Macro stress testing in Turkish banking sector and tail dependence in financial, energy and commodity markets
Türk bankacılık sektöründe makro stres testi ve finansal, enerji ve emtia piyasalarında kuyruk bağımlılığı
- Tez No: 856031
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT GÜLOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu çalışma, Türk bankacılık sisteminin direnci, ABD tarım piyasalarından Türk tarım piyasalarına doğrusal olmayan kuyruk bağımlılığı ve enerji emtialarından tarım emtialarına doğrusal olmayan kuyruk bağımlılığı üzerine üç bölümden oluşmaktadır. Finansal kurumlar ve finansal piyasalar kritik konumları nedeniyle ekonomiler üzerinde çok önemli etkilere sahiptirler. Kurum ve piyasalar etkin çalıştıklarında, ekonomilerin büyümesini ve istikrarını korumada büyük katkılar sağlamakla birlikte, bu kurumların ve piyasaların verimsiz çalışmaları veya şoklara karşı dirençsizlikleri sistemik krizlere yol açabilir. Örneğin, bankaların göstergelerindeki kötüleşmeler sadece bankacılık sistemini değil, geri bildirim mekanizması aracılığıyla tüm ekonomiyi etkiler. Literatürde vurgulandığı gibi, takipteki kredilerin yüksek seviyede olması ekonomik faaliyeti ve kredi büyümesini yavaşlatarak reel ekonomiyi etkileyecektir. Finansal piyasaların, yatırım fırsatları ve etkin fiyatlama sağlayarak servet artışı ile ekonomik ilerlemeye katkıda bulunmasının yanı sıra, finansal bulaşma veya yayılma etkisi riskini de içermesi söz konusudur. Bu durum, şoklar karşısında ortak piyasa çöküşlerine ve büyük finansal kayıplara yol açabilir. Bu nedenle, finansal kurumların kırılganlıklarını ve çeşitli finansal piyasalar arasındaki bağımlılığı incelemek son derece önemlidir. Bu doğrultuda bu tez, Türk bankacılık sisteminin dayanıklılığını, ABD tarım piyasaları ve Türk tarım piyasaları arasındaki doğrusal olmayan bağımlılığı ve enerji emtiaları ile tarımsal emtialar arasındaki doğrusal olmayan bağımlılığı ayrı bölümlerde değerlendirmektedir. İlk bölümde, Türk bankacılık sektöründeki konvansiyonel ve katılım bankaları için stres testi gerçekleştirilmiştir. Stres değişkeni olarak takipteki kredi oranının (TKONPL) kullanıldığı bu çalışmada Koenker (2011) tarafından geliştirilen toplamsal parametrik olmayan kantil regresyon tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, döviz kurları, faiz oranları, işsizlik oranları ve kamu borcunun GSYH'ye oranının TKO'yu nasıl etkilediğini incelemektir. Analizler TKO'nun 0.05, 0.90 ve 0.95 kantil değerleri için yapılmıştır. Veri seti, Ocak 2005'ten Şubat 2020'ye kadar aylık gözlemleri içermektedir. Ayrıca, bu bölümde, çeşitli dağılımlara dayalı senaryo analizleri yapılmakta ve makroekonomik değişkenlerin aşırı kuyruk değerlerini içeren olumsuz senaryolar incelenmektedir. Senaryo analizi için, hem TKO hem de makroekonomik değişkenler, başlangıçta üç farklı dağılıma (normal, öğrenci t ve lojistik dağılımlar) göre simüle