Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcüksel yaklaşım: 'al-' örneği için bir uygulama
Lexical approach in teaching turkish as a foreign language: The implementation of the verb 'al-'
- Tez No: 851022
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAŞAK ÜMİT BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Sözcüksel yaklaşım çerçevesinde hazırlanan bağlam ve derlem temelli öğretim uygulamalarını B1-B2 düzeyindeki öğrencilerin sözvarlığını geliştirmeye etkisinin araştırıldığı bu çalışma, çokanlamlı“al-”eyleminin öğretimi üzerine tasarlanmıştır. Çalışmanın nicel boyutu, yarı deneysel desenlerden ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desene göre tasarlanmış; B1-B2 düzeyindeki 21 öğrenci deney grubunu, 20 öğrenci kontrol grubunu oluşturmuştur. Nitel boyutta görüşme ve belge inceleme tekniklerinden yararlanılmış; nitel verilerden elde edilen bulgular, nicel bulguları açımlamak üzere kullanılmıştır. Süreçte, ön testten sonra deney grubuyla sözcüksel yaklaşıma uygun olarak bağlam ve derlem temelli hazırlanan öğretim uygulamaları, 6 hafta uygulanmıştır. Kontrol grubuna bu süreç boyunca herhangi bir eğitim verilmemiştir. Uygulama sonrası deney ve kontrol grubuna son test yapılmış, son testten dokuz hafta sonra deney grubuna kalıcılık testi yapılmıştır. Ön test, son test ve kalıcılık testinden elde edilen verilerin çözümlenmesinde, verilerin normal dağılıp dağılmamasına bakılarak uygun istatistiksel yollara başvurulmuştur. Görüşme verileri, tümevarımsal nitel çözümleme ile, belgeler (etkinlik kitapçıkları) yanlış çözümlemesi ile analiz edilmiştir. Bulgular, çokanlamlı“al-”eyleminin öğretiminde sözcüksel yaklaşım çerçevesinde hazırlanan bağlam ve derlem temelli uygulamaların öğrenci başarısı üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Başarı testi genelinde ve temel, yan, değişmece, deyimsel anlam alt boyutlarında deney grubunun son test ortalama puanlarının kontrol grubundan daha yüksek olduğu ve ortaya çıkan farkın anlamlı düzeyde olduğu belirlenmiştir. Yanlış çözümlemesinden elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin süreç boyunca“al-”eyleminin geçtiği dilsel birimlerde yaptığı yanlışların azalma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Görüşmelerden elde edilen bulgular da uygulamanın olumlu sonuçlarını destekler niteliktedir. Sonuç olarak sözcüksel yaklaşım çerçevesinde hazırlanan bağlam ve derlem temelli öğretim uygulamalarının sözvarlığını geliştirmede etkili olduğu vargısına ulaşılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Sözcüksel Yaklaşım, Bağlam, Eşdizimlilik, Derlem, Çokanlamlılık
Özet (Çeviri)
This study, conducted within the lexical approach paradigm, examines the influence of context and corpus-based instructional practices on enhancing the lexical proficiency of B1-B2 level students. The research is specifically tailored to the instruction of the polysemous verb“al-”(take/get). The quantitative aspect of the study was designed using a quasi-experimental design with a pretest-posttest matched control group. The experimental group consisted of 21 students at the B1-B2 level, while the control group comprised 20 students. Qualitative data were obtained through interview and document analysis techniques; these qualitative findings were utilized to expound upon the quantitative results. During the process, instructional practices prepared in accordance with the lexical approach, based on context and corpus, were implemented with the experimental group for 6 weeks following the pre-test. Throughout this period, no educational intervention was administered to the control group. Following the implementation, a post-test was administered to both the experimental and control groups, and a retention test was conducted for the experimental group nine weeks after the post-test. In the analysis of data obtained from the pre-test, post-test, and retention test, appropriate statistical methods were employed by examining the normal distribution of the data. Interview data were analyzed through inductive qualitative analysis, while documents (activity booklets) were analyzed through error analysis. The findings have indicated that context and corpus-based practices prepared within the lexical approach for the instruction of the polysemous verb“al-”have been effective in enhancing student achievement. The results of the achievement test revealed that in the literal, connotational, figurative, and idiomatic meaning sub-dimensions, the experimental group's mean scores on the post-test were higher than those of the control group, and this difference was determined to be statistically significant. According to the findings derived from the error analysis, it has been shown that students exhibited a decreasing trend in errors made in linguistic units where the verb“al-”occurred throughout the process. The findings obtained from the interviews also support the positive outcomes of the application. As a result, it has been observed that context and corpus-based instructional practices prepared within the lexical approach are effective in enhancing vocabulary proficiency. KEYWORDS: Lexical Approach, Context, Collocation, Corpus, Polysemy
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi dil setlerindeki sözvarlığı: A1 düzeyi
Vocabulary in language sets of Turkish as a foreign language: A1 level
MAYAGÜL ERGENEKON
- Yabancılara Türkçe öğretiminde Reşat Nuri Güntekin'in 'Aşk Mektupları' ve 'Bir Yudum Su' hikayelerinin B1 seviyesine uyarlanması
Adaptation of Reşat Nuri Güntekin's 'Love Letters' and 'Bir Sip of Water' stories to B1 level in teaching Turkish to foreigners
AKİF HAFİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA BAYRAM
- Betimleyici metinlerin dilsel özellikleri ve bu tür metinler yoluyla sözcük öğretimi
Linguistic feature of the descriptive text and teaching vocabulary by this type of text
FUNDA UZDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. V. DOĞAN GÜNAY
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde B1 seviyesi için materyal olarak sözlük geliştirme
Developing dictionary material in teaching Turkish as a foreign language
MURAT KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM EKTİ
- Attribuierung im Deutschen und Türkischen unter dem aspekt ihrer didaktisierung
Başlık çevirisi yok
HAKAN YUSUF TAŞ
