Geri Dön

Dijital çağda heterotopik başkalıklar ve sanattaki izdüşümleri

Heterotopic otherness in the digital age and their projections in art

PDF İndir

  1. Tez No: 854413
  2. Yazar: ŞEYMA NALAN EKİCE
  3. Danışmanlar: DOÇ. SERENAY ŞAHİN
  4. Tez Türü: Sanatta Yeterlik
  5. Konular: Felsefe, Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Philosophy, Fine Arts, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Michel Foucault, Dijital Çağ, Ütopya, Heterotopya, Heterotopik Başkalık, Başka Bedenler, Başka Mekânlar, Sanat, Akıl ve Başkalık, Yapay Zekâ, Michel Foucault, Digital Age, Utopia, Heterotopia, Heterotopic Otherness, Other Bodies, Other Spaces, Art, Mind and Otherness, Artificial Intelligence
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 394

Özet

Bu çalışmada, yirminci yüzyılda felsefe ve sosyolojiyi Fransız tarihçiliğiyle harmanlayarak bilgi, iktidar ve öznellik konularını kendine has arkeolojik yöntemle ele alan Michel Foucault'nun heterotopya kavramı, yirmi birinci yüzyıl dijital dinamikleri bağlamında incelenmeye alınmıştır. Tezin ilk aşamasında, heterotopyanın Foucault'nun 'Tarihsel Formasyonları'nın yanı sıra iktidar modelleri ve öznellik deneyimleriyle ilişkili olduğu açığa çıkarılmıştır. Foucault'nun tarihsel formasyonlar hakkında on yedinci yüzyıl insanının içsel ve dışsal iki bileşimi 'Tanrı fikrini'; on dokuzuncu yüzyılın ise 'insan biçimini' ortaya çıkarması ve yirminci yüzyılın ise 'insanın ölümü'yle sonuçlanması şeklinde anekdotlar sunması, yaşamsal mutasyonlara karşılık gelir. Ayrıca, Foucault'nun deyimiyle on dokuzuncu yüzyılın tarihsel anlatılar eşliğinde arşivleme ve bellek çalışmalarıyla önem kazanması, yirminci yüzyılın ise kurumsallaşma dâhilinde yürütülen mekân politikalarının ulusal projeleri harekete geçirmesi, insanın ve yaşamın bir bütün olarak mutasyona uğramasına örnek teşkil eder. Böylece, tez kapsamında öncelikle Foucault'nun 'Tarihsel Formasyonları' ve 'Heterotopyaları' ekseninde yirmi birinci yüzyıl mutasyonlarının izi sürülmüş; organik yaşam formlarının, artık inorganik bir yapıyla bütünleşerek başkalaşma biçimlerinin biyotekno-simbiyotik bir varoluşa doğru yol aldığı saptanmıştır. Foucault'nun 'Başka Mekânlara Dair' başlığıyla Türkçeye çevrilen 'heterotopya' konulu makalesinde, özellikle iktidar ilişkilerine ve mekân düzenlenmelerinde ön plana çıkan başkalık unsurlarına değinilmiştir. Ancak, Foucault'nun son çalışmalarında 'yönetimsel teknoloji'ye ve 'kendilik pratikleri'ne yoğunlaşması bakımından heterotopya kavramını salt iktidar ve mekân analizleri çerçevesinde sınırlandırmak yerine yaşamdaki ilişkiler ağının yarattığı farklı alternatifler sayesinde daha geniş bir yelpazede başka mekânlar, başka kültürler, başka bedenler, başka dünyalar bağlamında yorumlamak mümkün hale gelmiştir. Böylelikle, tezin ikinci aşamasında bahsedilen mekân ve beden başkalıklarının dinsel, kültürel, bilimsel, teknolojik, sanatsal etkilerinin irdelenmesi hedeflenmiştir. Nitekim dijital çağda teknolojik yeniliklerin, bilimsel gelişmelerin, yapay zekânın ve dijital teknolojilerin, mekân, beden, akıl algımızı değiştirmesi paralelinde 'hem gerçek hem ütopik' olan heterotopyanın sanat alanındaki yansımaları konu edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, the concept of heterotopia by Michel Foucault, who dealt with the issues of knowledge, power and subjectivity with his unique archaeological method by blending philosophy and sociology with French historiography in the twentieth century, was examined in the context of twenty-first century digital dynamics. In the first phase of the thesis, it was revealed that heterotopia is related to Foucault's 'Historical Formations', models of power, and experiences of subjectivity. Foucault's anecdotes about historical formations, in which the seventeenth century human being's combination of the internal and the external gave rise to the 'idea of God', the nineteenth century to the 'human form', and the twentieth century to the 'death of human', correspond to vital mutations. Moreover, the emphasis on archiving and memory studies in the nineteenth century, along with historical narratives, and the institutionalized spatial policies mobilizing national projects in the twentieth century, are examples of the transformation of human beings and life as a whole, as Foucault describes. Within the scope of the thesis, the mutations of the twenty-first century were examined through the lens of Foucault's 'Historical Formations' and 'Heterotopias'. It was concluded that the metamorphosis of organic life forms, through integration with inorganic structures, is evolving towards a biotech-symbiotic existence. In Foucault's article on heterotopia, translated into Turkish under the title 'Of Other Spaces', he particularly discusses power relations and the elements of otherness that become prominent in the organization of space. However, with Foucault's recent emphasis on 'governmental technology' and 'practices of the self', it is now possible to interpret the concept of heterotopia more broadly. This interpretation extends beyond the analysis of power and space to encompass other spaces, cultures, bodies, and worlds. This wider interpretation is made possible by the diverse alternatives generated by the network of relations in life, rather than limiting it to the analysis of power and space. In this way, the second stage of the thesis aims to examine the religious, cultural, scientific, technological, and artistic effects of the otherness of space and body. As a matter of fact, in parallel with technological innovations, scientific developments, artificial intelligence, and digital technologies that are changing our perception of space, body, and mind in the digital age, the reflections of heterotopia, which is 'both real and utopian', in the field of art are discussed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    721207

    Dıjıtal uzamda kamusal mekanın üretımı: Twitter verilerine dayali bir model önerisi

    Production of public space in digital space: A model proposal based on twitter data

    GİZEM ÖZPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER

  2. Tez No

    791811

    Spatialization of fun: Nocturnal heterotopias from counter-society to cyber-society

    Eğlencenin mekansallaşması: Karşı-toplumdan siber-topluma gece heterotopyaları

    MERİÇ MUSAOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Sosyolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL

  3. Tez No

    785316

    21. yüzyıl postmodernizmi bağlamında çevresel grafik tasarım ve kamusal enstalasyon

    Environmental graphic design and public installation in the context of 21st century postmodernism

    SELMA KOZAK

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Grafik Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. SİMBER RANA ATAY

  4. Tez No

    908880

    Mekân poetiği bağlamında romanda metaverse ve mekânın sanaldönüşümü

    Metaverse and virtual transformation of space in literary fiction within the context of space poetics

    HALİL ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEDİNE SİVRİ

  5. Tez No

    363878

    Yitik alanın peyzajı

    Landscape of lost spaces

    SEDA KURT ŞENGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU

Geri Dön