Ege bölgesindeki şehirlerin ulaşım kaynaklı emisyonların analizi; emisyonların çevre ve insan sağlığına etkisi: Sistematik derleme
Analysis of emissions from city transportation in the aegean region; systematic review of emissions' impact on the environment and human health
- Tez No: 856626
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE DİDEM EVCİ KİRAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Ulaşım, Çevre Mühendisliği, Public Health, Transportation, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Amaç: Bu araştırma; Ege Bölgesi sınırları içerisinde yer alan Afyon, Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla ve Uşak şehirlerinin 2010 ve 2019 yıllarına ait kara yolu ulaşımdan kaynaklı (bireysel seyahatler, yolcu, yük taşımacılığı vb.) sera gazı emisyon miktarlarının tespit edilmesi, şehirlerin ulaşım emisyon değerlerinin karşılaştırılması, ulaşımdan kaynaklı emisyonların çevre ve insan sağlığına etkisi ve Aydın ilinde kara yolu kaynaklı emisyonların miktarlarının Paris Anlaşması hedefleri doğrultusunda azaltılmasına yönelik alınması gereken önlem ve alternatif ulaşım seçeneklerinin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, iki yöntem ile gerçekleşmiştir. İlk bölüm, kesitsel olarak, belirlenen şehirlerin 2010 ve 2019 yıllarına ait, kara yolu ulaşımdan kaynaklı sera gazı emisyon verileri ile gerçekleşmiştir. Veriler, EPDK raporlarından ve TÜİK aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, IPCC tarafından geliştirilen Tier 1 yöntemi kullanılmıştır. İkinci bölümde ise, Ocak 2017 ve daha sonrasında literatür taraması sonucunda, Türkiye'de ulaşımından kaynaklı emisyonların çevre ve insan sağlığına etkisini rapor eden gözlemsel çalışmalar sonucunda elde edilecek veriler ile gerçekleşmiştir. Veriler, Web of Science, Scopus, ScienceDirect, PubMed, Springer Link, TR Dizin ve DergiPark arama motorlarından toplanmıştır. Sistematik derleme yöntemi ile dahil edilen çalışma sonuçlarına ilişkin verilerin analizinde öyküsel anlatı yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmanın birinci bölümünde, Ege Bölgesi sınırları içerisinde yer alan sekiz şehirde (Afyon, Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla ve Uşak), 2010 yılında ulaşımdan kaynaklı toplam sera gazı emisyon miktarı 8.224.04 Gg CO2 eş değer (e.) iken, 2019 yılında artarak 14.151.43 Gg CO2 (e.)'na ulaştığı saptanmıştır. 2010-2019 yılları arasında toplam sera gazı emisyon miktarı, %72,14 oranında bir artış göstermiştir. 2010 ve 2019 verileri kıyaslandığında, toplam sera gazı emisyon miktarında 2010 yılında İzmir (3.300.06 Gg CO2e), Muğla (995.73 CO2e) ve Manisa (953.88 CO2e), 2019 yılında ise İzmir (4.815.82 Gg CO2e), Manisa (2.084.23 CO2e) ve Denizli (2.001.85 CO2e) şehirlerinin ilk üç sırada yer aldığı saptanmıştır. Kişi başına düşen sera gazı emisyon miktarında Kütahya (%153,88), Manisa (%109,02), Denizli (%102,93), araç başına düşen sera gazı emisyon miktarında Kütahya (%76,00), Manisa (%50,21) Denizli (%46,69), kilometrekare başına düşen sera gazı emisyon miktarında Kütahya (%148,32), Denizli (%124,80), Manisa (%118,65) şehirlerinin 2010-2019 yılları arasında en fazla artış gösteren ilk üç sırada yer aldığı saptanmıştır. 2010-2019 yılları arasında toplam araç sayısında en yüksek oransal artışı gösteren Muğla (%58,89), Aydın (%57,58), Denizli (%53,11) şehirlerinin ilk üç sırada yer aldığı saptanmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde ise, 2017 ve sonrasında Türkiye'de ulaşımından kaynaklı emisyonların çevre ve insan sağlığına etkisini konu edinen, sistematik derlemeye uygun olan 14 çalışmanın nitel (kalitatit) senteze uygun olduğu saptanmıştır. Sistematik derlemeye dahil edilen çalışmalarda kullanılan yöntemlerin, trafikten kaynaklı emisyonları belirlemeye ve emisyon miktarını tespit etmeye yönelik olduğu saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışmanın birinci bölümünde elde edilen bulgular doğrultusunda, Ege Bölgesi sınırları içerisinde yer alan sekiz şehirde, 2010-2019 yılları arasında kara yolu ulaşımdan kaynaklı toplam sera gazı emisyon miktarının önemli oranda artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. İkinci bölümünde ise sistematik derlemeye dahil edilen çalışma sonucunda elde edilen bulguların, kara yolu ulaşımından kaynaklı emisyonların, insan ve çevre sağlığı üzerine etkili olabileceğini gösterir önemli kanıtlara dayalı araştırmaların olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The purpose of this research was to determine the amount of greenhouse gas emissions resulting from road transportation in the cities of Afyon, Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla and Uşak, which are located within the Aegean Region, between 2010 and 2019. Additionally, the research aimed to compare