Yürütücü işlevlerin erken çocukluk eğitimi sınıflarının niteliği ve çocukların bağımsız öğrenme davranışları arasındaki aracı rolü
Mediator role of executive functions of children between the quality of early childhood education classes and children's independent learning behaviors
- Tez No: 858063
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLAN BAYINDIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki çocukların yürütücü işlev düzeylerinin, erken çocukluk eğitimi sınıflarının niteliği ve çocukların bağımsız öğrenme davranışları arasındaki ilişkideki aracı rolünü araştırmaktır. İlgili literatür göz önüne alınarak oluşturulan model, yol analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya Balıkesir il merkezinde, okul öncesi eğitim kurumlarında devam eden, yaşları 49-71 aylar arasında değişen 323 çocuk ve bu çocukların öğretmenleri katılmıştır. Araştırmaya katılan çocukların yürütücü işlev düzeylerini belirlemek için Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri (ÇDYİE), araştırmaya katılan sınıfların niteliğini değerlendirmek için Erken Çocukluk Sınıf Ortamı Değerlendirme Ölçeği ve araştırmaya katılan çocukların öğrenme davranışlarını belirlemek için Küçük Çocuklar için Bağımsız Öğrenme Davranışları Ölçeği (BÖD 3-5) kullanılmıştır. Ölçekler öğretmenler tarafından değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin çarpıklık ve basıklık değerleri incelenerek normallik varsayımları kontrol edilmiş ve verilerin normal dağıldığı bulunmuştur. İki veya daha çok gözlemlenen değişken arasındaki doğrudan ve dolaylı, nedensel ilişkilerin değerlendirildiği yapısal eşitlik modelinin özel bir durumu olan yol analizi Mplus kullanılarak yapılmıştır. Analizler sonunda test edilen modelin uyum endekslerinin mükemmel olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Modelde anlamlı bulunan doğrudan etkiler şunlardır: Bağımsız öğrenme davranışları çalışma belleği tarafından pozitif, ketleyici kontrol tarafından negatif şekilde yordanmaktadır. Ketleyici kontrol, olumlu davranışların teşvik edilmesi tarafından negatif ve özyeterliliğin desteklenmesi tarafından ise pozitif şekilde yordanmaktadır. Aracılar yoluyla dolaylı etkilerin hiçbirinin istatistiksel anlamlılığa ulaşmadığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of executive function levels of pre-school children in the relationship between the quality of early childhood education classrooms and children's independent learning behaviours. The model, which was created by considering the related literature, was evaluated by path analysis. A total of 323 children aged between 49-71 months and attending pre-school education institutions in Balıkesir province centre and their teachers participated in the study. Childhood Executive Functioning Invantery (CHEXI) was used to determine the executive function levels of the children participating in the study, the Early Childhood Classroom Environment Assessment Scale (ECCEAS) was used to evaluate the quality of the classrooms participating in the study, and the Children's Independent Learning Development (Child 3-5) Checklist was used to determine the learning behaviours of the children participating in the study. The scales were evaluated by the teachers. Normality assumptions were checked by examining the skewness and kurtosis values of the obtained data and it was found that the data were normally distributed. Path analysis, which is a special case of structural equation modelling in which direct and indirect, causal relationships between two or more observed variables are evaluated, was performed using Mplus. At the end of the analyses, it was concluded that the fit indices of the tested model were excellent. The direct effects found significant in the model are as follows: Independent learning behaviours were predicted positively by working memory and negatively by inhibitory control. Inhibitory control is predicted negatively by encouraging positive behaviours and positively by supporting self-efficacy. None of the indirect effects through mediators reached statistical significance.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğrenme ortamlarının çocukların yürütücü işlev becerileriyle ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between preschool learning environments and children's executive function skills
BİLGE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ACER ÇAKAR
- Etkileşimli kitap okumanın 48-72 aylık çocukların erken okuryazarlık becerileri ve yürütücü işlevleri üzerindeki etkisi
The effect of reading interactive books on early literacy skills and executive functions of children aged 48–72 months
EDA NUR ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBartın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KOCAARSLAN
- Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri'nin 48-72 aylık çocuklar için geçerlik ve güvenirlik çalışması ve Okul Öncesi Yürütücü İşlevler Eğitim Programı'nın etkililiğinin incelenmesi
The validity and reliability study of Childhood Executive Functioning Inventory for 48–72 months old children and exploring the effectiveness of Preschool Executive Functions Training Program
HANDE ARSLAN ÇİFTÇİ
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN UYANIK
DOÇ. DR. İBRAHİM H. ACAR
- Okul öncesi dönem çocuklarının yürütücü işlev becerilerinin değerlendirilmesi
Assessment of preschool children's executive function skills
BEYZA HAMAMCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. GÜLDEN UYANIK
DOÇ. DR. İBRAHİM HAKKI ACAR
- Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların yürütücü işlev becerileri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between executive function skills and motivation levels of children attending preschool education institutions
ŞEBNEM ÖZGE ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER ELİF DAĞLIOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DAĞLI