Karslı Âşık Rüstem Alyansoğlu'nun hayatı, sanat ve eserleri
The life, art and works of the minstrel Rüstem ALYANSOGLU from Kars
- Tez No: 850208
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN TAHSİN SÜMBÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Âşık, Âşıklık Geleneği, Türk Halk Müziği, Âşık Rüstem Alyansoğlu, Minstrel, Minstrel Tradition, Turkish Folk Music, Minstrel Rustem Alyansoglu
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Amaç: Bu araştırmada; Karslı Âşık Rüstem Alyansoğlu'nun beste ve aktarım yolu ile naklettiği usta malı eserleri müzik verisine dönüştürmek, müzik ve güfte bakımından durum tespitleri yapmak amaçlanmıştır. Ayrıca Rüstem Alyansoğlu'nun eserlerinin ve kültürel aktarım yolu ile kaynaklık yaptığı usta malı türkülerin kayıt altına alınmasına katkı sağlamak amacını da taşımaktadır. Yöntem: Araştırmada Karslı Âşık Rüstem Alyansoğlu tarafından icra edilen ses kayıt verileri kullanılmıştır. Notaya alınacak eserler tarama modeli ve görüşme yöntemi ile elde edilmiş, Finale nota yazım programı ile müzik yazısına dönüştürülmüştür. Bulgular: Araştırmada Karslı Âşık Rüstem Alyansoğlu'nun seslendirdiği usta malı eser, beste türkü, hikâyeli türkü, kırık hava ve uzun havalardan oluşan toplam 47 esere ulaşılmıştır. Bu eserler müzik ve edebi değişkenler açısından incelenmiş ve bulgular yorumlanmıştır. Sonuçlar: Elde edilen bulgular doğrultusunda; 2 eserin TRT repertuvarına kayıtlı olmak üzere 13 eserin Usta Malı Türkü ve 34 eserin ise Beste Türkü olduğu tespit edilmiştir. Bu eserler içerisinde müzikal açıdan 17 eserin Uzun Hava, 30 eserin Kırık Hava türünde; metronom bakımından son derece hızlı (Prestissimo), hızlı (Allegro) ve çok hızlı (Presto) hızında; eserlerin tek bölümlü şarkı formunda ve en fazla A+B biçiminde; kullanım sıklığına göre Uşşak, Hüseyni, Segah, Çargah, Buselik ve Karcığar makamlarında; en fazla kullanılan usul türünün Ana usuller ve 4/4lük usulde kullanıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Edebi açıdan ise dini içerikli iki eser; din dışı konular içerisinde en fazla kullanılan temalar Hasret ve Sitem; 6 eser hikayeli; 47 eserin tamamında güftelerin hece vezni ve en fazla 11'li hece; nazım biçiminin Koşma ve Semai; âşık makamının Güzelleme, Kerem ve Yerli Havalarında oldukları sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The purpose of this research is to document the life of Minstrel Rustem Alyansoglu from Kars, his works, and the masterpieces he narrates through the transmission, in both musical and verbal form. This study aims to preserve Rustem Alyansoglu's works and the masterpieces in the ashik tradition for cultural heritage, helping prevent the potential loss of the ashik tradition in the modern era. Additionally, it contributes to the literature in traditional Turkish Folk Music and ashik literature. Method: The research utilizes folk songs, masterpieces, poetic exchanges, narrative songs, long melodies, and lebdegmez pieces from Minstrel Rustem Alyansoglu of Kars. The identified works were transcribed using a scanning model and interview method and then notated with the Finale notation software. Furthermore, the study includes data related to Minstrel Rustem Alyansoglu's ashik tradition obtained from previous research and interviews with his son Bilal Alyansoglu. Findings: The research identified 14 masterpieces, 36 composed folk songs, 6 narrative songs, 17 long melodies, and 4 poetic exchange pieces attributed to Minstrel Rustem Alyansoglu. Results: Based on the findings, it is evident that Minstrel Rustem Alyansoglu not only produced his works but also emphasized masterpieces, delivering his pieces with an Acem (Azerbaijani) dialect feature. Examining the results of mode and rhythm analysis in the study, there are 1 piece in buselik, 1 in karcıgar, 2 in çargâh, 5 in segâh, 14 in hüseyni, 24 in uşşak mode, and works are distributed across rhythmic patterns, with 3 in 2/4, 12 in 4/4, 4 in 5/8, 2 in 6/8, 3 in 7/8, 2 in 10/8, 4 in 12/8 and 17 of them are in free measure.
Benzer Tezler
- Âşık Mürsel Sinan Uğursu (hayatı-sanatı-eserleri)
Life arts and works of Aşık Mursel Sinan Uğursu
SEYFETTİN GELEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ TORUN
- Karslı Âşık Murat Çobanoğlu merkezinde Âşıklık geleneği ve medya ilişkisi
Minstrel tradition and the relationship with media in Minstrel Murat Çobanoğlu (From Kars) centre
ÖZCAN ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Kafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADEM BALKAYA
- Kars Aşıklık geleneği içerisinde Karslı Aşık Arif Çiftçi'nin yeri
Place of Arif Çiftçi in Kars minstrelsy tradition
MEHTAP DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL KASIMOĞLU
- Kars'ta âşıklık geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın hayatı, sanatı ve şiirleri
Basis of the minstrel tradition in Kars ve Maksut Koca is life, his art and poems in tradition of bard
EZGİ BOLÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN