Türkiye'de kasaba merkezli ilçelerin nüfus özellikleri
Population characteristics of town-centered districts in Turkey
- Tez No: 850539
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZAN KARAKAŞ ÖZÜR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Nüfus, yerleşme, kasaba, ilçe, Population, settlement, town, district
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Türkiye'nin tarihi, coğrafyası ,jeopolitik konumu, fiziki ve beşeri unsurları ile nüfus yapısı yerleşme çeşitliliğini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de kasaba merkezli ilçelerin sayısının ve nüfus özelliklerinin belirlenerek birbirleri ile benzer ve farklı yönlerinin ortaya konulmasıdır. Ayrıca kasaba yerleşmelerinin diğer yerleşme türleri içindeki yerini nüfus özellikleri bağlamında ortaya koymaktır. Çalışmada örneklem olarak bütün kasaba yerleşmeleri içinden ilçe merkezi konumunda olan ve nüfusu 2000 ile 20000 arasında olan yerleşmeler seçilmiştir. Buna göre 387 ilçe belirlenmiştir. Bu çalışma geniş bir alana yayılacağı için nitel ve nicel verilerin bir arada kullanılması kararlaştırılmıştır. Bundan hareketle karma bir yapı üzerine tez çalışması inşa edilmiştir. Öncelikle toplanan nicel veriler analiz edilip, ardından nitel verilerle desteklenmesi amaçlanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda kasaba merkezli ilçelerin nüfus büyüklüğü, yaş yapıları, eğitim durumları, cinsiyet yapıları, medeni hal durumları, sosyo-ekonomik statüleri ve demografik değişim unsurlarına ulaşılmıştır. Bu özelliklere göre toplan 387 kasabanın genel olarak 5-15 bin nüfus büyüklüğü arasında yoğunlaştığı görülmüştür. Bu ilçelerin Türkiye'deki dağılışı belli bölgelerde kümelenme ve koridorlar şeklindedir. Nüfus miktarına göre bu kümelenmeler'de değişiklikler'de görülmüştür. Kasaba nüfuslarında cinsiyet durumunun genel olarak dengede olduğu ama özelde bazı dikkat çeken durumlar olduğu belirlenmiştir. Bu noktada cinsiyet durumunun kasabalar için kırılgan bir nüfus özelliği olduğu söylenebilir. Yaş yapısında 15-64 yaş grubunun yoğunlukta olduğu, eğitim durumuna göre ise ilkokul mezunlarının oran olarak fazla olduğu tespit edilmiştir. Kasaba merkezli ilçelerde sosyo ekonomik düzey olarak 4. grubun daha yoğun olması ancak, nüfus arttıkça 3. grubun daha etkili hale geldiği saptanmıştır. Tüm değişkenler dikkate alınarak yapılan analizde cinsiyetin diğerlerine göre daha önemli rol oynadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Turkey's history, geography, geopolitical location, physical and human elements, and population structure constitute the diversity of settlements. The objective of this research is to ascertain the quantity and demographic makeup of Turkish town settlements, as well as to highlight the parallels and divergences among them. It also seeks to shed light on the function and influence that town settlements have on other kinds of settlements. Due to the large number of town-qualified settlements, settlements with a district population between 2000 and 20 000 were selected. Accordingly, 387 districts were identified. The decision was made to combine qualitative and quantitative data in this research due to its broad scope. This served as the foundation for the mixed-structure thesis research. Prioritizing analysis of the gathered quantitative data is followed by the inclusion of qualitative data. The population size, age distribution, marital status, gender distribution, socioeconomic status, and demographic shift components and quantities of the towns were determined as a result of the investigations. These traits revealed that the population size of all 387 districts was typically between 5000 and 15000 people. In some areas of Turkey, towns are arranged in the shape of corridors and clusters. Observations of variations in these clusters based on population size have also been made. The gender distribution of the district's population has been found to be largely balanced; however, there are a few particularly notable instances. At this point, it can be said that gender status is a fragile population characteristic of towns. The age range of 15 to 64 has been shown to be the majority in the age structure, and the percentage of elementary school graduates is greater in terms of education. In terms of socioeconomic status, it has been shown that the fourth group is more concentrated in towns; nevertheless, as the population grows, the third group gains power. Gender was shown to have a greater influence than other factors in the study that took into account all the variables.
Benzer Tezler
- Yerleşme ve ziraat hayatı açısından Baltacı ve Solaklı Deresi havzaları
Başlık çevirisi yok
YÜKSEL ACAR
- Lapseki ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
The human and economical geography of Lapseki
NUSRET KOCA
Doktora
Türkçe
2003
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HAKKI YAZICI
- Pınarbaşı İlçesi'nin (Kayseri) beşeri ve iktisadi coğrafyası
The geography of human and economy of Pınarbaşı District (Kayseri̇)
FETHİ AHMET CANPOLAT
- Developing criteria to determine the size and boundaries of administrative districts in Turkey: Case of Manisa province
Türkiye'de ilçe büyüklüklerinin ve sınırlarının belirlenmesinde kriterlerin geliştirilmesi: Manisa ili örneği
HATİCE BALIK