İç mimarlıkta yer yapımı stratejileri
Placemaking strategies in interior architecture
- Tez No: 884168
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZGE CORDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Kent, mimarlık ve iç mimarlık gibi tasarım disiplinlerinin en önemli çalışma, uygulama ve araştırma alanlarından biri mekandır. İnsanların ilişki kurdukları, bağlılık ve aidiyetlik hissettikleri mekanların tasarlanması, 'mekan' ı 'yer' e dönüştürmenin temel basamağıdır. Bu anlamda, insan ve yapılı çevre ile kurduğu ilişki üzerine temellenen bir yaklaşım olarak 'yer yapımı' önem arz etmektedir. 1970'li yıllarda kentsel iyileştirmeye yönelik olarak ortaya çıkan yer yapımı olgusu ve uygulamaları, bir sonuç üründen ziyade sürece odaklanmaktadır. Yer yapımına ilişkin teorik çalışmaların yanısıra pratikte ağırlık kazanan yer yapımı uygulamalarında, birçok disiplinden alanında uzman kişiler bir araya gelerek ve potansiyel kullanıcıların görüşleri de önemsenerek kolektif bir proje üretim süreci esas alınmaktadır. Böylece, insanların duygularıyla empati kurabilecek mekan konfigürasyonları önerilmektedir. Günümüzde giderek artan sayıda kuruluş, kentsel tasarımda yer yapımına ilişkin uygulamaları kullanarak kentlerin yaşanabilirliğini arttırmayı hedeflemekte ve bu sayede yer yapımına ilişkin uygulamaların görünürlüğünü arttırmaktadır. Literatürde yer yapımı, daha ziyade şehircilik ve kentsel tasarım arakesitinde ele alınmaktadır. İnsanların mekanla ilişkisi üzerine temellenen bir yaklaşım olarak yer yapımının, iç mimari tasarım disiplini açısından çalışılmamış bir konu olduğu açığa çıkmaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, yer yapımı kavramını ve yer yapımına ilişkin yaklaşımları, iç mimarlık disiplini çerçevesinde ve iç mekan ölçeğinde ele almak ve yer yapımı stratejilerini, hem bir tasarlama hem de bir okuma/değerlendirme aracı olarak belirlemektir. Tez çalışması, teorik ve uygulamalı çalışmalardan ve beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, çalışmanın amacı, araştırma soruları, kapsam ve yöntemi açıklanmıştır. Çalışmanın teorik altyapısını ve ikinci bölümü oluşturan literatür tarama aşamasında, yer ve mekan kavramları incelenmiş ve yer yapımına ilişkin literatür, kent, mimarlık ve iç mimarlık ölçeğinde irdelenmiştir. Böylece, literatüre dayalı olarak belirlenen iç mimarlıkta yer yapımı, binaların özgün niteliklerine dayalı olarak ve belirli bir amaca yönelik olarak yapılan iyileştirmelere yönelik“stratejiler”odağında incelenmiştir. Bu kapsamda, yer ile bağlamsal ilişkiyi tanımlayan 'yerin hikâyesini anlatma'; uyum veya zıtlık yoluyla sağlanan 'eski ve yeni arasında diyalog kurma'; binaların palimpsest özelliğine vurgu yapan 'katmanlaşma'; tasarımcının kullanıcıyı/'insan'ı merkeze alarak tasarlamasına zemin hazırlayan 'insanı merkezine alma' ve kullanıcıların tasarım sürecine katıldığı/katkıda bulunduğu 'katılımcı tasarım' olarak belirlenmiştir. Üçüncü bölümde iç mimarlıkta yer yapımı; hem iç mimarlığı sınırlandırılmış bir boşluk olarak kullanıcıların ihtiyaç ve istekleri, hem de kent ve iç mimarlığın arakesitinde kentsel iç mekanlar olarak çağın ve zamanın ruhunu dikkate alarak geliştirilen araştırma ve uygulamalar ekseninde ele alınmıştır. Örnek incelemelerinin amacı, yer yapımı stratejilerinin bir okuma aracı olarak kullanımına ilişkindir. Bu kapsamda Dünya ve Türkiye'den sekiz örnek, literatüre ve alansal gözleme dayalı olarak seçilmiş ve incelenmiştir. Bu örnekler; Köln, Almanya'da bulunan“Kolumba Müzesi”; Milano, İtalya'daki“Fondazione Prada”; Milano, İtalya bölgesinin düzenlenmesini kapsayan“Piazze Aperte 'Quadra' projesi”; Rijeka, Hırvatistan coğrafyasından“Level Up Sokak Pavyonu”; İstanbul, Türkiye'den“İstanbul Modern”; Brunswick, Avustralya'da bulunan“Teras Ev”; Melbourne, Avustralya'da RMIT Üniversitesi'ni kent ile birleştiren“Rodda Yolu Müdahalesi”ve Milano, İtalya'da