Mevlevi mutfak felsefesinin yerel halkın yemek kültüründeki yeri: Konya örneği
The place of Mevlevi cuisine philosophy in local people's food culture: A case of Konya
- Tez No: 852210
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN ÇAVUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Gastronomi, kapsamı ile başta kültür, sanat, edebiyat, coğrafya, felsefe gibi alanlarla iç içe geçmiş ve bu alanların etkileri dahilinde yemeğin üretiminden tüketimine kadar geçen aşamaları kapsamaktadır. Asıl amaç biyolojik ihtiyacın karşılanması olan yeme eylemi oluşumunda kültür, coğrafya ve inanç gibi değişkenleri barındırmaktadır. Dünya mutfaklarının da şekillenmesini sağlayan coğrafi koşullar, din ve tabular gibi çeşitli etkenlerin varlığı ile mutfak kültürlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özellikle mutfak kültürü kapsamıyla, yemek felsefesinin örnekleri Uzak doğu mutfaklarında görülmektedir. Türkiye coğrafyasında önemli bir değer olan Mevlevilik kendi içerisinde öğretileri barındırırken, eğitimin mutfak temelli olması sebebi başta olmak üzere kendi mutfak felsefesine hakimdir. Bu çalışmanın amacı Mevlevi mutfak felsefesinin değerinin ortaya çıkarılmasına katkı sağlamaktır. Bu amaçla merkezi dergâhın Konya'da olması nedeniyle Konya yerel halkının yemek kültüründe Mevlevi mutfak felsefenin yeri araştırılmıştır. Araştırmada literatür incelemesinin ardından, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmış, toplanan veriler ile katılımcıların yanıtları değerlendirilerek çeşitli kodlar ve temalar oluşturulmuştur. Elde edilen kod ve temalar ile katılımcıların yanıtları sistematikleştirilmiştir. Verilerin analizi için betimsel ve içerik analizi uygulanmıştır. Katılımcıların cevapları doğrultusunda Mevlevi mutfağına özgü niteliklerin, Konya yerel halkının mutfak kültüründe benzer özellikler taşıdığına rastlanmıştır. Bunun yanı sıra Mevlevi mutfak felsefesine ait farkındalığın düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Ulaşılan sonuçlar ile Mevlevi mutfağının bilincinin ne düzeyde olduğu tespit edilmiş ve bu sonuçlar doğrultusunda gelecekte yapılması muhtemel çalışmalara önerilerde bulunulmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Yemek Kültürü, Yemek Felsefesi, Mevlevilik, Mevlevi Mutfağı
Özet (Çeviri)
Gastronomy, intertwined with various fields such as culture, art, literature, geography, and philosophy, encompasses the stages from the production to the consumption of food within the influences of these areas. The primary purpose, forming the act of eating, which is ultimately aimed at meeting biological needs, involves numerous variables. The existence of various factors such as geographical conditions, religion, and taboos has contributed to the emergence of culinary cultures, shaping global cuisines. Particularly within the scope of culinary culture, examples of food philosophy can be observed in Far Eastern cuisines. Mevlevism, a significant value in the geography of Turkey, incorporates its teachings internally, with education being kitchen-oriented, making it inherently familiar with its own culinary philosophy. The purpose of this study is to contribute to the revelation of the value of Mevlevi culinary philosophy. For this purpose, the research investigates the place of Mevlevi culinary philosophy in the food culture of the local population in Konya, where the central dergah is located. Following a literature review, a semi-structured interview technique was employed, and data obtained were evaluated, leading to the creation of various codes and themes. The codes, themes, and participants' responses were systematized for analysis. Descriptive and content analyses were applied to analyze the data. According to the responses of the participants, it was found that the distinctive qualities of Mevlevi cuisine share similarities with the culinary culture of the local population in Konya. However, it was also revealed that awareness of the Mevlevi culinary philosophy is low. The obtained results determine the level of awareness of Mevlevi cuisine and provide recommendations for future studies based on these findings. KEYWORDS: Food Culture, Food Philosophy, Mevlevism, Mevlevi Cuisine
Benzer Tezler
- Bir mutfak ekolü olarak Mevlevi mutfağının incelenmesi
Examination of Mevlevi cuisine as a culinary school
CENNET NERGİZ TAŞKESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıGaziantep ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÖZKAN
- Mevlevi kültürü mutfak terimleri üzerine adbilimsel bir çalışma
An onomasiological study on the terms of the mawlawi culture cuisine
İMREN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Beslenme ve DiyetetikGaziantep ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ ÖZKAN
DOÇ. DR. MEHMET ÇİÇEK
- 'Hamdım, Piştim, Yandım': The outer and inner roles of the mevlevî kitchen
'Hamdım, Piştim, Yandım': Mevlevî mutfağının zâhiri ve bâtınî rolleri
SOUHAYLA TAIAI
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Gastronomi ve Mutfak Sanatlarıİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SURAİYA FARAQHİ
- Mevlevî kaynaklarına göre Selçuklu Türkiyesi'nde sosyal ve kültürel hayat
According to mawlawi sources social and cultural life in Saljuqs Turkey
AYŞE AKPINAR
- Mevlana ve antik şerbet sirkencübin (oxymel) arasındaki ilişkinin gastronomi ve sağlık perspektiflerinden incelenmesi
Investigation of relationship among Maulana and ancient sherbet sirkencübin (oxymel) from gastronomy and health perspectives
HALİL İBRAHİM ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıİSTANBUL AYVANSARAY ÜNİVERSİTESİGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY YILMAZ