An evaluation of placemaking and healthy streets practices in Ontario, Canada
Ontario Kanada'da yer oluşturma ve sağlıklı sokaklar uygulamaları üzerine bir değerlendirme
- Tez No: 856742
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Yer oluşturma uzun zamandır şehir plancıları ve mimarlarla beraber, politikacılar ve diğer paydaşların da ilgilendiği bir kavram olmuştur. Kentsel kamusal alanın tanımı ve yorumu 20. yüzyılın başlarında modernizm akımı ile değişmiştir. Bu dönemde banliyöleşme, arabaların seri üretimi ile yaygınlaşmıştır. Modernizm anlayışının en kayda değer sonuçlarından biri, şehirlerin daha araba merkezli ve insanların da arabaya bağımlı hale gelmesi olmuştur. Bunun sonucunda şehirlerde kamusal açık alanların oluştuğu, ancak sosyalleşip vakit geçirebilecek kaliteli mekanların yetersiz kaldığı sonucu çıkarılabilir. İnsanların sosyalleşmeye olan ihtiyacı ve kentsel kamusal alanların bir bütün olarak topluma fayda sağlaması gerektiği görüşüyle beraber, bu çalışmayı mekân oluşturma konusunda yapmak uygun görülmüştür. Londra, Kanada'ya taşınmak yazara banliyö yaşam tarzını birince elden deneyimleme fırsatı sunarak banliyöde mahalle kültürü hakkında yepyeni bir bakış açısı kazanmasını sağlamıştır. Yazar, kentsel yayılma ve banliyöleşmenin şehir merkeziyle çeperi arasında ayrık, yeterince kullanılmayan alanların üretimine nasıl yol açtığına bizzat şahit olmuştur. Kentsel hareketlilik, yürünebilirlik, katılım ve sosyal adalet gibi pek çok başka konu da yer oluşturma ile ilişkilendirilebilir ancak bu çalışmada yer oluşturmanın açık kamusal alanlar (ve sonrasında yer) olarak sokaklarla beraber incelenmesi üzerinde durulmuştur. 1960'lardan günümüze kentsel mekânın organizasyonunda farklı kentsel tasarım yaklaşımları gündeme gelmiştir. Neo-modernizm hareketi, duyarlı ortamlar ve yeni şehircilik gibi akımlar modernizmin bir eleştirisi olarak ortaya çıkıp daha iyi bir kentsel tasarım deneyimi geliştirmeyi amaçlamıştır. Önde gelen kuramcılar, modernizm hareketinin bazı olumsuz yansımalarını ilk elden deneyimledikten sonra, sokakları geri almayı ve daha yaşanabilir ve sosyal bir yer için kamusal alanları iyileştirmeyi savunmuşlardır. Dolayısıyla, yer oluşturma teorisinin köklerinin 1960'lara dayandığı söylenebilir. İlk yer oluşturma kuramının ana fikri toplulukların yararlanabileceği, daha anlamlı yerler oluşturmak ve kentsel kamusal alanları insan ölçeğine çevirmektir. Daha yakın zamanlarda veya detaylandırılırsa, 1980'lerin sonu, 1990'ların başı arasında sağlıklı ve sürdürülebilir şehirler kavramı kentteki sorunlara bir çözüm amacıyla bir araç olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Yer oluşturma ise daha popüler ve daha da önemlisi, anlaşılır hale gelmiştir. Diğer yandan sağlıklı sokaklar kavramının kökenleri şehir planlamacılarının otomobillerin yerine yaya ve bisiklet kullanıcılarının ihtiyaçlarını önceliklendirmeye başladığı 20. yüzyılın başlarına kadar uzanmaktadır. 1960'lar ve 1970'lerde,“trafik sakinleştirme”fikri, araç hızlarını azaltmak ve motorlu taşıt kullanmayan kullanıcılar için güvenliği artırmaya yönelik bir yöntem olarak ortaya çıkmıştır. Son yıllarda, sağlıklı sokaklar hareketi dünya genelinde ivme kazanmış ve ulaşım aracına bakılmaksızın, herkes için güvenli, erişilebilir ve keyifli sokaklar yaratmaya odaklanmıştır. Bu, trafik sakinleştirme, bisiklet yolları, yaya bölgeleri ve sosyal etkileşimi ve fiziksel aktiviteyi teşvik eden kamusal alanlar gibi stratejileri içerir. Pek çok belediye de yer oluşturma başta olmak üzere, bu iki yöntemi kentsel tasarım politikalarına yakın dönemde dahil etmeye başlamıştır. Her ne kadar belediyelerin kentsel tasarım politika ve yönetmeliklerinde yer oluşturma ilkelerine yer verilse de uygulama kısmının kullanıcıya ne kadar fayda sağladığı sorusu bu tezin araştırma sorularından biri olup, tez içerisinde detaylıca irdelenmesi hedeflenmiştir. Tezin Birinci Bölümü, gözlemlenen ve bu tezin ortaya çıkmasına sebep olan temel sorunun açıklanmasıyla başlamaktadır. ABD ve Kanada, kentsel tasarım politikalarına yer oluşturma kuramını dahil eden ilk ülkelerdendir, ancak şehirleri tasarlama konusundaki yılların alışkanlıklarının, kentsel yayılma ve banliyöleşme