Konya-Ereğli Bekdik Türkmen ağzı
Bekdik Türkmen dialect of Konya Ereğli
- Tez No: 853189
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK ERENOĞLU ATAİZİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Ağız çalışmaları, dilbilim ile kültürü tespit açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmalar, dil ve geleneğe ait ortaya çıkmamış hazineye ulaşmayı sağlar. Bununla birlikte ses bilgisi, biçim bilgisi söz dizimi bakımından dilin dil bilgisi özelliklerinin ağızlarda aldığı şekli günışığına çıkarır. Bekdik Türkmenlerinin ağız özelliklerini inceleyen kapsamlı bir çalışmanın olmayışı bu araştırmayı doğurmuştur. Bekdikler bir Oğuz topluluğudur. Konargöçer yaşama sahip olan Bekdik Türkmenleri 18. yüzyılda Kahramanmaraş'tan getirilerek Konya-Ereğli'ye yerleştirilmişlerdir. Göç edip geldikleri coğrafyanın kültür ve dil özelliklerini korumuşlardır. Böylece Bekdik Türkmenlerine ev sahipliği yapan Konya-Ereğli ve çevresi zengin bir Oğuz dil ve kültür özelliğine sahip olmuştur. Ereğli, 150.978 nüfusuyla Konya'nın en büyük ilçesidir. İlçede yaşayan nüfus; Bekdik, Kakçı, Çayhan, Yörük gibi çeşitli isimlerle bilinen topluluklardan meydana gelmektedir. Bekdikler, bugün herbiri mahalle olan Acıkuyu, Göndelen, Aşıklar, Bulgurluk, Çiller, Kamışlıkuyu, Kargacı, Kuskuncuk, Pınarözü (Tatırlı), Halaçlı (Selvili), Tatlıkuyu, Türkmen, Yeniköy, Yukarıgöndelen, Zengen'in de dahil olduğu köylerde yaşamaktadırlar. Bu çalışmada Konya Ereğli ve çevresinde yerleşik bulunan Bekdik Türkmen ağız özellikleri ses bilgisi bakımından incelenmiştir. Çalışma sırasında yapılan saha araştırmalarından elde edilen verilerden yola çıkılarak ses ve şekil bilgisi özellikleri, ölçünlü Türkiye Türkçesinden ayrılan yönleri ile incelenmiştir. Ses bilgisi bölümünde sesler ve ses değişiklikleri incelenmiştir. Şekil bilgisi bölümünde ise çekim ekleri ve yapım ekleri ele alınmıştır. Sözlük kısmında ise Bekdik Türkmen ağzına özgü kelimelerin ölçünlü Türkiye Türkçesindeki karşılıkları verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Dialect studies are very important for linguistics and cultural determination. These studies enables to access undiscovered languages and traditions. In addition to this it also brings out to light the grammatical features of the language taken in dialects in terms of phonology, morphology and syntax. The lack of wide studied dialect characteristics of the Bedhik Turkomans led to this research. Bedhiks are an Oghuz community. Bedhik Turkomans who had a Nomadic lifestyle were brought from Kahramanmaraş to Konya-Ereğli and they settled here in the 18th century. They have preserved the cultural and linguistic characteristics of the geography they migrated from thus Konya-Ereğli and surrounding,which hosting the Bedhik Turkomans, has a rich Oghuz language and culture. Ereğli is the largest district of Konya with a population of 150,978. Population living in the area is known various names such as Bedhik, Kakçı, Çayhan and Yörük. Today Bekdiks are living in villages including Acıkuyu, Aşıklar, Bulgurluk, Çiller, Kamışlıkuyu, Kargacı, Kuskuncuk, Pınarözü (Tatırlı), Göndelen, Halaçlı (Selvili), Tatlıkuyu, Türkmen, Yeniköy, Yukarıgöndelen and Zengen, each of which is now a neighborhood. In this study Bekdik Turkomen dialect characteristics located in Konya Ereğli and its surroundings were examined in terms of phonetics. Based on the data obtained from the field research, which was conducted during the study, phonetic and morphological features were examined from their differences with Turkish. At the phonetic section sounds and sound changes are examined. In the morphology section, inflectional suffixes and derivational suffixes are addressed. At the dictionary section, the equivalents of words specific to the Bekdik Turkmen dialect to standard Turkish are given.
Benzer Tezler
- Bekdik (Ereğli/Konya) köyleri halk edebiyatı ürünleri üzerinde bir inceleme
A Search on the products of the folk literature of the Bekdik villages in Ereğli/Konya
SELÇUK PEKER
- Konya Ereğli Atatürk İlköğretim Okulu 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir araştırma
A survey onto vocabulary of the students in the 6th class of Atatürk Primary School in Konya Ereğli
NALAN SERARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
DOÇ. DR. MEHMET KIRBIYIK
- Konya Ereğli Müzesi'nde bulunan Anadolu Selçuklu Dönemi sikkeleri
The coins of Anatolian Seljukid Period in Konya Ereğli Museum
AYŞE SARIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZKARCI
- Konya-Ereğli Akgöl'ün avifaunası
Avifauna of Akgöl in Ereğli-Konya
NİHAL SÜLLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyolojiSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ALİ KAYA