Kur'an'a göre fıtrat – ahlâk ilişkisi
According to the Qur'an, the relationship between fitrat and morality
- Tez No: 854951
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESAT ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arşiv, Archive
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Kur'an, Fıtrat, Ahlâk, Tafser (Exegesis), The Quran, Fitrah, Morality
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Allah Teâlâ insanı çok güzel bir şekilde yaratmıştır. İnsanın bu güzel şekilde yaratılması, fıtrat kelimesi ile ifade edilmiştir. Bunun için fıtrat kavramının, insanın yaratılış biçimini ve özelliklerini temsil ettiği düşünülmektedir. Buna göre fıtrat,“Allah Teâlâ'nın insanda yarattığı kendisini tanıma ve Allah'a iman etme yeteneğidir.”Ahlâk, doğru ve yanlış arasında değerlendirme yapabilme, etik gereksinimlerini takip etme ve toplumsal normlara uygun davranmadır. Ahlâk, insanların düşünce ve eylemlerinin değerlendirilmesinde kullanılan bir ölçüt kabul edilir. Ahlâki değerlerimiz ve inançlarımız, etik kurallar ve toplumsal normlar tarafından şekillendirilir. Ahlâk, insan vicdanına dayalı içsel bir özelliği de ifade eder. Ahlâki değerlerin ve inançların temel alınarak kararların alınması, diğer insanlara ve topluma saygı gösterilmesi, dürüstlük, adalet, hoşgörü, empati gibi erdemlerin benimsenmesi ve kişisel sorumluluk taşınması ahlâkın temel özellikleridir. Ahlâki davranış, ahlâki değerlere uygun hareket etme, birlikte yaşamayı kolaylaştırma, insanın ve toplumun genel refahını artırma; kısaca, toplumsal sürdürülebilirlik ve güvenlik için önemlidir. Kişilere, kültürlere, toplumlara göre farklı ahlâki normlar ve değerler bulunabilir. Bu nedenle, ahlâkın kesin bir tanımını yapmak zordur. Ancak, genel olarak ahlâk, insanların doğruyu, yanlışı, iyi ve kötüyü değerlendirme gücü ve bu değerlendirmelere dayalı olarak etik davranışı gösterme yeteneği olarak tanımlanabilir. Fıtrat ve ahlâk kavramları hakkında çokça araştırmalar yapılmış, ancak bu iki kavramın birbiriyle ve fıtratın ahlâk üzerindeki etkisi yeteri kadar irdelenmemiştir. Çalışmada Kur'ân'a göre fıtrat-ahlâk arasındaki ilişki incelenecektir. Fıtratın, saf ve temiz olan ilk yaratılışı ifade etmesi ve ahlâkın da iyi ile kötüyü ayırt edebilme, ona göre hayata şekil verme bilincini oluşturması fıtrat-ahlâk arasında sıkı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Araştırmanın amacı, fıtratın mahiyetini ayetler ışığında yorumlamak, ahlâkın oluşum ve gelişiminde fıtratın rolünü ve fıtrat-ahlâk ilişkisini incelemektir. Çalışmada fıtratın mahiyeti, fıtratı bozan etkenler ve fıtratın ahlâkla ilişkisi açıklanmaya çalışılacaktır. Ayrıca fıtratın korunmasını ve bozulmamış fıtratın güzel ahlâk üzerindeki etkisi de irdelenmeye gayret edilecektir.
Özet (Çeviri)
Mankind is a wonderfully designed creation of Allah. Fıtrat is a lovely word that describes how man was created. Because of this, the idea of nature is believed to symbolize the shape and qualities of human creation. This means that nature is“the capacity that Allah has given to man to know himself and believe in Him”. Morality is the capacity to distinguish between good and wrong, to uphold moral standards, and to act morally in accordance with social norms. Morality is regarded as a standard by which individuals' attitudes and deeds are judged. Social norms and ethical guidelines influence our moral values and opinions as members of a community. A trait inherent in human conscience is also referred to as morality. The fundamental elements of morality are making decisions based on moral ideals and beliefs, treating others with respect and society, adopting qualities like justice, honesty, tolerance, empathy, and taking personal responsibility. Moral behavior is crucial for the sustainability and security of society because it promotes coexistence, acts in line with moral principles, and enhances an individual's and society's overall well-being. Various moral standards and ideals may apply to different individuals, groups, and civilizations. As such, it is challenging to define morality precisely. On the other hand, morality can be broadly understood as the capacity of individuals to distinguish between good and bad as well as right and wrong, and the capacity to act morally in accordance with these judgments. Many studies have been conducted on the ideas of nature and morality, but not enough has been done to explore how these two ideas relate to one another and how nature influences morality. The connection between nature and decencies as stated in the Qur'an will be looked at in this study. There is a close relationship between morality and nature, as demonstrated by the Dec. Jul-ture, which states that morality generates the consciousness of being able to discriminate between good and evil and shapes life according to it, and that nature expresses the original creation, which is pure and clean. The study aims to investigate the relationship between nature and morality, as well as how nature shapes and develops morality, by seeing nature through the lens of verses. The study will attempt to shed light on the nature of nature, the disruptions to nature, and the relationship between nature and morality. Furthermore, an investigation will be conducted into the preservation of the natural world and the impact of intact physical nature on moral behavior.
Benzer Tezler
- Makâsıd perspektifinde Kur'an ahlâkı
Quran ethics in makasid perspective
MUSTAFA YÜCEL ŞARALDI
Doktora
Türkçe
2024
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK YAVUZ
- Kur'an'da beş duyu bağlamında insana yüklenen sorumluluklar
Responsibilities implied on humans in the context of the five senses in the Qur'an
HANİFE ÖRNEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÖZ
- Yakın dönem isbât-ı vâcib çalışmaları
Works on the proofs for the exi̇sttence of god i̇n the recent period
ÖZKAN TEKİN
Doktora
Türkçe
2019
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ÖZDEMİR
- Kurtuluşu ve helak edilmesi açısından Kur'an'a göre insan
Human being according to the Qur'an in terms of life and destruction
BİRSEL BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK YAVUZ