şeklinde tezahür ettiği gözlemlenebilir. Bir önceki paragrafta da açıklandığı gibi, Kuzey Amerika kıtasında yer alan bir şehri (London, Ontario) gözlemlemenin sonucu olarak, yer oluşturmanın hükümetin ve belediyelerin kentsel tasarım politikalarına ne düzeyde ve ne şekilde dahil edildiği ve akabinde ne kadar başarılı uygulandığı konusu merak uyandırmaktadır. Dolayısıyla Birinci Bölüm bu çalışmanın gidişatını oluşturmaya yardımcı olan araştırma sorularının tanımlanmasını içermektedir. Bölümün son kısmı ise çalışmayı anlamlı sonuçlar elde edecek şekilde yürütmek için kullanılan yöntemlerin ayrıntılı bir açıklamasıdır. Bu çalışmada kullanılan ilk yöntem literatür taramasıdır. İkinci Bölümün birinci ve ikinci alt başlıklarını oluşturan yer oluşturma ve sağlıklı sokaklar kavramları hakkında kapsamlı araştırmalara ve önemli teorisyenlerin bu konularla ilgili çalışmalarına yer verilmiştir. Tezin literatür kısmı yer oluşturma başlığı altında kuramcıların mekân, yer ve kamusal mekân kavramlarının ne olduğuna ilişkin tanımlamaları, yorumları ve görüşleri ile başlamaktadır. Bölüm, başarılı bir yerin nitelikleri ve yer oluşturmanın ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı ve yıllar içinde günümüze kadar nasıl evrildiği hakkında detaylı bilgilendirmeyle devam etmektedir. Daha sonrasında ise yer oluşturma türleri ve iyi bir kamusal mekânın nitelikleri tanımlanmakta, açık kamusal alanlar olarak sokakların niteliklerinin iyileştirilerek kullanıcısı için bir“yer”e dönüştürülmesini yer oluşturma teorisi üzerinden incelemektedir. Sağlıklı sokaklar kavramının, yer oluşturma teorisi ve pratiği ile doğrudan bir ilişkisi vardır. Sağlıklı sokaklar yaklaşımı, sokağı hem yayalar hem de çeşitli ulaşım araçlarını kullanan ziyaretçiler için iyileştirmeyi hedefler. Bu hedeflerin arasında sokağı sadece bir yerden bir yere ulaşım aracı olmaktan çıkarmak ve sokağı bir“yer”haline getirmek de vardır. Sağlıklı sokaklar kavramı da bu bölümde detaylıca incelenmiştir. İkinci bölümün sonunda kuramcıların başarılı bir yer oluşturmayla ilgili tanımlamaları anahtar kelimeler altında toplanarak sadeleştirilmiş ve bir kriterler tablosu oluşturulmuştur. Üçüncü bölümün sonunda ise Kanada'da bir sağlıklı sokak uygulaması olan“tamamlanmış sokaklar rehberi”baz alınarak, başarılı bir tamamlanmış sokak için gerekli olan kriterler bir tablo halinde sunulmuştur. Çalışmanın devamında yer oluşturma ve tamamlanmış sokaklarla ilgili kriterler seti bir araya getirilerek her iki yaklaşımın karşılıklı değerlendirilmesi sağlanmıştır. Bu tablo ve tablodaki ölçülebilir kriterler, dördüncü bölümde bahsedilen alan ve anket çalışması sorularının oluşturulmasını sağlamıştır. Başta Kanada federal hükümet kanunları olmak üzere, Ontario eyaletindeki şehirlerin kentsel tasarım politikaları ve bu şehirlerdeki belediyelerin bizzat ürettiği ya da destek verdiği yer oluşturma projeleri ve girişimleri üçüncü bölümde detaylıca incelenmiştir. Sağlıklı sokaklar kavramı da mekân oluşturma politikaları kapsamında araştırılmaktadır. Çoğunlukla Kanada farklı eyaletlerden oluştuğu ve Ontario'daki kentlerin halihazırda yer oluşturma politikaları olması sebebiyle farklı kentler de araştırmaya dahil edilmiş, böylelikle hem içerik zenginleştirilmiş hem de daha fazla bulgu elde edilmesi sağlanmıştır. Giriş bölümünden, problemin tanımından ve tezin ana hatlarının açıklanmasından, kuramların kapsamlı bir şekilde araştırılmasına ve devlet politikalarında nasıl tezahür ettiğine kadar literatür taraması yapılarak tezin sağlam bir temele oturtulması sağlanmıştır. İkinci ve Üçüncü Bölümün her iki sonucu da okuyucuyu konunun nüansını vererek Dördüncü Bölüme yöneltmektedir. Bu bölümlerin sonunda ayrıca konuyu özetleyecek ve akabindeki alan çalışmasında kullanılacak ölçülebilir niteliklerin oluşturulmasına katkı sağlayacak tablolar yazar tarafından hazırlanmıştır. Alan çalışmasının ele alındığı Dördüncü Bölümde, kendiliğinden gelişen başarılı bir yer oluşturma örneği olan“Kensington Market”ile, belediye tarafından uygulanan sokak odaklı yer oluşturma“King Street West Transit Priority Corridor”projesine yer verilmiştir. Bir yöntem olarak alan araştırması yapılması kullanıcıların görüşlerinin çalışmada yer alabilmesi