kullanımı bağlamında Sabri Berkel
Sabri Berkel in the context of cultural image usage in contemporary Turkish painting art
AYŞE ÖZMAK MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN ÖZKARAKOÇ
- Urban problematic of cultural management in historical fragments in Istanbul: A case study in Fener-Balat and Süleymani̇ye
İstanbul'da tarihi mekanlardaki kültürel yönetimin kent problematiği: Fener-Balat ve Süleymaniye'de vaka çalışması
CANAN GÜLSEREN İNAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
AntropolojiYeditepe ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BANU KOÇER REISMAN
- Bir kentsel metafor olarak Anastilosis, İstanbul'un ruminatif pozlarla yeniden okunması
Anastylosis as an urban metaphor, rereading Istanbul with ruminative exposures
İREM NAZ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER