Metaverse ve mimari potansiyelleri
Metaverse and architectural potentials
- Tez No: 856394
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİLE SANEM ERSİNE MASATLIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Metaverse'ün (meta/öte evren) güncel bir kavram olarak gündelik hayatımıza dâhil olmasıyla birlikte kavram üzerine oldukça fazla çalışma gerçekleşmektedir. Metaverse disiplinler ötesi bir oluşum olarak birçok disiplini içinde barındırmaktadır. Bu tez çalışması kapsamında metaverse'ün mimarlık ile olan ilişkilerine odaklanılmaktadır. Çalışmanın amacı, metaverse evrenlerinin tasarımlarında kullanılan mevcut bileşenleri tariflemek ve kavram ilişkileri üzerinden metaverse evrenlerinin potansiyel tasarım biçimlerini, yaklaşımlarını veya yöntemlerini keşfetmektir. Metaverse kavramının ilk olarak 1992 yılında kullanılmasına rağmen gelişmeleri günümüzde yaşanmaktadır. Metaverse kavramının düşünsel anlatısını oluşturan kurgusal romanlar ve filmler ise daha eski tarihlere dayanmaktadır. Bu bağlamda, öncelikle metaverse'ün oluşmasına zemin hazırlayan düşünsel gelişmeler kronolojik bir okuma aracılığıyla sunulmaktadır. Metaverse'ün günümüzdeki teknolojilerle kurduğu ilişkinin önemi vurgulanmaktadır. Çalışmada metaverse'ün birçok disiplinle ilişkili halde olması aktarılmakta, fakat gerçek dünyada beden ve deneyim için zaman-mekân üretimi yapmasıyla doğası gereği disiplinler arası olan mimari tasarım alanının bunlar arasında en kapsayıcı olduğunun altı çizilmektedir. Bununla beraber, metaverse evrenlerinin tasarımında geniş ve tarifi zor 'mimarlık' şemsiyesi altında 'mekânsal deneyim' oluşumuna odaklanılarak 'gerçeklik' ve 'zaman' kavramları üzerinden bir incelenme gerçekleştirilmektedir. Yaşanılan dünyanın kopyalanmış gerçekler üzerine kurgulanıyor olması metaverse evrenleri için de benzeri durumun söz konusu olması anlamına gelmektedir. Yaşanılan dünyanın uzay-zaman sınırları fiziksel özellikleri kısıtlarken metaverse evrenleri ile uzay-zamanın ötesine geçilebilmekte ve hiper uzay-zaman oluşturulabilmektedir. Metaverse evrenlerinin kendi gerçekliğini ve kendi hiper uzay-zamanını oluşturması evrenlerin potansiyel tasarım yaklaşımları fikrini oluşturmaktadır. Yaşanılan dünyadaki mimari tasarım yapma biçimlerinden yola çıkılarak mevcut metaverse evrenleri örnekleminde mimari tasarım kriterleri değerlendirilmektedir. Temel tasarım nitelikleri olarak, bağlam, etkileşim, sürükleyicilik ve heterojenlik kavramları belirlenmiş; bağlam kavramı alt başlıklarla açılmış ve tüm kriterlerin ilişki ağları örneklemdeki metaverse evrenlerinin tasarım kriterlerini haritalamayı sağlamıştır. Evrenlerin kendi gerçekliğini oluşturması kapsamında -tez çalışmasında özgün olarak- 'özgü gerçeklik' kavramı oluşturulmaktadır. Tezin örnek inceleme bölümünde, insan odaklı mekân kurguları oluşturan metaverse evrenlerinden ve filmlerden bir seçki oluşturulmaktadır. Örneklerde metaverse evrenlerinin mimari tasarım kriterleri ve kriterlerin ilişki ağlarının, özgü gerçeklik kapsamı içinde incelenmektedir. Her bir örnek için kavramsal ağ haritası oluşturularak kriterlerin ve ilişki ağlarının özgü gerçeklik olup olmadığı tartışılmaktadır. Sonuç olarak, metaverse evrenlerinin tasarım yaklaşımlarının potansiyellerinin keşfedilmesinde, özgü gerçeklik kavramının tanıştırılmasının mimari tasarım kriterleri ve bunların ilişkilerinin anlaşılmasında yardımcı olacağı iddia edilmektedir. Bu bağlamda tez çalışması, mevcut metaverse panoramasına katkı sağlayabilecek bir tartışma zemini oluşturmayı denemektedir.