açısından önemlidir. Bazı durumlarda planlanan ve hayata geçirilen projeler katılım açısından zayıf kalabilmektedir. Gerçekleştirilen projenin kullanıcıların beklentilerini karşılayıp karşılamadığının değerlendirilmesi önemlidir. Geri bildirim ve iletişim sürekli iyileştirme için faydalı bir yöntemdir. Sorular, sağlıklı sokaklar ve mekân oluşturma için gerçekleştirilen kentsel tasarım projesinin kullanıcıların algısını anlayacak şekilde oluşturulmuştur. Amaç yerel kullanıcının sayesinde oluşan, başarılı sayılabilecek bir yer oluşturma örneğiyle belediye kentsel tasarım departmanının planladığı bir yer oluşturma örneğinin benzer olumlu sonuçlar yaratıp yaratmadığını kullanıcı algısı aracılığıyla araştırmaktır. Son kısım ise sonuç kısmıdır. Dördüncü bölümde anket bulgusu ve çıkarımlarına yer verilmekle birlikte, yazarın anket sonuçlarına yönelik tartışması ve yorumu Beşinci Bölümde mevcuttur. Bulgular tez kuramları çerçevesinde yorumlanarak okuyucuyla paylaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The interpretation of what urban public space is changed around the early 20th century with the modernism movement. Suburbanization in city planning gained popularity with the mass production of cars. One of the outcomes was that the cities became more car-centric, and the people car-dependant. Consequently, this led to car-centric communities, with much more open space yet fewer good quality places the people to socialize. Relocating to London, Ontario, Canada gave me a whole new perspective on living in a suburban neighborhood. It made me realize how urban sprawl and suburbanization led to the produced underutilized spaces in the city limits. After experiencing the crippling outcomes of the modernist movement firsthand, notable theorists discussed taking back the streets and open public spaces for a more liveable and sociable place. So, it can be said that the placemaking theory has its roots in the 1960s. Around the late 1980s to early 1990s, healthy and sustainable city concepts started getting acknowledged as a tool. Placemaking has become much more popular and more importantly, understood. Therefore, many city authorities add this concept to their urban design policies. As per healthy streets, their origins can also be traced back to the early 20th century when city planners started to prioritize the needs of pedestrians and cyclists over cars. In the 1960s and 1970s, the idea of“traffic calming”emerged as a way to reduce car speeds and increase safety for non-motorized users. In recent years, the healthy streets movement has gained momentum in cities around the world, with a focus on creating streets that are safe, accessible, and enjoyable for everyone, regardless of their mode of transportation. This includes strategies such as traffic calming, bike lanes, pedestrian zones, and public spaces that encourage social interaction and physical activity. Although the placemaking and healthy streets concepts are included in the urban design policies and regulations of municipalities, the question of how beneficial the implementation of projects is for the users is one of the research questions of this thesis and is aimed to be thoroughly examined within this study. The first chapter of this thesis starts with an introduction to the problem that was observed and led to this study in the first place. North American countries were one of the first to include placemaking theory in their urban design policies, yet years of habits in designing cities manifest in the form of urban sprawl and suburbanization. As explained in the paragraph above, observing a city located on the North American continent leads to curiosity as to how much placemaking is included in government policy and how well it is practiced. As a result of this, Chapter 1 continues by defining the research questions that help form the path of this study. The final part of Chapter 1 is a detailed explanation of the methods. The first method of this study is the literature review. To understand the topic, extensive placemaking, and healthy streets research were done. This makes up the first and second part of Chapter 2 in this thesis, respectively. This research