Kazak ve Anadolu Türk efsaneleri üzerine mukayeseli bir araştırma
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 852289
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL ALTAY GÖDE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 706
Özet
Yüzyıllar boyunca ağızdan ağıza yayılan, nesilden nesile aktarılan Kazak folklorü, halkın hafızasında korunmuş, XIX. yüzyılın başından itibaren de yazıya geçirilmiş ve bilim camiasının ilgisini çekmeye başlamıştır. Folklor çalışmalarımızın sistemli bir şekilde incelenmeye ve daha çok yayımlanmaya başlandığı dönem Sovyet dönemidir. Bu dönemde Kazak folkloru türler açısından farklılaşmış ve en önemli örnekleri çeşitli ders kitaplarında yer almıştır. Ancak bugüne kadar yayımlanan halk bilimi derlemelerinin, halkımızın eski çağlardan kalma tüm değerli mirasını içerdiğini söyleyemeyiz. Elbette bunun çeşitli nedenleri vardır. Bu nedenlerden biri, bazı sözlü gelenek türlerinin Sovyet dönemindeki toplumsal ve ideolojik çıkarları karşılamaması sebebiyle yayımlanmasının yasaklanmış olmasıdır. Bu yasaklanan folklor türlerinin arasında; dini destanlar, mitolojik efsaneler, büyülü türün birçok örneği, tarihi cırlar ve diğer birçok folklor metinleri yer alır. Kazak Türk halkının tüm folklor türlerinin araştırılması ancak bağımsız bir ülke olduktan sonra ele alınabilmiş, derlenmeye ve yayımlamaya başlamıştır. Kazakistan bağımsızlığını aldıktan sonra eski halk geleneğimiz, âdetimiz, tarihimiz ve edebiyatımız canlanmıştır. Bu döneme kadar bilinmeyen efsaneler, halkın içerisinden elde edilen verilerle derlenerek yayımlanmıştır. Kazak efsaneleri, Kazakistan topraklarında bilinenlerin yanı sıra, başka ülkelerde yaşayan Kazak halklarından da elde edilen verilerin kaynaşmasıyla vücut bulmuştur. Örneğin, Türkiye'de, İran'da ve Moğolistan'da yaşayan Kazak halklarından da birçok efsaneler ve başka folklor türleri derlenmiştir. Bu çalışmanın konusu“Kazak ve Anadolu Türk Efsaneleri Üzerine Mukayeseli Bir Araştırma”. Çalışmada 197 Kazak efsanesi incelendi. Ayrıca bu Kazak efsanelerine benzer varyantları Anadolu'da derlenen efsaneler arasından tespit edildi ve mukayese yapıldı. Çalışma“Giriş”kısmından ayrı dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Kazak topraklarında yapılan araştırmalar hakkında bilgi verildi. İkinci bölümde efsane kavramı, tasnifi ve Kazak efsanelerinin sınıflandırılması yer almaktadır. Üçüncü bölümde efsane değerlendirilmesi yapıldı. Dördüncü bölümde ise Kazak efsanelerinin metni verildi. Son kısmında da“Sonuç”ve“Kaynakçalar”yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Kazakh folklore, which has been transmitted orally from generation to generation for centuries, has been preserved in the memory of the people and has begun to attract the attention of the scientific community since the beginning of the 19th century. The systematic study and publication of our folklore research began in the Soviet period. During this period, Kazakh folklore diversified in terms of genres and its most important examples were included in various textbooks. However, we cannot say that the folk science compilations published to date include all the valuable heritage of our people from ancient times. Of course, there are various reasons for this. One of these reasons is that the publication of some types of oral tradition was banned because it did not meet the social and ideological interests of the Soviet period. Among these banned folklore genres are religious epics, mythological legends, many examples of the magical genre, historical cirs, and many other folklore texts. The study of all folklore genres of the Kazakh Turkic people could only be taken up after becoming an independent country and began to be compiled and published. After Kazakhstan gained its independence, our old folk tradition, custom, history, and literature were revived. Legends that were unknown until this period were compiled and published with data obtained from the people in public. Kazakh legends have been formed by the fusion of data obtained from Kazakh people living in other countries, as well as those known in the territory of Kazakhstan. For example, many legends and other folklore genres have been compiled from Kazakh people living in Turkey, Iran, and Mongolia. The subject of this study is“A Comparative Study on Kazakh and Anatolian Turkish Legends”. 197 Kazakh legends were examined in the study. In addition, similar variants of these Kazakh legends were identified and compared from the legends compiled in Anatolia. The study consists of four sections, excluding the“Introduction”section. First section is formed by the information about the research conducted in the Kazakh lands. The legend concept, its classifications, and the classifications of the Kazakh legends are included in the second section. In the third section, the evaluation of the legend was reviewed. In the fourth section, the text of the Kazakh legends has been given. The last part also includes“Conclusion”and“References”.
Benzer Tezler
- Türk efsanelerindeki ceza ve mükafatların işlevsel açıdan incelenmesi
Functional analysis of punisment and rewards in Turkish legends
SEVAL KOCAER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE SEHER EROL ÇALIŞKAN
- Aşık Paşa'nın Garib-namesi'nin Klasik Osmanlı-Kazak kültür müşterekleri açısından incelenmesi ve Kazakça'ya tercümesi
The examination of Aşık Paşa's Garib-name to the classical Ottoman and Kazakh cultural collectives and its translation to Kazakh
DAMIRA IBRAGIM
Doktora
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EMİNE GÜRSOY-NASKALİ
- Tarihî Türk lehçeleri, Kazak Türkçesi ve Türkiye Türkçesi'ndeki bitki adları
The plant names in historical Turkic languages, Kazakh and Turkish languages
AIGUL TURIKPENOVA
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE ÖZKAN
- Makam ve söz bileşenleri açısından Kazak halk müziğine genel bir bakış
A general view of Kazakh folk music from the perspective of maqam and syntactics
MUSTAFA EMRE TOKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikErciyes ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
PROF. DR. NAZİFE OYA LEVENDOĞLU ÖNER
DOÇ. DR. CENK GÜRAY
- Kazak dinî destanları üzerine inceleme
Examination on Kazakh religious epics
SELMA ADAY
Doktora
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Uşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN SOLMAZ