edilir. Alternatif olumsuz senaryolar, makroekonomik değişkenlerin kuyruk değerlerine (1%, 5%, 95% ve 99%) dayandırılmıştır. Ek olarak, parametrik olmayan kantil regresyonundan elde edilen sonuçlardan yararlanılarak olasılık analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu yaklaşım, stres değişkeninin belirli eşik değerlerine ulaşma olasılığı hakkında fikirler sunmaktadır. Konvansiyonel ve katılım bankalarının incelenmesi, makroekonomik faktörlere karşı farklı banka tiplerinin farklı hassasiyetlerin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Örneğin, olasılık analizlerinden görüleceği üzere, kamu borç oranındaki ve işsizlik oranındaki değişiklikler konvansiyonel bankalar için, TKO'nun yüksek kantil düzeylerinde daha fazla bozucu etkiye sahipken, katılım bankalarında ise TKO'nun düşük kantil düzeylerinde daha fazla artan kırılganlığa yol açmaktadır. Senaryo analizleri ise, katılım bankalarının döviz kurları, işsizlik oranı ve GSMH'ye oranla kamu borcu gibi aşırı senaryolara daha duyarlı olduğunu ortaya koymaktadır. Analizler, ele alınan makroekonomik faktörlerin TKO üzerindeki önemli etkisini ortaya koymakta ve istikrarlı döviz kurları, kontrol altında tutulan işsizlik oranları ve iyi yönetilen kamu borcunun önemini vurgulamaktadır. Sonuçlar TKO ile makroekonomik değişkenler arasındaki doğrusal olmayan ilişkilerin ve makroekonomik değişkenlerin stres değişkenin farklı kantilleri üzerinde farklılaşan etkilerinin göz önünde bulundurularak, ekonomik durgunluklar veya istikrarsızlık dönemlerinde daha hedef odaklı ve etkili politika önlemleri geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Ek olarak bulgular farklı banka tiplerine yönelik özelleştirilmiş politikaların gerekliliğini de vurgulamaktadır. İkinci bölümde, ABD ve Türk tarım emtia piyasaları arasındaki ilişki ile Brent petrol, USD/TRY döviz kuru ve gecelik faiz oranının Türk tarım emtialarına olan etkisi Escanciano ve Hualde (2021) tarafından geliştirilen doğrusal olmayan kuyruk bağımlılığı ölçüsü kullanarak incelenmiştir. Çalışma, piyasalar arasındaki ortalamada bağımlılık ve kuyruk bağımlılığını, hem alt hem de üst kuyruk için tek bir kantil değeri yerine kantil aralıklarını ele alarak analiz etmektedir. Buna göre alt kuyruk için %1 ile %5 arasındaki kantilleri içeren kantil aralığı kullanılırken, üst kuyruk için %95 ile %99 arasındaki kantilleri içeren kantil aralığı ele alınmıştır. Ortalamada bağımlılık için tüm dağılımın tamamı (0-100%) kullanılmıştır. Analizler 300 adet hareketli blok bootstrap kullanılarak gerçekleştirilmiş olup %95 kritik değer kullanılmıştır. Gecikme sayısı olarak da 300 gün ele alınmıştır. Ayrıca, analizler Türkiye Ürün ve İhtisas Borsası (TÜRİB) kuruluşu ve Ukrayna savaşı gibi önemli olayları ele alarak bu olaylardan öncesi ve sonrası için gerçekleştirilmiştir. Veri seti, 5 Ocak 2016'dan 31 Mayıs 2022'ye kadar olan günlük fiyatları içermektedir. Çalışmada ayrıca, Candelon