tasarım haftası kapsamında öne çıkan“Milano Tasarım Haftası Enstalasyonu: 'Walk the Talk'”tan oluşmaktadır. Dördüncü bölümde; İstanbul'un Şişli ilçesine bağlı Feriköy semtinde bulunan ve tezin vaka çalışmasını oluşturan“Feriköy Su Deposu”ile ilgili çalışmalar yer almaktadır. Geçmişte su saatlerinin ve araçlarının tamir edildiği bir atölye olarak kullanılan Feriköy Su Deposu, günümüzde su saatlerinin depolandığı bir depo olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma ile endüstriyel miras niteliği taşıyan su yapılarının yeniden kullanım potansiyeline dikkat çekilerek, Feriköy Su Deposu'nun sosyal, kültürel, ekonomik ve simgesel değerinin ön plana çıkarılması hedeflenmiştir. Tasarım önerisinin geliştirilmesinde, Feriköy Su Deposu için iç mimarlığa ve iç mekana özgü yer yapımı stratejilerinden 'yerin hikayesini anlatma', 'eski ve yeni arasında diyalog kurma', 'insanı merkezine alma' ve 'katmanlaşma (palimpsest)' stratejileri temel alınmış ve 'Su Müzesi' olarak yeni bir işlev verilmiştir. Yapının önünde yer alan park ve park alanının altında bulunan sarnıçlarla birlikte binanın kendisini ve yakın çevresini ele alan öneride, endüstriyel miras niteliği taşıyan yapılara modern çağın gereksinimlerini karşılayan interaktif bir müze kurgusu eklenmiştir. Tasarım önerisi, binanın farklı dönemsel özelliklerini göz önünde bulundurup yapının geçmiş hikayesini anlatarak; endüstriyel miras özelliğindeki yapıya eklenen unsurlarla eski ve yeni arasında diyalog kurarak; yeni dönem ekleri ile iç mekânda katmanlaşmayı sağlayarak ve günümüz ihtiyaçlarını karşılayan tutumuyla insanı merkeze alarak geliştirilmiştir. Beşinci ve son bölümde, tez çalışmasına ilişkin sonuçlar, çalışmanın kısıtları ve gelecek çalışmalara etkileri yer almaktadır. Çalışma kapsamında elde edilen sonuçlara göre iç mimarlık, sınırlandırılmış bir boşluk olarak ele alındığında yerin hikayesini anlatma, katmanlaşma ve eski ve yeni arasında diyalog kurma stratejilerinin ağırlık kazandığı görülürken, kentsel iç mekan olarak ele alındığında katılımcı tasarım stratejisi öne çıkmaktadır. İnsanı merkezine alan yer yapımı stratejisi ise her iki durumda da sözkonusudur. Ayrıca, yer yapımının iç mimarlıkla ilişkisinin ağırlıklı olarak kentsel iç mekanlar ile ilişkili olduğu, buna karşın iç mimarlığın sınırlandırılmış bir boşluk olarak ele alındığında da yer yapımı stratejileri ile anlamlı ilişkiler kurulduğu sonucuna varılmıştır. Tez çalışması ile örnek incelemeleri kapsamında iç mimarlıkta yer yapımına ilişkin bir okuma, tasarım önerisi özelinde ise bir tasarlama altlığı sunulmuştur. Çalışmanın kısıtını, incelenen örneklerin çoğunun literatüre dayalı bilgiler ışığında incelenmiş ve analiz edilmiş olması oluşturmaktadır. İç mimarlıkta yer yapımı stratejileri kullanılarak bir veya birden fazla strateji ile yerin hikayesini anlatan, mevcut binanın özgün özelliklerini yeni bina programı ile buluşturan ve bütünleştiren, kullanıcının ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran bir yaklaşım geliştirmek mümkündür. Tez çalışması kapsamında belirlenen iç mimarlıkta yer yapımı stratejileri yeni okumalar ile çeşitlendirilebilir. Çalışmada, yer yapımı kavramının iç mimarlık ve iç mekan özelinde incelenmesi ve belirlenen stratejiler dikkate alınarak bir tasarım önerisi geliştirilmesi, disiplinlerarası ve/veya disipliner çalışmalara katkı sağlayacaktır. Bu kapsamda; belirlenen yer yapımı stratejileri göz önünde bulundurularak, tasarım stüdyolarında uygulamalar yapılabilir ve öğrencilere ve eğitmenlere farklı bakış açıları kazanmak/kazandırmak ve yerin ruhunu kavrama, anlama ve tasarlamak için bir altlık sağlanabilir. Ayrıca disiplinlerarası çalışmalarda, sanatçılar, tasarımcılar ve kullanıcılar bir araya gelerek kentsel çevrede kolektif üretimler yapabilir ve farklı bakış açılarının katılımı ile amaç ve anlam odaklı yer yapımı uygulamalarının artmasına katkıda bulunabilirler.
Özet (Çeviri)
One of the most important fields of study, practice, and research in design disciplines such as urban, architecture and interior architecture is space. Architectural space separates people from the environment and allows them to continue their actions in it (Hasol, 2008). Bachelard (2014) emphasizes that the geometric properties of space are transcended due to the interaction between humans and space. In other words, space becomes a place. Cresswell (2004) defines 'place' as spaces, meaningful locations where people interact, touch, and connect. Similarly, Heidegger (1962) refers to the human relationship with place, experiences of places, and the relationship between human emotions and place. The perception of“designed,”“perceived,”and“experienced space”used by Lefebvre (1991) to define a space is the determining factor in establishing an emotional connection with a place. Designing spaces where people establish relationships and feel connected, and belonging is the primary step in transforming 'space' into 'place.' In this sense, 'placemaking' is essential based on the relationship between humans and the built environment. The phenomenon and practices of placemaking, which emerged in the 1970s for urban regeneration, focus on the process rather than the final product. In addition to the theoretical studies on placemaking, placemaking practices, which gain weight in practice, are based on a collective project production process by bringing together experts from many disciplines and considering potential users' opinions. Thus, space configurations that can empathize with people's emotions are proposed. Nowadays, an increasing number of organizations aim to increase the livability of cities by using place-making practices in urban design and thus increase the visibility of their place-making practices. In the literature, placemaking is mostly addressed at the interface of urbanism and urban design. In this context, it is revealed that placemaking, as an approach based on the relationship between people and space, is a subject that has yet to be studied in terms of interior design discipline. Accordingly, this study aims to examine the concept of place-making and approaches to place-making within the framework of the discipline of interior architecture and at the scale of interior space and to identify place-making strategies as both a design and a reading/evaluation tool. The thesis consists of five chapters, including theoretical and applied studies. In the first chapter, the purpose, research questions, scope, and method of the study are explained. In the second chapter, which constitutes the literature review phase and shapes the study's theoretical background, the concepts of place and space are analyzed. The literature on placemaking is examined at the scale of urban, architecture, and interior architecture. Thus, placemaking in interior architecture, which was determined based on the literature, was examined with a focus on“strategies”for improvements made based on the original qualities of the buildings and for a specific purpose. In this context, placemaking strategies in interior architecture were determined as follows: 'narration of place', which defines the contextual relationship with the place; 'dialogue between old and new', which is achieved through harmony or contrast; 'layering', which emphasizes the palimpsest feature of buildings; 'human-centered design', which prepares the ground for the designer to design by putting the user/'human' at the center; and 'participatory design', where users contribute to the design process. In the third chapter, placemaking in interior architecture is discussed in the axis of research and applications developed by considering both the needs and wishes of users in interior architecture as a delimited space and the spirit of the age and time as urban interiors at the intersection of city and interior architecture. The case studies aim to explore the utilization of placemaking strategies as a reading tool. In this context, eight examples from Turkey and the world have been selected and analyzed based on literature and spatial observation. These examples are:“Kolumba Museum”in Cologne, Germany;“Fondazione Prada”in Milan, Italy;“Piazze Aperte 'Quadra' project”involving the organization of the area of Milan, Italy;“Level Up Street Pavilion”from Rijeka, Croatia;“Istanbul Modern”from Istanbul, Turkey;“Terrace House”in Brunswick, Australia;“Rodda Road Intervention”connecting RMIT University with the city in Melbourne, Australia; and“Milan Design Week Installation: 'Walk the Talk'”in Milan, Italy. In the fourth chapter, there are studies on the“Feriköy Water Depot”located in the Feriköy neighbourhood of the Şişli district of Istanbul, which constitutes the case study of the thesis. Feriköy Water Depot was used as a workshop where water clocks and tools were repaired in the past; today, it is used as a building where water clocks are stored. This study aims to draw attention to the reuse potential of industrial heritage water structures and to emphasize the social, cultural, economic, and symbolic value of the Feriköy Water Depot. In developing the design proposal, first, the strategies of placemaking in interior architecture identified in the literature section of the study within the context of the building, its suitability to its quality, and the values that require its reuse played an important role. A design proposal has been developed for Feriköy Water Depot based on the strategies of 'narration of place,' 'dialogue between old and new,' 'human-centered design,' and 'layering,' which are placemaking strategies specific to interior architecture and interior space, for its re-functioning as a 'Water Museum.' The proposal handled holistically with the garden in front of the building and the cisterns under the garden, adds an interactive museum fiction that meets the requirements of the modern age to the building elements that have the characteristics of industrial heritage. The design proposal has been developed by considering the building's different periodic characteristics and telling its past story; establishing a dialogue between the old and the new with the elements added to the industrial heritage building; creating layering in the interior space with new period additions; and putting people at the center with an attitude that meets today's needs. Finally, the fifth chapter contains the thesis study's conclusions, limitations, and implications. According to the results obtained within the scope of the study, when interior architecture is considered as a delimited space, it focuses on the strategies of narration of place, layering and dialogue between old and new; when it is considered as an urban interior space, the participatory design strategy comes to the fore, and it has been determined that the human-centered strategy is present in both contexts. Furthermore, it is concluded that the relationship of placemaking with interior architecture is predominantly related to urban interiors. In contrast, when interior architecture is considered as a delimited space, significant relationships with placemaking strategies are also established. The thesis presents a reading base for building space in interior architecture within the scope of case studies and a design base for the design proposal. This study's limitation is that most examples examined were based on literature. By using placemaking strategies in interior architecture, it is possible to develop an approach that tells the story of the place with one or more strategies, combines and integrates the original features of the existing building with the new building program, and considers the needs of the user. The strategies of placemaking in interior architecture identified in this thesis can be diversified with new readings. In this study, examining the concept of placemaking in interior architecture and interior space and developing a design proposal by considering the determined strategies will contribute to interdisciplinary and/or disciplinary studies. In this context, considering the determined place-making strategies, applications can be made in design studios and a basis can be provided for students and instructors to gain different perspectives and to comprehend, understand, and design the spirit of place. In addition, in interdisciplinary studies, artists, designers, and users can come together to make collective productions in the urban environment and contribute to the increase of purpose and meaning-oriented place-making practices with the participation of different perspectives.
Benzer Tezler
- Topoğrafyanın biçimsel ve mekansal katmanlarının mimarlıktaki açılımları üzerine bir yeniden okuma
Reading the unfoldings of topography in architecture through the lenses of formal and spatial layers
NAZMİYE NURDOĞAN
- Place attachment as a tool in examining place identity: A multilayered evaluation through housing in Tirana
Kent kimliğini tanımlamak için yere bağlılık kavramın bir araç olarak kullanımı: Konut aracılığıyla Tiran kenti üzerine çok katmanlı bir değerlendirme
EDMOND MANAHASA
Doktora
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AHSEN ÖZSOY
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- The evaluation of awareness and implementation of biophilic design patterns in healthcare environments: Case study the Pars Hospital in Iran
Sağlık çevrelerinde biyofilik tasarım kalıplarının farkındalığının ve uygulanmasının değerlendirilmesi: İran Pars Hastanesi örneği
BEHNAZ AKRAMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Hastanelerİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİLE TİFTİK
- Miras yapı komplekslerinin yeniden kullanımı: Ankara Saraçoğlu mahallesi için yeniden kullanım stratejileri
Adaptive reuse of heritage building complexes: Adaptive reuse strategies for Ankara Saraçoğlu neighborhood
DİLAY ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN