Geri Dön

Aile sağlığı merkezine başvuran hastalarda COVID-19 aşı kararsızlığı değerlendirilmesi

Evaluation of COVID-19 vaccine hesi̇tancy in patients admitting to the family health center

  1. Tez No: 856202
  2. Yazar: YAĞMUR CANOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BERRİN TELATAR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Aile Hekimliği, Aşı Kararsızlığı, COVID-19, COVID-19, Family Practice, Vaccination Hesitancy
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: İstanbul Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 98

Özet

Amaç: Aşı kararsızlığı son yıllarda ülkemizde artan ve insan sağlığını ciddi olarak tehdit eden bir halk sağlığı sorunudur. Toplum bağışıklığını oluşturabilmek için yüksek aşı kabulüne ihtiyaç vardır. Bu çalışmamızda İstanbul Sancaktepe'de bir Aile Sağlığı Merkezine başvuran hastaların, COVID-19'a bağlı aşı kararsızlığı sıklığını ve olası nedenlerini belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız İstanbul Sancaktepe Kenan Güler Aile Sağlığı Merkezine başvuran hastalara yönelik, anket çalışması olarak tasarlandı ve çalışmaya toplam 1050 kişi dahil edildi. Veri toplama için güncel literatür referans alınarak anket soruları hazırlandı. Anket formları katılımcılar tarafından yüz yüze, kağıt üzerinden, hekim yardımı ile dolduruldu. Ankette sosyodemografik verilerin ve COVID-19'a özgü diğer bilgilerin sorgulandığı 26 soru yer alırken; devamında hastalık ve aşı ile ilgili 23 adet üçlü Likert sorusu bulunmaktadır. Tutum ve görüşlerin incelendiği 23 sorunun COVID-19 aşısı olma üzerine etkileri lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmamızda COVID-19 aşı reddi sıklığı %8,6 olarak bulunmuştur. Bekar olma (p=0,009), >50 yaş olma (p=0,001), yüksek gelir düzeyi (p=0,006), sağlık çalışanı olma ya da yönetici/yardımcı profesyonel/kanun yapıcı meslek grubunda çalışma (p=0,017), grip aşısı yaptırma (p=0,001), çocuğuna COVID- 19 aşısı yaptırmak isteme (p=0,001) ve COVID-19'a karşı ulusal aşı yaptırmak isteme (p=0,001), eşlik eden astım/KOAH (p=0,047), hipertansiyon/KAH varlığı(p=0,04), maske, sosyal mesafe, dezenfeksiyon kurallarına uyma (sırasıyla p=0,014; p=0,023; p=0,035), COVID-19 ile ilgili bilgi ve tavsiyeleri konusunda Aile hekimine/Sağlık Bakanlığı açıklamalarına güvenmenin (sırasıyla p=0,028; p=0,001) aşı kabulünü olumlu yönde, emzirme/gebelik (p=0,001), evde çocukla yaşama (p=0,015), geriye dönecek olsa çocukluk çağı aşılarını yaptırmak istememe (p=0,001), COVID-19 ile ilgili bilgi ve tavsiyeleri konusunda dini liderlere güvenmenin (p=0,019) ise olumsuz yönde etkileyen faktörler olduğu saptandı. Yapılan lojistik regresyon analizine göre; aşının, COVID-19 hastalığını ve salgını önlediğini düşünme 2 kat (%95 CI: 1,408-2,966; p=0,000), herkes için zorunlu olması gerektiğini düşünme 1,8 kat (%95 CI: 1,154-2,898; p=0,010), işyerlerinin, okulların aşı kartı ya da negatif PCR testi istemi uygulaması 2,7 kat (%95 CI: 1,679- 4,406; p=0,000), aşı yaptırarak COVID-19 salgınından önceki hayata dönelebileceğine inanma 1,9 kat (%95 CI: 1,189-2,953; p=0,07), yurt içi/dışı seyahat kısıtlamalarının kalkacağına dair olan inanç 3,4 kat (%95 CI: 2,007-5,770; p=0,000) ve aşı hakkında daha fazla bilgi edinme ihtiyacının 2 kat (%95 CI:1,327-3,139;p=0,001), bağımsız risk faktörü olarak aşı kabulünü arttırdıkları saptanmıştır. Etraftakilerin/tanıdıkların aşı ile ilgili olumsuz tutumlarından etkilenme 0,5 kat (%95CI: 0,297-0,833; p=0,08), genel olarak aşıya karşı olma 0,4 kat (%95 CI: 0,251- 0,719; p=0,01), aşı geliştiren şirketlere güvenmeme 0,5 kat (%95 CI: 0,305-0,687; p=0,000), aşının içeriğinin güvenli olmadığını düşünme 0,5 kat (%95 CI: 0,362-0-795; p=0,02) ve aşının etkili olmayabileceğinden endişelenmenin ise 0,6 kat (%95 CI: 0,381-0,900; p=0,015) bağımsız risk faktörleri olarak aşı kabulünü azalttıkları bulunmuştur. Sonuç: Ülkemizde aşı kararsızlığının azaltılması için toplum, aşının içeriği, güvenilirliği, olası yan etkileri ve salgın üzerindeki etkililiği konusunda olumlu yönde bilgilendirilmelidir. Zorunlu aşı uygulaması yerine toplumsal sorumluluk bilinci oluşturulması önerilmektedir. Bireylerin aşı kabulü üzerinde olumlu etkileri olan Aile Hekimlerinin, bu mücadelede katkısı büyük olacaktır.