ve Tokpavi (2016) tarafından geliştirilen dağılımda parametrik olmayan Granger nedensellik testi de ana bulguları doğrulamak amaçlı kullanılmıştır. Test yapılırken, alt kuyruk, üst kuyruk ve dağılımın merkezi dikkate alınmıştır. Bu doğrultuda alt kuyruk, üst kuyruk ve dağılımın merkezi için sırasıyla {1%, 5%, 10%}, {90%, 95%, 99%} ve {20%, 30%, …, 70%, 80%} kantil seviyeleri belirlenmiştir. Bulgular, ABD buğday, mısır ve arpa gelecek sözleşme fiyatlarından TÜRİB buğday, mısır ve arpa spot fiyatlarına anlamlı ve kalıcı ortalamada bağımlılık ve kuyruk bağımlılığı olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca Brent petrol fiyatının, döviz kurunun ve faiz oranının Türk tarımsal piyasalar üzerinde anlamlı etkisi olduğunu da göstermektedir. Dağılımda parametrik olmayan Granger nedensellik testi de ABD tarım emtialarından, Brent petrolü, döviz kuru ve faiz oranından Türk tarım emtialarına nedensellik olduğunu ortaya koymuştur. Bu çalışma, piyasa verimliliğini güçlendirmek için politika yapıcılarının spot ve türev piyasalar arasındaki bilgi alışverişine öncelik vermesinin gerekliliğini göstermektedir. Anlamlı ve kalıcı ortalamada bağımlılık ve kuyruk bağımlılığı, özellikle zorlu piyasa koşullarında, piyasalar arası etkileşim ve finansal bulaşma risklerinin dikkatli bir şekilde izlenmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Piyasa bağımlılıklarındaki farklı seviyeler göz önüne alındığında, çeşitli risk yönetimi stratejileri geliştirme hayati öneme sahiptir. TÜRİB kuruluşu sonrası olaylar, sürdürülebilir ve verimli bir tarımsal pazarın acil ve etkili bir şekilde gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu sonuçlar ışığında, politika yapıcılar, yerel türev piyasalar oluşturma, bilgi akışını teşvik etme, piyasa bağımlılığını izleme ve risk yönetimi stratejilerini çeşitlendirme konularına odaklanmalıdırlar. Üçüncü bölümde, enerji emtialarının—Brent petrol, doğal gaz ve benzin—tarım emtialarına (buğday, soya fasulyesi, mısır, pamuk, şeker, pirinç, yulaf, kahve ve kakao) olan etkisini incelenmektedir. Analizler Escanciano ve Hualde (2021) tarafından geliştirilen yeni bir doğrusal olmayan kuyruk bağımlılığı ölçüsü kullanarak hem alt kuyruk hem de üst kuyruk için yapılmış olup, tek bir kantil değeri yerine birden fazla kantilleri içeren aralıklar kullanılmıştır. Buna göre alt kuyruk için %0 ile %10 arasındaki kantilleri içeren kantil aralığı kullanılırken, üst kuyruk için %90 ile %100 arasındaki kantilleri içeren kantil aralığı ele alınmıştır. Analizler 300 adet hareketli blok bootstrap kullanılarak gerçekleştirilmiş olup %95 kritik değer kullanılmıştır. Gecikme sayısı olarak da 300 gün ele alınmıştır. Böylelikle kuyruk olaylarına ilişkin çok daha kapsayıcı sonuçlar elde edilmiştir. Aynı zamanda analizler Covid-19 öncesi, Covid-19 süreci ve Covid-19 sonrası dönemler için ayrı ayrı yapılmış olup farklı piyasa koşullarının kuyruk bağımlılığında