study in Chapter 2 starts with the definition and different views of theorists about what space, place, and public place are. Following that, detailed information is given about the qualities of a great place and what placemaking is, how it emerged, and how it has evolved throughout the years until the modern day. After explaining the types of placemaking and how a good public place should be, the research evolves towards investigating streets as open public spaces and how they can be turned into quality places through the placemaking theory. In Chapter 3, the other portion of the research is done, this time focusing on the policies of Ontarian governments, and the initiatives that are Canada-based that help improve placemaking in the communities. The healthy streets concept is also researched within placemaking policies. Different cities have been added mostly because Canada is conceived of different provinces and Ontario has its regulations for its cities. It was important to see how a provincial degree law could be interpreted on a city basis, and adjusted to that city's needs and areas for improvement. The healthy streets concept has a direct relationship with the placemaking theory and practice. In Chapter 2, an authentic comparative table is made by evaluating all the data about different placemaking theories from prominent theorists. Also, in the conclusion section of Chapter 3, a synthesis of all the different views and criteria of placemaking as well as healthy streets (as an umbrella term) is shown in a new table. This is the foundation for assessing the role of healthy streets in placemaking, creating the survey questions to be exact. From the introduction to the problem and explanation of the outlines of the thesis to extensive research of the theorems and how they are manifested in government policies, it was ensured that the thesis had a strong foundation. Both conclusions of Chapter 2 and Chapter 3 give the nuance of the matter that directs the reader toward Chapter 4. In Chapter 4, a placemaking example that was achieved by the local users and a government-initiated placemaking project with a focus on healthy streets are selected to be assessed. Conducting a field survey is crucial in order to incorporate user feedback in a study. This is particularly important in placemaking as it should prioritize the well-being of the community. Evaluating whether the completed project meets the expectations of the users is essential, as feedback is a vital tool for improvement. The questions are chosen in a way to understand the users' perception of the urban design project realized for healthy streets and placemaking. The last chapter is the results and conclusion. The survey results are shown and discussed in this chapter. Outcomes are shared.
Benzer Tezler
- Kentsel dönüşüm projelerinin yer oluşturma açısından değerlendirilmesi: King's cross bölgesi/Londra örneği
Evaluation of urban regeneration projects from the aspect of placemaking the case of: King?s Cross/London
FERİHA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. İPEK ÖZBEK SÖNMEZ
- Kamusal açık mekânların yerleştirme (placemaking) teorisi üzerinden değerlendirilmesi, Bostanlı Gün Batımı Terası ve Demokrasi Şehitleri Meydanı örnekleri
Evaluation of public open spaces through placemaking theory, cases of Bostanlı Sunset Terrace and Democracy Martyrs Square
ESİN KARPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR TÜRKSEVEN DOĞRUSOY
- İç mimarlıkta yer yapımı stratejileri
Placemaking strategies in interior architecture
BETÜL ÖZLEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGE CORDAN
- Müze bahçelerinin alternatif açık alan olarak kullanılmasının kentsel yaşam üzerindeki etkileri: İstanbul örneği
The effects of using museum gardens as an alternative open space on urban life: Istanbul case
DAMLA ERENLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Sustainable park model: A qualitative approach in sustainability assessment of parks
Sürdürülebilir park modeli: Parkların sürdürülebilirliklerinin değerlendirmesi için niteliksel bir yaklaşım
MELODY SAFARKHANI
Doktora
İngilizce
2023
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ALİ ÖRNEK