the transportation emission values of cities, analyze the impact of transportation-related emissions on the environment and human health and identify measures and alternative transportation options to reduce the amount of road-based emission in Aydın province in line with the Paris Agreement targets. Materials and Methods: The research was conducted using two methods. Firstly, a cross-sectional study was carried out on greenhouse gas emissions from road transportation in selected cities between 2010 and 2019. The data was collected from EMRA reports and TURKSTAT, and analyzed using the Tier 1 method developed by the IPCC. Secondly, observational studies were conducted to report the effects of transportation emissions on the environment and human health in Turkey. The data was collected from various search engines such as Web of Science, Scopus, ScienceDirect, PubMed, Springer Link, TR Index, and DergiPark, and analyzed using the narrative method with the systematic compilation method. Findings: The first section of the study found that in eight cities within the borders of the Aegean Region (Afyon, Aydın, Denizli, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla, and Uşak), the total amount of greenhouse gas emissions caused by transportation in 2010 was 8.224.04 Gg CO2 equivalent (e.) It was found to have increased to 14,151.43 Gg CO2 in 2019 (e.). The total amount of greenhouse gas emissions increased by 72.14% between 2010 and 2019. From the comparison of data between 2010 and 2019, it has been observed that total greenhouse gas emissions in Izmir, Muğla, and Manisa were 3,300.06 Gg CO2e, 995.73 CO2e, and 953.88 CO2e respectively in 2010. In 2019, the top three cities with the highest greenhouse gas emissions were Izmir with 4,815.82 Gg CO2e, Manisa with 2,084.23 CO2e, and Denizli with 2,001.85 CO2e. The cities with the highest increase in greenhouse gas emissions per capita were Kütahya (153.88%), Manisa (109.02%), and Denizli (102.93%). In terms of greenhouse gas emissions per vehicle, Kütahya (76.00%), Manisa (50.21%), and Denizli (46.69%) ranked the highest. Kütahya (148.32%), Denizli (124.80%), and Manisa (118.65%) were the top three cities with the highest increase in greenhouse gas emissions per square kilometer between 2010 and 2019. It was found that the top three cities with the highest proportional increase in the total number of vehicles between 2010 and 2019 were Muğla (58.89%), Aydın (57.58%), and Denizli (53.11%). In the second phase of the study, it was found that 14 papers that addressed the effects of transportation-related emissions on the environment and public health in Turkey in 2017 and beyond were appropriate for systematic review, which could also be used for qualitative synthesis. It was also established that the methods used in the studies included in the systematic review, aimed at determining emissions caused by traffic and determining the amount of emission. Conclusion: Consistent with the results of the first section of this research, it was determined that in eight cities located within the borders of the Aegean Region, the total amount of greenhouse gas emissions resulting from road transportation increased dramatically between 2010 and 2019. In the second part, it was inferred that the findings obtained as a result of the study included in the systematic review were research based on significant evidence indicating that emissions from road transportation could have an impact on human and environmental health
Benzer Tezler
- Modelling of earthquake history of the Knidos fault zone using in situ chlorine-36 surface exposure dating
Knidos fay zonu'nun deprem geçmişini klor-36 yüzey yaş tayini yöntemiyle modelleme
SEFA ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ YILDIRIM
- Ege Bölgesindeki illerin yıllık gün uzunluğu ve enerji giderlerinin tahminlenmesi
Estimation of annual daylength and energy expenses of cities in the Aegean Region
OĞULCAN GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EnerjiEge ÜniversitesiGüneş Enerjisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER ÖZGENER
DOÇ. DR. LEYLA ÖZGENER
- Resilient design of CLT buildings against fire and earthquake
Çok katlı CLT binaların yangın ve depreme karşı direnç esaslı tasarımı
ÖMER ASIM ŞİŞMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER TUĞRUL TURAN
PROF. DR. ARIO CECCOTTI
- Potential implications of sea-level rise in Türkiye and its vicinity
Türkiye ve çevresinde deniz seviyesi yükselmesinin olası etkileri
EBRU ALABAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA
DR. METİN BAYKARA
- Başbakanlık Osmanlı arşivi sadaret belgelerinde milli mücadele (ekim1918- nisan 1919)
Internationalisation process of Turkish '' born global'' companies
SEDA EL