Binom dağılımlı yanıt değişkeni için genelleştirilmiş lineer modeller: Kanser ve COVID-19 pandemi verileri üzerine bir uygulaması
Generalized linear models for binomially distributed response variable: An application on cancer and COVID-19 pandemic data
- Tez No: 852996
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NESLİHAN İYİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 55
Özet
Bu çalışmada, küresel olarak 179 dünya ülkesinin COVID-19 pandemisinden kaynaklanan ölüm verileri ve kanser ile ilişkili olabilecek bütün tümör ve beraberindeki bulaşıcı olmayan hastalıklardan (BOH) kaynaklanan engelliliğe uyarlanmış yaşam yılları (disability adjusted life years) (DALY) verileri ile arasındaki ilişkiler genelleştirilmiş lineer model (GLM) yaklaşımı ile incelenmiştir. Bütün dünyada çok sayıda insanı etkileyen bir salgın olan COVID-19 pandemisi, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 11 Mart 2020 tarihinde pandemi olarak ilan edilmiştir. DALY verileri, erken ölümler nedeniyle kaybedilen yaşam yılları ve engelli olarak yaşanan yıllardan kaynaklanan toplam hastalık yükünü ölçmektedir. Bu çalışmada, açıklayıcı değişkenler olarak kanser ile ilişkili olabilecek tümör ve beraberindeki BOH'lardan kaynaklanan DALY verileri kategorik hale getirilerek kullanmıştır. COVID-19 pandemisinin neden olduğu toplam ölüm sayısı kategorik hale getirilmiş ve daha sonra yanıt değişkeni olarak çalışmaya alınmıştır. Bu çalışmada istatistiksel yöntemler olarak GLM ailesindeki ikili lojit (binary logit) ve ikili probit (binary probit) regresyon modelleri kullanılarak, kanser ile ilişkili olabilecek tümör ve eşlik eden BOH'ların COVID-19 pandemisi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu çalışmaya özel olarak, hataların istatistiksel anlamda normal bir dağılıma sahip olduğu varsayımına dayanan probit modelinin, hataların lojistik bir dağılıma sahip olduğu varsayımına dayanan lojit modeline üstünlüğü vurgulanmıştır. Bu çalışmanın nihai sonucu olarak, kanser ile ilişkili olabilecek bütün tümör ve beraberindeki bulaşıcı olmayan hastalıklardan (BOH) kaynaklanan DALY verilerinin COVID-19 pandemisinin neden olduğu toplam ölüm verileri üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between mortality data from the COVID-19 Pandemic of globally 179 countries in the world and DALY (disability adjusted life years) data from all tumors that may be associated with cancer, and accompanying non-communicable diseases (NCDs) is statistically analyzed using the generalized linear models (GLM) approach. The COVID-19 pandemic, which is a disease epidemic that affects many people all over the world, is declared a pandemic by the World Health Organization (WHO) on March 11, 2020. DALY measures the total disease of burden resulting from years of life lost due to premature death and years of disability. In this study, DALY data from all tumors that may be associated with cancer, and accompanying NCDs are used as explanatory variables by categorizing them. The total number of deaths caused by the COVID-19 pandemic is made categorical and then taken as the response variable into the study. In this study, the effects of all tumors that may be associated with cancer, and accompanying NCDs on the COVID-19 pandemic are investigated by using binary logit and binary probit regression models in the GLM family as the popular statistical methods. Specifically for this study, the superiority of the probit model based on the assumption that the errors have normal distribution over the logit model based on the assumption that the errors have logistic distribution is emphasized. As a final conclusion of this study, the effect of DALY data from all tumors that may be associated with cancer, and accompanying non-communicable diseases (NCDs) on the total death data caused by the COVID-19 pandemic is found to be statistically significant.
Benzer Tezler
- Log-doğrusal modellerin olumsallık çizelgelerine uygulanması
The application of log-linear models on contingency tables
NİHAN ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
İstatistikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN ERAR
- Restricted estimation methods in generalized linear models
Genelleştirilmiş lineer modellerde kısıtlı tahmin metotları
ATIF ABBASI
Doktora
İngilizce
2022
İstatistikÇukurova Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUDE REVAN ÖZKALE ATICIOĞLU
- Poisson regresyon ve bir uygulama
Poisson regression and an application
GİZEM AÇIKYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İstatistikHacettepe Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN YİĞİTER
- Genelleştirilmiş lineer modeller yardımıyla karma denemelerin analizi
Analyzing mixture experiments via generalized linear models
KADRİ ULAŞ AKAY
Doktora
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜJGAN TEZ
- Conway-Maxwell-Poisson regresyon modeli
Conway-Maxwell-Poisson regression model
BAHAR ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyoistatistikGiresun ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN AVCI