Özet (Çeviri)

Aim: Vaccine hesitancy is a public health problem that has increased in our country in recent years and seriously threatens human health. High vaccine acceptance is needed to create herd immunity. In this study, we aimed to determine the frequency and possible causes of vaccine hesitancy due to COVID-19 in patients applying to a Family Health Center in Sancaktepe, Istanbul. Material and Method: Our study was designed as a survey study for patients applying to Istanbul Sancaktepe Kenan Güler Family Health Center and a total of 1050 people were included in the study. For data collection, survey questions were prepared with reference to current literature. The survey forms were filled out by the participants face to face, on paper, with the help of a physician. The survey includes 26 questions questioning sociodemographic data and other information specific to COVID-19, followed by 23 triple Likert questions related to the disease and vaccine. The effects of 23 questions examining attitudes and opinions on getting the COVID-19 vaccine were evaluated with logistic regression analysis. Results: In our study, the frequency of COVID-19 vaccine rejection was found to be 8.6%. Being single (p=0.009), being >50 years of age (p=0.001), high income level (p=0.006), being a healthcare worker or working in a managerial/assistant professional/legislative professional group (p=0.017), flu vaccination (p=0.001), wanting to have your child vaccinated against COVID-19 (p=0.001) and wanting to get the national vaccine against COVID-19 (p=0.001), accompanying asthma/COPD (p=0.047), hypertension/CAD presence (p=0.04), compliance with mask/social distance/disinfection rules (p=0.014, p=0.023, p=0.035; respectively), trusting the family doctor/Ministry of Health statements regarding information and recommendations regarding COVID-19 (p=0.028, p=0.001; respectively) positive vaccine acceptance, breastfeeding/pregnancy (p=0.001), living with the child at home (p=0.015), not wanting to get childhood vaccines if they were to return (p=0.001), COVID-19 related Trusting religious leaders for their information and advice (p=0.019) was found to be a negative factor. According to the logistic regression analysis; thinking that the vaccine prevents COVID-19 disease and epidemic 2 times (95% CI: 1.408-2.966; p=0.000), thinking that it should be mandatory for everyone 1.8 times (95% CI: 1.154-2.898; p=0.010), thinking that workplaces should, schools requiring a vaccination card or a negative PCR test increased 2.7 times (95% CI: 1.679-4.406; p=0.000), believing that one could return to life before the COVID-19 outbreak by getting vaccinated 1.9 times (95% CI: 1.189-2.953; p=0.07), the belief that domestic/international travel restrictions will be lifted 3.4 times (95% CI: 2.007-5.770; p=0.000) and the need to learn more about the vaccine 2 times (95% CI: 1.327-3.139; p=0.001) were found to increase vaccine acceptance as an independent risk factor. Being affected by the negative attitudes of people around/acquaintances about the vaccine was 0.5 times (95% CI: 0.297-0.833; p=0.08), being against vaccination in general was 0.4 times (95% CI: 0.251-0.719; p=0.01), not trusting companies developing vaccines 0.5 times (95% CI: 0.305-0.687; p=0.000), thinking that the content of the vaccine is not safe 0.5 times (95% CI: 0.362-0-795; p=0.02) and worrying that it may not be effective was found to reduce vaccine acceptance by 0.6 times (95% CI: 0.381-0.900; p=0.015) as independent risk factors. Conclusion: In order to reduce vaccine hesitancy in our country, the public should be positively informed about the content of the vaccine, its safety, possible side effects and its effectiveness on the epidemic. It is recommended to create social responsibility awareness instead of compulsory vaccination. Family Physicians, who have a positive impact on individuals' vaccine acceptance, will contribute greatly to this fight.

Benzer Tezler

  1. Aile hekimliği uzmanlarına başvuran diyabetes mellitus tanılı hastaların COVİD-19, influenza ve pnömokok aşısı ile ilgili farkındalıkları, aşılanma oranları ve etki eden faktörlerin incelenmesi

    Investigation of awareness, vaccination rates and affecting factors of patients with diabetes mellitus who applied to family medicine specialists about COVİD-19, influenza and pneumococcal vaccine

    BURCU ALKAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiPamukkale Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAMER EDİRNE

  2. Palyatif bakım kliniği'nde yatmakta olan ve aile sağlığı merkezi'ne başvuran 65 yaş ve üzeri hastaların 65 yaş ve üzeri bireylere önerilen aşılara karşı tutumlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of the attitudes of patients 65 years of age or older who are staying in the palliative care clinic and applying to the family health center towards vaccines recommended for individuals 65 age and older

    HÜSEYİN ÇELİK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Aile HekimliğiAtatürk Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KENAN TAŞTAN

  3. Bir üniversite hastanesinde polikliniğe başvuran 65 yaş üstü bireylerin erişkin aşılama konusunda tutum, bilgi, davranış ve farkındalıkları

    The attitude, knowledge, behavior and awareness ofindividuals over 65 years of age applying to an outpatientclinic in a university hospital on adult vaccination

    AHMET ŞENER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Aile HekimliğiDüzce Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN GAMSIZKAN

  4. Sağlık okuryazarlığının COVID-19 aşı okuryazarlığına etkisi: Aile sağlığı merkezine başvuran hastalar üzerinde bir uygulama

    The effect of health literacy on COVID-19 vaccine literacy: An application on patients admitted to the family health center

    SÜMEYRA AKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sağlık Kurumları YönetimiDüzce Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FUAT YALMAN

  5. Ankara'da bir Aile Sağlığı Merkezine başvuran 18 yaş üstü hastaların COVID-19 aşıları hakkında düşünce ve davranışlarının belirlenmesi, aşı sonrası görülen yan etkilerin değerlendirilmesi

    Determination of thoughts and behaviors about COVID-19 vaccines of patients over 18 years old applying to a family health center in Ankara, evaluation of side effects observed after vaccine

    MERVE ARI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile HekimliğiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KESKİN