ne derece değişiklik yarattığı analiz edilmiştir. Covid-19 öncesi dönem için 01.06.2017 - 06.01.2020, Covid-19 dönemi için 07.01.2020 - 26.01.2022 ve Covid-19 sonrası dönem için 27.01.2022 - 09.06.2023 tarihleri arasındaki günlük veriler kullanılmıştır. Ek olarak ana analizlerden elde edilen sonuçları doğrulamak amacıyla, Han ve arkadaşlarının (2016) çapraz kuantilogram tekniği ve Candelon ve Tokpavi'nin (2016) dağılım içi Granger nedensellik parametrik olmayan testi de uygulanmıştır. Çapraz kuantilogram tekniğinde, alt kuyruk kantil aralığı [0, 0.10], üst kuyruk kantil aralığı ise [0.90, 1.0] olarak belirlenmiştir. Gecikme sayısı her dönem için 100 olarak ayarlanmıştır. Anlamlılığı belirlemek için analiz, 1000 bootstrap tekrardan elde edilen %95 güven aralıklarına dayanmaktadır. Candelon ve Tokpavi'nin (2016) dağılım içi Granger nedensellik parametrik olmayan testinde ise Alt kuyruk, üst kuyruk ve dağılımın merkezi için sırasıyla {1%, 5%, 10%}, {90%, 95%, 99%} ve {20%, 30%, …, 70%, 80%} kantil seviyeleri belirlenmiştir. Sonuçlar, her dönem için tüm enerji emtialarından tüm tarım emtialarına anlamlı ve kalıcı alt ve üst kuyruk bağımlılığını göstermektedir. Sonuçlar, farklı piyasa dönemlerinde enerji ve tarımsal emtialar arasında kendine özgü ve dinamik kuyruk bağımlılığı göstermektedir. Bu çalışma, farklı piyasa koşulları altında farklılaşan derecelerde kuyruk bağımlılığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, bulgular, çapraz kuantilogram ve doğrusal olmayan Granger nedensellik testinin sonuçları tarafından da desteklenmektedir. Analiz sonuçları, tarım emtia piyasalarında etkili pazar stratejileri ve verimli portföy yönetimi için önemli uygulamalar ve politika ipuçları sağlamaktadır. Öncelikle, aşırı olaylar sırasında enerji ve tarımsal piyasalar arasındaki kalıcı bağımlılığı kabul etmek, politika yapıcıların daha etkili düzenlemeler oluşturmasına olanak tanır. Bu araştırma sonuçları bu nedenle, yüksek risk iletim dönemlerinde piyasaları stabilize etme stratejileri oluşturmak için bir temel olarak kabul edilebilir. Enerji piyasasındaki düzenlemeler tarım emtialarını önemli ölçüde etkilediği için, düzenlemeler yapılırken enerjiden tarım emtialarına risk yayılımı dikkate alınması gereken bir faktördür. İkinci olarak, bu çalışma, tarımsal piyasaların enerji piyasası şoklarına karşı hassasiyetini vurgulamakta olup, tarımsal emtiaların enerji emtiaları için portföy çeşitlendirmesi açısından ideal bir alternatif olmadığını öne sürmektedir. Yatırımcılar ve portföy yöneticileri, bu sonuçları baz alarak yatırım kararlarını ve risk yönetimi stratejilerini geliştirebilirler. Ayrıca, farklı piyasa koşulları altındaki kuyruk olaylarının yayılma etkilerinin farklılıklarını ve farklı emtia çiftleri arasındaki etkileşimlerin özgünlüğünü göz önüne alarak, piyasa katılımcıları portföyleri dinamik olarak uyarlayarak, piyasa koşullarıyla uyumlu hale getirebilirler.
