Kültürel liderlik, örgütsel yalnızlık ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişki
The relationship between cultural leadership, organizational loneliness and organisational alienation
- Tez No: 854463
- Danışmanlar: PROF. DR. MUKADDER BOYDAK ÖZAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kültürel Liderlik, Örgütsel Yalnızlık, Örgütsel Yabancılaşma, Yapısal Eşitlik Modeli, Cultural Leadership, Organizational Loneliness, Organizational Alienation, Structural Equation Model
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Okul yöneticilerinin etkili kültürel liderlik davranışları, okul örgütünü oluşturan öğretmenlerin örgütsel yalnızlık ve örgütsel yabancılaşma düzeylerini önemli ölçüde etkilemektedir. Etkili kültürel liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki ve kişisel performanslarının artacağı beklenmektedir. Aynı zamanda bu davranışlar sayesinde, öğretmenlerin yalnızlık ve yabancılaşma yaşamayacakları düşünülmektedir. Bütünleştirici bir okul kültürünün geliştirilmesinde okul yöneticileri büyük rol oynamaktadır. Bu da, görev ve sorumlulukları beraberinde getirmektedir. Bu nedenlerle araştırmanın amacı; kültürel liderlik, örgütsel yalnızlık ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden açıklayıcı sıralı desen ile yürütülmüştür. Nicel desende, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu kapsamda öncelikle ölçek geliştirme adımlarına uygun şekilde“Kültürel Liderlik”ölçeği geliştirilmiştir. Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizleri sonrasında ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Geliştirilen ölçekler ile birlikte“Örgütsel Yalnızlık”ve“Örgütsel Yabancılaşma”ölçekleri için de doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve geçerliliği ve güvenirliği doğrulanmıştır. Nicel veriler elektronik ortamdan elde edilmiştir. Açıklayıcı sıralı desenin ikinci aşaması olan nitel boyutta veriler, nicel bulguların açıklanmasına ve detaylandırmasına yardımcı olması amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın nicel aşamasının evrenini 2021-2022 ve 2022-2023 eğitim öğretim yıllarında Elazığ il merkezinde bulunan devlet okullarında görev yapan ilkokul ve ortaokul öğretmenleri oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise araştırmaya gönüllü olarak katılan 978 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde olasılıklı örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde yüzde, frekans, ortalama, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi, yapısal regresyon analizi ve yapısal eşitlik modeli (YEM) kullanılmıştır. Araştırmanın nitel aşamasında amaçlı örnekleme yöntemlerinden maximum çeşitlilik örnekleme tekniği ile nicel aşamaya da katılmış olan 20 öğretmenle görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları; kültürel liderlik ile örgütsel yalnızlık ve örgütsel yabancılaşma arasında anlamlı bir ilişki olduğunu, örgütsel yalnızlık ile örgütsel yabancılaşma arasında anlamlı bir ilişki olmadığını, kültürel liderlik ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkide örgütsel yalnızlığın aracılık etkisinin olmadığını göstermiştir. Araştırma bulguları; nitel analiz sonuçlarının nicel analiz sonuçlarını destekler nitelikte açıkladığını göstermiştir. Nicel analiz bulguları, okul yöneticilerinin etkili bir şekilde sergilemiş olduğu kültürel liderlik davranışlarının, öğretmenlerin okul içinde yaşayabilecekleri yalnızlık ve yabancılaşma düzeyleri üzerinde etkili olduğunu belirlemiştir. Etkili kültürel liderlik davranışları arttıkça öğretmenlerin yalnızlık ve yabancılaşma düzeylerinin azaldığı tespit edilmiştir. Nitel analiz bulguları; okul yöneticilerinin etkili kültürel liderlik davranışları ile olumlu ve etkin okul örgütü sağladığı takdirde, öğretmenlerin yalnızlık ve yabancılaşma düzeylerinin azaldığını göstermiştir. Her iki analizin sonuçlarının benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Effective cultural leadership behaviors of school administrators significantly affect the organizational loneliness and organizational alienation levels of teachers who make up the school organization. It is expected that teachers' professional and personal performances will increase with effective cultural leadership behaviors. At the same time, it is thought that thanks to these behaviors, teachers will not experience loneliness and alienation. School administrators play a major role in developing an integrative school culture. This brings with it duties and responsibilities. For these reasons, the aim of the research is to determine the relationship between cultural leadership, organizational loneliness and organizational alienation. The research was conducted with an explanatory sequential design, one of the mixed research methods. In the quantitative design, the relational screening model was used. In this context, first of all, the“Cultural Leadership”scale was developed in accordance with the scale development steps. After exploratory and confirmatory factor analyses, it was determined that the scale was valid and reliable. Along with the developed scales, confirmatory factor analysis was also conducted for the“Organizational Loneliness”and“Organizational Alienation”scales and their validity and reliability were confirmed. Quantitative data were obtained electronically. Qualitative data, which is the second stage of the explanatory sequential design, was collected with a semi-structured interview form developed by the researcher to help explain and detail the quantitative findings. The population of the quantitative phase of the research consists of primary and secondary school teachers working in public schools in Elazığ city center in the 2021-2022 and 2022-2023 academic years. The sample group consists of 978 teachers who participated in the research voluntarily. Simple random sampling method, one of the probability sampling methods, was used in sample selection. Percentage, frequency, average, independent sample t test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, structural regression analysis and structural equation model (SEM) were used to analyze the sub-problems of the research. In the qualitative phase of the research, interviews were conducted with 20 teachers who also participated in the quantitative phase using the maximum diversity sampling technique, one of the purposeful sampling methods. Content analysis was used to analyze the qualitative data obtained. The research results showed that there was a significant relationship between cultural leadership and organizational loneliness and organizational alienation, that there was no significant relationship between organizational loneliness and organizational alienation, and that organizational loneliness did not have a mediating effect on the relationship between cultural leadership and organizational alienation. Research findings have shown that the qualitative analysis results support the quantitative analysis results. Quantitative analysis findings determined that the cultural leadership behaviors effectively exhibited by school administrators have an impact on the levels of loneliness and alienation that teachers may experience within the school. It has been determined that as effective cultural leadership behaviors increase, teachers' levels of loneliness and alienation decrease. Qualitative analysis findings showed that if school administrators provide positive and effective school organization with effective cultural leadership behaviors, teachers' levels of loneliness and alienation decrease. It was determined that the results of both analyzes were similar.
Benzer Tezler
- İlköğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik rollerini gerçekleştirme düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki
The relationship between realization level of cultural leadership roles of primary school administrators and organizational commitment of the teachers.
MEVLÜT UYGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ATİLA YILDIRIM
- Okul yöneticilerinin kültürel liderlik düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between the cultural leadership levels of school administrators and teachers' organizational trust
MUSTAFA HAMİ AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYNUR BOZKURT BOSTANCI
- İlkokul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerine etkisi
The effect of the primary school principals' cultural leadership roles on the teachers' organizational trust
İHSAN ÖZÜBERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimZirve ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KARAKUŞ
- Okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgüsel bağlılık düzeyine etkisi: Afyonkarahisar ili örneği
Effects of school administrators' cultural leadership roles on organizational commitment level of teachers: Afyonkarahisar province sample
ŞÖHRET SAĞBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SİNAN YÖRÜK
- İlköğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik davranışları
Başlık çevirisi yok
CENGİZ İBİCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHİRE ASLAN