Özet (Çeviri)
With the inclusion of the metaverse (meta/other universe) in our daily lives as a contemporary concept, there has been a great deal of work on the concept. As a transdisciplinary formation, the metaverse includes many disciplines. This thesis focuses on the relations of the metaverse with architecture. The study aims to describe the existing components used in the design of metaverse spaces and to explore potential design forms, approaches or methods of metaverse spaces through concept relationships. Although the concept of metaverse was first used in 1992, its developments are taking place today. The fictional novels and films that constitute the intellectual narrative of the metaverse concept date back much further. In this context, firstly, the intellectual developments that paved the way for the formation of the metaverse are presented through a chronological reading. The importance of the metaverse's relationship with today's technologies is emphasized. In the study, the metaverse is related to many disciplines, but it is underlined that the field of architectural design, which is inherently interdisciplinary by producing time-space for the body and experience in the real world, is the most inclusive among them. In addition, an analysis is carried out through the concepts of 'reality' and 'time' by focusing on the formation of 'spatial experience' under the broad and indefinable umbrella of 'architecture' in the design of metaverse spaces. The fact that the world we live in is built on replicated realities means that the metaverse spaces are similar. While the space-time boundaries of the world we live in restrict physical properties, metaverse spaces can go beyond space-time and create hyper-space-time. The fact that metaverse spaces create their reality and their hyper-space-time creates the idea of potential design approaches of spaces. Based on the ways of architectural design in the world we live in, architectural design criteria are evaluated in the sample of existing metaverse spaces. The concepts of context, interactivity, immersiveness and heterogeneity have been identified as basic design qualities; the concept of context has been opened with sub-headings and the relationship networks of all criteria have enabled mapping the design criteria of the metaverse spaces in the sample. Within the scope of spaces creating their reality -unique to the thesis- the concept of 'inventive reality' is created. In the case study section of the thesis, a selection of metaverse spaces and films that create human-oriented spatial fiction is created. In the examples, the architectural design criteria of the metaverse spaces and the relationship networks of the criteria are examined within the scope of inventive reality. A conceptual network map is created for each example and it is discussed whether the criteria and their relationship networks are inventive realities or not. In conclusion, it is claimed that introducing the concept of inventive reality will help in understanding architectural design criteria and their relationships in exploring the potential of design approaches of metaverse spaces. In this context, the thesis attempts to create a ground for discussion that can contribute to the current metaverse panorama.
Benzer Tezler
- Fiziki mekanın meta evreni için fotogrametri ile dijitalleştirilmesi
Digitization of physical space with photogrammetry for metaverse
ALİ SAİTHAN ULUSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkKTO Karatay ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL SEVİM
- Mekân algısında gerçek-sanal sürekliliği bağlamında metaverse ile NFT kavramları ve sosyal sorumluluk projesi uygulaması
Metaverse and NFT concepts in the context of physicalvirtual continuity in spatial perception and implementation of a social responsibility project
ALİ DERYA MUTLU
Doktora
Türkçe
2024
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAADET AYTIS
- Metaverse: Kurgusal mekan tasarımının geleceği
Metaverse: The future of fictional space design
ÖZGÜR CAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ERÇETİN
- DREAMSCAPE: Use of virtual reality in architectural design & education
DREAMSCAPE: Mimari tasarım ve eğitiminde sanal gerçeklik kullanımı
OĞUZ ORKUN DOMA
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Mekân tasarımında yeni bir evren: Metaverse
A new universe in space design: Metaverse
EMİNE GİZEM ÇAPANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İç Mimari ve DekorasyonIşık Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SERPİL ÖZKER