Özet (Çeviri)
This dissertation is a collection of three chapters on the resilience of Turkish banking system, nonlinear tail dependence from U.S. agricultural markets to Turkish agricultural markets, and nonlinear tail dependence from energy commodities to agricultural commodities. Financial institutions and financial markets exert significant effect on economies due to their critical role. When operating efficiently, they ensure the growth and stability of economies. Nevertheless, inefficiencies or vulnerabilities to shocks in these institutions and markets can result in systemic crises. For instance, deteriorations in the indicators of banks not only affect the banking system but also have repercussions across the entire economy through a feedback mechanism. As emphasized in the literature, higher nonperforming loans impede the real economy by slowing economic activity and credit growth. Financial markets, on the other hand, inherently contain the risk of financial contagion or spillover effects. While offering investment opportunities and facilitating price discovery, which contributing to wealth accumulation and economic advancement, they possess the potential to trigger joint collapses and substantial financial losses in the event of a shock. Thus, examining the vulnerabilities of financial institutions and the interdependence among various financial markets is exceedingly crucial, particularly considering the complexity of this interdependence. Accordingly, this dissertation evaluates the resilience of the Turkish banking system, the nonlinear dependence from US agricultural markets to Turkish agricultural markets, and the nonlinear dependence from energy commodities to agricultural commodities in separate chapters. The first chapter focuses on stress testing applied to conventional and participation banks within the Turkish banking sector. It employs the nonperforming loan ratio (NPL) as a pivotal stress variable. To conduct stress testing, the study uses an innovative additive nonparametric quantile regression technique. The objective is to assess how macroeconomic variables—exchange rates, interest rates, unemployment rates, and the public debt to GDP ratio—affect the NPL. The analysis covers monthly observations spanning from January 2005 to February 2020. Additionally, the chapter conducts scenario analyses based on various distributions and examines adverse scenarios concerning extreme tail values of macroeconomic variables. The study reveals the substantial influence of these macroeconomic factors on NPL, emphasizing the importance of stable exchange rates, controlled unemployment rates, and managed public debt. Furthermore, it highlights the necessity for tailored policies concerning different bank types, given observed disparities. The second chapter examines the relationship between U.S. and Turkish agricultural commodity markets, and also investigates the nonlinear tail dependence from Brent oil, USD/TRY currency rate, and overnight interest rate to Turkish agricultural commodities. It employs a novel nonlinear measure of tail dependence to explore the connection between these markets. The study analyzes the mean and tail dependence between the markets, considering both lower and upper continuum of quantiles. Additionally, it evaluates significant events such as the Turkish Mercantile Exchange (TMEX) launch and the Ukraine war. The dataset set contains daily returns from January 5, 2016, to May 31, 2022. To ensure robustness, a nonparametric test for Granger causality in distribution is employed. The findings reveal significant and persistent tail and mean dependence from U.S. agricultural futures to Turkish spot markets. This emphasizes the necessity for enhanced information exchange between spot and derivatives markets to strengthen market efficiency. The chapter also addresses the importance of monitoring interconnections and contagion risks among markets, especially during challenging market conditions. The third chapter investigates the impact of energy commodities—Brent oil, natural gas, and gasoline—on agricultural commodities. It employs a nonlinear measure of tail dependence to analyze the relationship across three distinct periods: pre-Covid-19, during Covid-19, and post-Covid-19. The dataset comprises daily records from June 1, 2017, to June 9, 2023, covering different market periods. Additionally, the chapter utilizes cross-quantilogram analysis and the nonparametric test for Granger causality in distribution for robustness checks. The research reveals significant and persistent lower and upper tail dependence between energy and agricultural commodities across each period. The findings demonstrate nuanced and dynamic tail dependence patterns, indicating asymmetric risk transmissions under varying market conditions. These results have critical implications for effective market strategies, efficient portfolio management in agricultural commodity markets, and the need for resilient regulations during extreme events.
Benzer Tezler
- A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach
Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım
BAHADIR ÇAKMAK
Doktora
İngilizce
2014
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR ÖCAL
- Türk bankacılık sektörü için kredi riski makro stres testi uygulaması
Credit risk macro stress testing application in Turkish banking sector
ALİ SAVCI
- Kredi kayıplarının makroekonomik değişkenlere dayalı olarak tahmini ve stres testleri-Türk bankacılık sektörü için ekonometrik bir yaklaşım
Estimation of credit losses with macroeconomic variables and stress testing-a macroeconomic approach for the Turkish banking sector
MEHMET AYHAN ALTINTAŞ
- Macro stress testing on the credit risk of the banking sector in Turkey
Turkiye bankacılık sektörü kredi riskinin makro stres testi
BAURZHAN TOKTABEKOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
BankacılıkBoğaziçi ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA UMUT KUZUBAŞ
- Türk bankacılık sektörünün finansal istikrarının stres testi yöntemi ile analizi
Analysis of Turkish banking sector financial stability with stress testing
ÇAĞATAY BAŞARIR
