Geri Dön

Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde ölçme ve değerlendirme uygulamalarının standartlaştırılması

Standardizing assessment and evaluation practices in teaching Turkish as a foreign language

  1. Tez No: 850604
  2. Yazar: BURAK ASMA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET CANBULAT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 244

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde önemli bir misyona sahip olan Türkçe Öğretimi, Uygulama ve Araştırma Merkezlerinde (TÖMER) görev yapan öğretim görevlilerinin değerlendirme süreçlerinin standartlaşmasını sağlamak ve değerlendirme süreçlerindeki güvenirliği ve geçerliliği arttırmaktadır. Bunun yanı sıra TÖMER'lerde uygulanan ölçme ve değerlendirme uygulamalarını inceleyerek mevcut durumun ortaya konulması amaçlanmaktadır. Karma araştırma yöntemlerinden eşzamanlı iç içe geçmiş desene uygun olarak planlan bu araştırmada, karma araştırma desenlerinden eşzamanlı üçgenleme deseninden farklı olarak, nitel ve nicel veriler eş zamanlı olarak toplanmış ve nitel verilere ağırlık verilmiştir. Araştırma, iki çalışma grubu halinde 60 kişiden oluşan öğretim görevlileriyle yürütülmüş, birinci çalışma grubu (30 katılımcı) ön test -son test kontrol gruplu yarı deneysel düzene uygun şekilde deney (15 katılımcı) ve kontrol (15 katılımcı) grubu olarak ikiye ayrılmış, deney grubundaki katılımcılara 8 saatlik teorik ve uygulama, 2 saatlik görev süreçlerinden oluşan standartlaşma eğitimi verilmiştir. Katılımcıların eğitim öncesi ve sonrası standartlaşma düzeyleri A2, B1 ve B2 düzeylerinden yazma ve konuşma becerilerine yönelik öğrenci ürünleri ile test edilmiştir. İkinci çalışma grubu nitel veriler için kullanılmış, ilgili katılımcıların TÖMER'lerde uygulanan ölçme ve değerlendirme ve standartlaşmaya yönelik süreçlere yönelik görüşleri yazılı görüş formları ile alınmış; bu çalışma grubundaki katılımcılar arasından 10 katılımcı ile beşerli gruplar halinde gönüllülük esasına göre odak grup görüşmeleri yapılmıştır. TÖMER'lerde uygulanan sınav yapısına ilişkin karşılaştırma yapabilmek amacıyla benzer amaçla kullanılan ve uluslararası alanda tanınırlığı olan TOEFL sınavının yapısı temel alınarak kontrol listesi oluşturulmuş, erişilebilen 23 Türkçe yeterlilik sınavı bu kontrol listesine göre incelenmiştir. Araştırma kapsamında görüş formları, sınav dokümanları, hipotetik ölçme ve değerlendirme senaryoları ve kontrol listesi olmak üzere dört farklı veri toplama aracından yararlanılmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistiklerden, homojenlik ve genellenebilirlik testinden, nitel verilerin analizinde ise içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, deney grubunda yer alan katılımcıların yazma ve konuşma becerilerini değerlendirme konusunda standartlaşma düzeylerinin önemli ölçüde artış gösterdiği, her iki beceride de birey ana etkisinin arttığı dolayısıyla puanlayıcı etkisinin azaldığı görülmüştür. Ayrıca, deney grubunun eğitim öncesi puanlamasıyla eğitim sonrası puanlamasının B1 düzeyde konuşma becerisi dışındaki diğer becerilerde heterojen olduğu, kontrol grubunda ise istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılaşma meydana gelmediği saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, incelenen TÖMER'lerde sınav hazırlık süreçlerinde ilgili sınıf öğretmeni, idare ve öğretim görevlileri, öğretim görevlileri, ölçme ve değerlendirme birimi/sınav komisyonu/AR-GE birimi ve tecrübeli öğretim görevlileri olmak üzere dört farklı şekilde sınav hazırlık süreçlerinin yürütüldüğü, ortak bir anlayışın olmadığı, bazı kurumlarda sınav kontrol mekanizmanın faaliyet göstermediği dikkati çekmektedir. Benzer durumla sınavların okunması/değerlendirilmesi konusunda da karşılaşılmış, kurumlar arası farklı sınav değerlendirme süreçlerinin yürütüldüğü tespit edilmiştir. TÖMER'lerde yürütülen hizmet içi eğitim faaliyetlerine ilişkin bulgular, bazı kurumlarda yetersizliği ve eksiklikleri ortaya koyarken, diğerlerinde başta eğitim materyalleri ve programları, yenilikçi eğitim yaklaşımları, tecrübe paylaşımı, ölçme ve değerlendirme eğitimi gibi eğitici eğitimi faaliyetlerinin yürütüldüğünü göstermiştir. TÖMER'lerde uygulanan sınavların yapıları incelendiğinde, seviye belirleme ve ara sınavlarda dinleme becerisinin sınav kapsamına alınmadığı ya da konuşma becerisinin bir parçası olarak değerlendirildiği, özellikle seviye belirleme sınavının uygulanış şekline göre yazma ve dinleme becerisine sınavda yer verilmediği görülmüştür. TÖMER'lerde uygulanan Türkçe yeterlilik sınavlarının kontrol listesine göre değerlendirilmesi sonucunda, ilgili sınavların ayrıntılı sonuç raporu sunma, uluslararası düzeyde tanınma, bütünleşik konuşma ve yazma görevleri içerme konularında yetersiz olduğu ancak genel yapısı itibariyle TOEFL ile benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarından hareketle, uygulayıcılara, politika yapıcılara, kurum ve kuruluşlara yönelik önerilerde bulunarak araştırma sonuçlandırılmıştır.

