Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metin özellikleri bağlamında incelenmesi
Examining the texts in the secondary school Turkish textbook in the context of text characteristics
- Tez No: 852999
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CAFER ÇARKIT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçe ders kitabı, metin türü, öyküleyici metin, öğretici metin, Turkish textbook, text type, narrative text, instructional text
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu araştırmada 2020-2021 ortaokul Türkçe 5, 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler çeşitli özellikler açısından tahlil edilmiştir. Araştırmada yer alan metinler, metin özellikleri bağlamında incelenmiştir. Metinler; işlevine göre öyküleyici metin, öğretici metin ve şiir şeklinde sınıflandırılmış; edebi tür olarak tasnif edilmiştir. Bununla birlikte ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler mantık düzeyi açısından basit ve üst düzey metin olarak kategorize edilmiştir. Metinler son olarak edebi metin, üretilmiş metin, özgün ve özel metin şeklinde sınıflandırılarak dil öğretiminde kullanım özellikleri yönüyle incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağı 5-6-7-8. sınıf ortaokul Türkçe ders kitaplarıdır. Araştırmada ulaşılan veriler doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Veriler, nitel veri çözümleme yöntemleri kullanılarak betimsel analiz yoluyla incelenip değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda sınıf düzeyinde incelenen ders kitaplarının; işlevine, edebi türüne, mantık düzeylerine ve dil öğretiminde kullanım özelliklerine göre metinlerin dengeli bir biçimde dağılım göstermediği belirlenmiştir. Bazı sınıf düzeylerinde edebi metinlerin bazı düzeylerde ise öğretici metinlerin çoğunlukta olduğu anlaşılmıştır. Şiir ise en az yer verilen tür olarak belirlenmiştir. Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin edebi tür yönünden zengin olduğu tespit edilmiş ve en çok hikâye türüne yer verildiği görülmüştür. Mantık düzeyi bakımından ise çoğunlukla basit metinlerin yer aldığı ders kitaplarında, dil öğretiminde kullanım özellikleri açısından da daha çok edebi metinlere yer verildiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this research, the texts in the 2020-2021 secondary school Turkish 5th, 6th, 7th and 8th grade Turkish textbooks were analyzed in terms of various features. The texts included in the research were examined in the context of text features. Texts; It is classified as narrative text, didactic text and poetry according to its function; It is classified as a literary genre. However, the texts in secondary school Turkish textbooks are categorized as simple and high-level texts in terms of logic level.Finally, the texts were classified as literary text, produced text, original and special text and examined in terms of their usage features in language teaching. Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the study. Data source of the research: 5-6-7-8. 1st grade secondary school Turkish textbooks. The data obtained in the research were obtained through document analysis. The data was examined and evaluated through descriptive analysis using qualitative data analysis methods.As a result of the research, the textbooks examined at grade level; It has been determined that the texts are not distributed evenly according to their function, literary genre, logical level and usage characteristics in language teaching. It has been determined that at some grade levels, literary texts are the majority, while at some levels, instructional texts are the majority. Poetry was determined as the least featured genre. It has been determined that the texts in secondary school Turkish textbooks are rich in terms of literary genres and the story genre is mostly included. It has been determined that the textbooks mostly contain simple texts in terms of cognitive complexity of texts, while mostly literary texts are included in terms of their usage features in language teaching.
Benzer Tezler
- 1981-2021 yılları arasında okutulan ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde mitolojik unsurların tespit edilmesi ve incelenmesi
Determining and investigation of mythological elements in the texts in the secondary school Turkish textbooks taught between 1981–2021
ESRA ODUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT TURNA
- Ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe derslerinde 'şiir-hikâye' ve 'manzum hikâye' türünden metinler
The genres of poem story and epos texts in 5-8 grades of secondary school Turkish classes
FERAY ÇAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBaşkent ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET DEMİR
- İlköğretim Türkçe ders kitaplarının Milli Eğitim ve Türkçe dersinin genel amaçları bağlamında tematik analizi
Thematic analysis of secondary school Turkish textbooks in the context of National Education and Turkish course's general objectives
ZEHRA MAHMUTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER İNCE
- Ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe derslerinde şiir türünden metinlerin kullanımı
Use of poetry texts in secondary school Turkish textbooks of (5-8. classes) for Turkish language teaching
GÜLER TEPE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiTürkçe Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET DEMİR
- Mavisel Yener'in hikâyelerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi ve ortaokul Türkçe ders kitapları için metin önerileri
Analysis of Mavisel Yener's stories within the context of values education and text recommendations for secondary school Turkish textbooks
TUBA ÖZİÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL AHMET KIRKKILIÇ