Özel gereksinimli çocuğu olan babaların depresyon düzeyleri ve baba katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between depression levels and father involvement levels of fathers with children with special needs
- Tez No: 857821
- Danışmanlar: PROF. DR. NEFİSE SEMRA ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Baba Katılımı, Depresyon, Özel Gereksinimli Çocuklar, Father Involvement, Depression, Children with Special Needs
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırmanın amacı, özel gereksinimli çocuğu olan babaların depresyon düzeyleri ve baba katılım düzeyleri arasındaki İlişkinin ortaya konmasıdır. Bu kapsamda bu araştırmanın örneklemini 2023 yılında İstanbul ilinde Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ya da özel özel eğitim rehabilitasyon merkezlerinde eğitim gören özel gereksinimli çocuk sahibi 96 baba oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Ölçeği ve Baba Katılım Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 29.0 Paket Programı kullanılmıştır. Verilerin dağılımı kapsamında parametrik ve parametrik olmayan istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde t-testi, Kruskal-Wallis Testi, Pearson Correlation testi ve Post-Hoc test istatistiklerinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular; özel gereksimli çocuk sahibi babaların depresyon düzeyleri ile baba katılımları arasında negatif bir ilişkinin olduğunu ortaya koymuştur. Baba katılımları arttıkça depresyon düzeyleri azalmaktadır. Çalışmada ayrıca babaların yaş, eğitim durumu, sahip oldukları çocuk sayısı ve ortalama aylık gelirleri ile depresyon ve baba katılım durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda sahip olunan çocuk sayısı ile baba katılım düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak, dört ve üzeri çocuğa sahip olan babaların depresyon düzeylerinin daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Baba katılım düzeyi ile aylık gelir arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Ancak, yüksek gelirli ailelerde babaların geleneksel cinsiyet ideolojilerine daha az eğilimli olduğu ve bu durumun baba katılımını olumlu etkilediği tespit edilmiştir. Çocuğun yaşına bağlı olarak baba katılımının değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Özellikle, 3 yaşındaki çocuğu olan babaların katılım düzeyinin daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Baba depresyon düzeyi ile baba katılımı arasında negatif ve orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Depresyonun artmasıyla birlikte baba katılımı, keyfi meşguliyet, ilgi ve yakınlık, temel bakım gibi alt boyutlarda azalmıştır. Bu bulgular, özel gereksinimli çocuğa sahip babaların depresyon düzeylerinin baba katılımını etkileyebileceğini ve ailelere yönelik müdahalelerde bu faktörlerin dikkate alınmasının önemli olduğunu vurgulamaktadır. Araştırma, özel gereksinimli çocuklara sahip ailelere destek sağlamak amacıyla baba katılımını artırmaya yönelik stratejiler geliştirmek için temel oluşturabilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to reveal the relationship between depression levels and father involvement levels of fathers of children with special needs. In this context, the sample of this research consists of 96 fathers with children with special needs who were educated in public or private special education rehabilitation centers affiliated with the Ministry of National Education in Istanbul in 2023. The data of the study were collected using the Demographic Information Form, Beck Depression Scale and Father Involvement Scale. SPSS 29.0 Package Program was used to analyze the data. Parametric and non-parametric statistical analyzes were performed within the scope of the distribution of the data. T-test, Kruskal-Wallis Test, Pearson Correlation test and Post-Hoc test statistics were used to analyze the data. Findings from the research; It revealed that there is a negative relationship between the depression levels of fathers of children with special needs and their father's involvement. As father involvement increases, depression levels decrease. The study also found that there were statistically significant differences between fathers' age, education level, number of children and average monthly income, as well as depression and father involvement. As a result of the research, no significant relationship was found between the number of children and the level of father involvement. However, it has been observed that fathers with four or more children have higher levels of depression. No significant relationship was found between father involvement level and monthly income. However, it has been found that fathers in high-income families are less inclined to traditional gender ideologies, and this has a positive impact on father involvement. It has been determined that father involvement varies depending on the age of the child. In particular, it was observed that the participation level of fathers with 3-year-old children was higher. A negative and moderate relationship was found between paternal depression level and paternal involvement. With the increase in depression, sub-dimensions such as father involvement, pleasure, interest and closeness, and basic care decreased. These findings emphasize that the depression levels of fathers of children with special needs may affect father involvement and that it is important to consider these factors in interventions for families. The research may provide the basis for developing strategies to increase father involvement to provide support to families with children with special needs.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocuk sahibi anne ve babaların depresyon ve kaygı düzeyleri
Depression and anxiety levels of parents of children with special needs
NİHAL DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT AKCANBAŞ
- Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin depresif belirtilerinin yordanmasında psikolojik dayanıklılık ve kolektivist başa çıkma stillerinin rolü
The role of psychological resillience and collectivist copig styles in predicting the depressive symptoms of parents having children with special needs
SİBEL EYÜBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ALTUN
- Zihinsel engelli çocukların ailelerinde depresyon ve anksiyete belirtileri
Depression and anxiety symptoms in families having a child with mental disabilities
YASEMİN TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ebeveynlerinin algıladıkları aile işlevselliklerinin incelenmesi
Examination of family functionality perceived by the parents of children with autism spectrum disorder
DUYGU ALKAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKSOY
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocukların anne babalarının depresyon, kaygı ve yaşam kalitesi düzeylerinin, psikolojik yardım almaya yönelik tutumları ile ilişkisi üzerine bir inceleme
An investigation on the relationship between depression, anxiety, quality of life and attitudes toward seeking psychological professional help levels of the parents of children with autism spectrum disorder
BETÜL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN AĞA ÖNAL