Liselerde okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişkide okul hesap verebilirliğinin aracılık rolü
The mediating role of school accountability in the relationship between school effectiveness and school climate
- Tez No: 857335
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED ZİNCİRLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okul, Hesap Verebilirlik, Etkililik, İklim, School, Accountability, Effectiveness, Climate
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda okul hesap verebilirliği ile okul etkililiği ve okul iklimi arasında var olduğu öngörülen ilişkileri ve bu değişkenlerin birbirlerini yordama düzeylerini ve okul hesap verebilirliğinin okul etkililiği ve okul iklimi arasındaki ilişkide varsa aracılık rolünü belirlemek amacı ile yapılan araştırmada çalışma grubu Elazığ il merkezinde hizmet veren liselerde çalışan öğretmenlerden oluşmaktadır. Elazığ il merkezinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemleri kapsamında maksimum çeşitlilik örneklemesi ile özel fen, anadolu ve meslek liseleri ile devlet mesleki ve teknik, anadolu, fen ve anadolu imam hatip liselerinde çalışan 569 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma, nicel yöntem ve ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Güncel literatürün eğitimde hesap verebilirlik yaklaşımları, geçmişten günümüze gerçekleştirilen reform hareketleri ile ilişkisi, politikalar, standartlar, ölçme-değerlendirme, maliyet, veri, yönetim, liderlik gibi hesap verebilirlik yöntemlerine doğrudan etki eden unsurlar dikkate alınarak okul hesap verebilirliği ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmada“Okul Hesap Verebilirliği Ölçeği”ile okul iklimi ve okul etkililiği ölçeklerinden yararlanılmıştır. Araştırmada geliştirilen“Okul Hesap Verebilirliği Ölçeğinin”yapı geçerliliğinin ispatlanması amacı ile açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Araştırmanın üç değişkeni üzerinde toplanan verilerin normal dağılım gösterdikleri belirlenmiş ve ardından geçerlik ve güvenirlik testleri, korelasyon ve regresyon, t-testleri, ANOVA, sıralı regresyon ve aracılık modeli uygulanıp detaylı analiz edilmiştir. Uygulanan t-testi ve Anova analizleri neticesinde verilerin dağılımının normal olduğu görülmüştür. Toplanan verilerin uygun programlar ile yapılan analizleri neticesinde elde edilen bulgular ışığında, öğretmenlerin okul hesap verebilirliği ilgili görüşlerinde cinsiyet, yaş, okul türü, kıdem ve medeni durum değişkenleri bakımından anlamlı farklılıkların var olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin algılarına göre okul hesap verebilirlik düzeyinin yüksek olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Hesap verebilirlik algı düzeyi arttıkça okulların etkililik düzeyleri de doğru orantılı olarak artmakta; okulların ikliminin de pozitif yönde etkilendiği görülmüştür. Bununla birlikte okul hesap verebilirliğinin okul etkililiği ve okul iklimi arasındaki ilişkide tam aracılık rolü tespit edilmiştir. Araştırmada önerilen okul hesap verebilirliğinin okul iklimi ve okul etkililiği arasındaki ilişkide tam aracılık rolü üstlenerek her ikisini de etkilediğine ilişkin teorik model doğrulanmıştır. Okul iklimi okul etkililiğini etkilerken, okul hesap verebilirliği tam aracılık ile hem okul iklimini hem de okul etkililiğini dolaylı olarak etkimektedir.
Özet (Çeviri)
The study's sample was carrried out to determine the predicted relationships between school accountability, school effectiveness, and school climate according to teachers' views and identifying the mediating role of school accountability in the relation school effectiveness and school climate. The prediction level of these variables to each other consists of 569 teachers working in secondary schools serving in the city center of Elazig. To increase the representation level of the universe, teachers from different types of private and public schools from various education regions were selected. In our study, we used the qualitative research method. The school accountability scale was developed by researching accountability approaches in education in the current literature. We also considered its relationship with the reform movements in the literature and the factors that directly affect the accountability method as policy, standards, measurement-evaluation, cost, data, management, and leadership. School Climate and School Effectiveness scales are other data collection tools used in the research. The tools were used to analyze the relationships between school accountability levels, effectiveness, and climate conforming to teachers' opinions. The data we attained was analyzed using statistical programs. Explanatory and confirmatory factor analyzes were conducted for the“School Accountability Scale”by the data obtained with the sample application. Afterward, data collected for three variables were analyzed in detail by applying t-test, ANOVA, Bonferroni, correlation, multiple regression, and structural equation modeling. By findings obtained from the analysis, we resolved that there were significant differences according to the variables of gender, age, seniority, marital status, and school type. In the results of the correlation and regression analysis, the effectiveness of schools with a high level of school accountability also increases in direct proportion; it was initiated that the climate of the schools was also positively affected. Additionally, a full mediation role of school accountability in the relationship between school effectiveness and school climate has been identified. The theoretical model suggested in the study that school accountability plays a mediating role in the relationship between school climate and school effectiveness, and affects both confirmed. While school climate affects school effectiveness, school accountability indirectly affects both school climate and school effectiveness through the full mediation effect.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim velilerinin okul etkililiğine ilişkin görüşleri: Beylikdüzü ilçesi örneği
High school students' parents' perceptions of school effectiveness: The case of Beylikdüzü district
ONUR BENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimFatih ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAHAR
- Öğretmen algılarına göre okul iklimi ile lider üye etkileşimi arasındaki ilişki
The relationship between school climate and leader member interaction according to teacher perceptions
MEHMET ŞEFİK SEDAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAKİ MİNAZ
- Dağıtılmış liderliğin örgütsel güven ile algılanan örgütsel destek ve okul başarısıyla ilişkisi
The relationship between distributed leadership, organizational trust, perceived organizational support and school success
DERYA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN TURAN
- Lise öğrencilerinin öğrenim gördükleri okulları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi (Düzce ili örneği)
The determination of high school students' views on their schools (Düzce case)
MERYEM YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİYE HAYIRSEVER
- Ergene havzasında fiziki coğrafya özelliklerinin beşeri ve iktisadi coğrafyaya etkileri
Başlık çevirisi yok
YASEMİN AKKAYA