Özet (Çeviri)

The primary objective of this research is to standardize the evaluation processes for instructors working in Turkish Teaching, Application, and Research Centres (TÖMER). TÖMER plays a crucial role in teaching Turkish as a foreign language, and this study aims to enhance the reliability and validity of the evaluation procedures. Additionally, the study aims to examine the measurement and evaluation practices implemented at TÖMERs to assess the current situation. In this research, designed according to the concurrent nested pattern of mixed research methods, qualitative and quantitative data were collected simultaneously, with an emphasis on qualitative data. The study involved 60 instructors divided into two groups. The first group (30 participants) followed a pre-test-post-test control group quasi-experimental design, with an experimental group (15 participants) and a control group (15 participants). The experimental group received 8 hours of standardized training, consisting of theoretical and practical aspects, and 2 hours of task-related processes. The participants' standardization levels in writing and speaking skills at A2, B1, and B2 levels were tested before and after the training using student products. The second group was used for qualitative data, and the opinions of relevant participants regarding the measurement, evaluation, and standardization processes at TÖMERs were gathered through written survey forms. Additionally, focus group interviews were conducted with 10 participants selected on a voluntary basis in groups of five to explore their perspectives further. To compare the examination structure applied at TÖMERs, a checklist was created based on the structure of the TOEFL exam, which is internationally recognized and has a similar purpose. Twenty-three Turkish proficiency exams were examined according to this checklist. The research utilized four different data collection tools: opinion forms, exam documents, hypothetical measurement and evaluation scenarios, and a checklist. Descriptive statistics, homogeneity and generalizability tests were employed for quantitative data analysis, while content analysis technique was used for qualitative data analysis. The examination results showed a significant increase in standardization levels for evaluating writing and speaking skills in the experimental group. The individual effect increased in both skills, leading to a decrease in the scorer effect. Moreover, it was observed that the pre-training and post-training scoring in the experimental group were heterogeneous in skills other than B1 level speaking, while no statistically significant differentiation occurred in the control group. According to the research findings, the processes of exam preparation in the examined TÖMERs were conducted in four different ways: relevant classroom teachers, administration and instructors, instructors, and measurement and evaluation unit/exam committee/R&D unit. There was no common understanding, and in some institutions, the exam control mechanism was not operational. Similar issues were encountered in the reading/evaluation of exams between institutions, where different exam evaluation processes were identified. Findings related to in-service training activities in TÖMERs revealed deficiencies in some institutions, while others showed that educational training activities such as educational materials and programs, innovative teaching approaches, experience sharing, and measurement and evaluation training were implemented. When examining the structures of exams applied at TÖMERs, it was observed that listening skills were not included in placement and mid-term exams or were considered as part of the speaking skill. Especially, depending on the implementation of the placement exam, writing and listening skills were not included in the exam. Evaluating Turkish proficiency exams at TÖMERs according to the checklist revealed that these exams were insufficient in presenting detailed result reports, international recognition, and including integrated speaking and writing tasks. However, it was determined that they showed similarity to TOEFL in terms of their general structure. Based on the research results, recommendations were made to practitioners, policymakers, institutions, and organizations. The research utilized four different data collection tools: opinion forms, exam documents, hypothetical measurement and evaluation scenarios, and a checklist. Descriptive statistics, homogeneity and generalizability tests were employed for quantitative data analysis, while content analysis technique was used for qualitative data analysis. The examination results showed a significant increase in standardization levels for evaluating writing and speaking skills in the experimental group. The individual effect increased in both skills, leading to a decrease in the scorer effect. Moreover, it was observed that the pre-training and post-training scoring in the experimental group were heterogeneous in skills other than B1 level speaking, while no statistically significant differentiation occurred in the control group. According to the research findings, the processes of exam preparation in the examined TÖMERs were conducted in four different ways: relevant classroom teachers, administration and instructors, instructors, and measurement and evaluation unit/exam committee/R&D unit. There was no common understanding, and in some institutions, the exam control mechanism was not operational. Similar issues were encountered in the reading/evaluation of exams between institutions, where different exam evaluation processes were identified. Findings related to in-service training activities in TÖMERs revealed deficiencies in some institutions, while others showed that educational training activities such as educational materials and programs, innovative teaching approaches, experience sharing, and measurement and evaluation training were implemented. When examining the structures of exams applied at TÖMERs, it was observed that listening skills were not included in placement and mid-term exams or were considered as part of the speaking skill. Especially, depending on the implementation of the placement exam, writing and listening skills were not included in the exam. Evaluating Turkish proficiency exams at TÖMERs according to the checklist revealed that these exams were insufficient in presenting detailed result reports, international recognition, and including integrated speaking and writing tasks. However, it was determined that they showed similarity to TOEFL in terms of their general structure. Based on the research results, recommendations were made to practitioners, policymakers, institutions, and organizations.

Benzer Tezler

  1. Yabancılara Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme uygulamaları ve standart oluşturma

    Measurement assessment practices and standardization i̇n teaching Turkish to foreigners

    EMRAH BOYLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH KANA

  2. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan akademik Türkçe ders kitaplarındaki soru türlerinin incelenmesi

    Analyzing the question types in academic Turkish textbooks used in teaching Turkish as a foreign language

    SERKAN GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPARSLAN OKUR

  3. Türkçenin yabancı dil olarak uzaktan öğretiminde anlatma becerilerinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri

    Encountered problems in narration skills in distance teaching of Turkish as a foreign language and suggested solutions

    EBRU IRMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEHİCE VARIŞOĞLU

  4. Dönüt verme çalışmalarının yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarına etkisi

    The effect of feedback studies on written expressions of students learning Turkish as a foreign language

    MÜNEVVER NURİYE SERPEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİYE USLU ÜSTTEN

  5. Çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretimi

    Teaching Turkish as a foreign language to young learners

    EMİNE KURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN