Geri Dön

Bazı yemlik börülce ve soya genotiplerinde hasat zamanı ve azot dozlarının verim, verim özellikleri ve silaj kalitesine etkisinin belirlenmesi

Determination of the effect of harvest stage and nitrogen doses on yield, yield characteristics and sialge quality in some forage cowpea and soybean genotypes

  1. Tez No: 858213
  2. Yazar: GÜLCAN KAYMAK BAYRAM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ ACAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Bu çalışmada farklı azot dozlarında (4, 6, 8, 10 kg/da N) yetiştirilen yemlik börülce ve soya genotipleri bakla bağlama ve tohum oluşturma dönemlerinde hasat edilmiştir. Farklı azot dozları ve hasat zamanlarının genotiplerin ot verimi, verim unsurları ve ot kalitesi ile silaj kalitesine etkileri araştırılmıştır. Tesadüf Bloklarında Bölünen Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre dört tekrarlı kurulan deneme iki yıl boyunca arazi koşullarında yürütülmüş, ikinci yıl araziden alınan ot örneklerinden silaj yapılmıştır. Silaj örnekleri, yalın baklagil (börülce/soya) ve yalın baklagil örneğine ağırlık esasına göre %10 arpa kırması ilave edilerek oluşturulmuştur. İki yıllık araştırma sonuçlarına göre; bakla bağlama döneminde ortalama bitki boyu değerleri tohum oluşturma döneminden daha yüksek olmuştur. 2020 yılında N6 azot dozundan sonra azot dozu arttıkça ortalama yeşil ot verimi azalmıştır. 2021 yılında en yüksek yeşil ot verimi bakla bağlama döneminde hasat edilen Yemsoy çeşidinde N6 azot dozunda, en düşük ise bakla bağlama döneminde hasat edilen yemlik börülce genotipinde belirlenmiştir. Kuru ot verimi genotiplerin ortalaması olarak 2020 yılında bakla bağlama döneminde azot dozlarına göre (4, 6, 8 ve 10 N kg/da) sırasıyla 1473, 1614, 1293 ve 1313 kg/da, tohum oluşturma döneminde sırasıyla 1504, 1579, 1243 ve 1214 kg/da olarak belirlenmiştir. 2021 yılında kuru ot verimi bakla bağlama döneminde sırasıyla 777, 997, 1233, 1086 kg/da, tohum oluşturma döneminde 1045,1055, 1208 ve 1062 kg/da olarak belirlenmiştir. Bakla bağlama döneminde ham protein oranının daha yüksek olduğu, genotipler arasında önemli farklılıklar bulunduğu ve kuru otta ham protein oranının %14.50- 24.45 arasında değiştiği belirlenmiştir. Kuru otun K oranı %1.34-2.92 arasında değişmiş olup, 2020 yılında hasat zamanı geciktikçe kuru otun K oranı azalmıştır. Kuru otun P oranı %0.29-0.46, Ca oranı %0.84-1.55, Mg oranı %0.27-0.41 arasında değişmiştir. Denemede elde edilen otun ortalama ADF oranı bakla bağlama döneminde %21.42-33.04, tohum oluşturma döneminde %22.80-29.91 arasında değişmiştir. 2020 yılında azot dozu arttıkça NDF oranı (%33.05-30.49) azalmıştır. Elde edilen otun Göreceli yem değeri bakla bağlama döneminde 143.78–291.68, tohum oluşturma döneminde 163.85–267.32, göreceli kaba yem kalitesi bakla bağlama döneminde 150.69–301.01, tohum oluşturma döneminde 154.91 – 286.74 arasında belirlenmiştir. Metabolize edilebilir enerji değeri ise bakla bağlama döneminde 8.88-10.29, tohum oluşturma döneminde 9.03 – 10.20 arasında değişmiştir. Yalın baklagil silajlarının pH'sı, bakla bağlama döneminde ortalama 4.50-6.19, tohum oluşturma döneminde 4.24-5.94 arasında değişmiştir. Baklagil+arpa kırması silajlarında pH değeri, bakla bağlama döneminde ortalama 3.83-4.84, tohum oluşturma döneminde 3.91-5.14 arasında değişmiştir. Yalın baklagil silajlarında ham protein oranı bakla bağlama döneminde %17.24-24.73, tohum oluşturma döneminde %18.16- 22.20 arasında belirlenmiştir. Baklagil+arpa kırması silajlarında bakla bağlama döneminde %17.85-23.43, tohum oluşturma döneminde %18.16-21-78arasında değişmiştir. Silajlara %10 arpa kırması ilave edildiğinde ADF ve NDF oranında azalma olduğu belirlenmiştir. Silajların göreceli yem değeri, göreceli kaba yem kalitesi, metabolize edilebilir enerji değeri her iki hasat döneminde baklagil+arpa kırması silajlarında yalın baklagil silajlarına göre daha yüksek olarak hesaplanmıştır. Hem hasat dönemlerinin, hem de azot dozlarının silajların organik asit içeriklerine önemli bir etkisi olmuştur. Yalın baklagil silajlarında azot dozu arttıkça silajda bulunan laktik asit miktarı azalmıştır. Silajların içeriğinde bütirik asit belirlenmemiştir. Bakla bağlama döneminde asetik asit içeriği 0.06-0.60 arasında, tohum oluşturma döneminde ise 0.09 -0.56 arasında değişmiştir. Yemlik börülce ve soya bitkilerinde azot dozlarının ot verimi ve kalitesi ile silaj kalitesi üzerine önemli etkilerinin olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, forage cowpea and soybean genotypes grown at different nitrogen doses (4, 6, 8, 10 kg/da N) were harvested at pod setting and seed formation stages. The effects of different nitrogen doses and harvest stages on the fresh yield of genotypes, yield components, forage and silage quality were investigated. The experiment, which was established with four repetitions according to The Randomized Complete Block Design With A Split-Split Plots arragement, was carried out in the field for two years. In the second year, silage was made from fresh samples obtained from the field. Silage samples were made both by adding 10% cracked barley on a weight basis to the pure stand legume (cowpea/soybean) and bare legume sample. According to the results of the two-year research; Average plant height values in the pod setting period were higher compared to the seed formation period. As the nitrogen dose increased after the N6 nitrogen dose in 2020, the average fresh yield decreased. In 2021, the highest fresh yield was determined at the N6 nitrogen dose in the Yemsoy variety harvested in the pod setting period while the lowest was determined in the forage cowpea genotype harvested in the pod setting period. The average of the genotypes in terms of hay yield was 1473, 1614, 1293 and 1313 kg/da, respectively, at nitrogen doses (4, 6, 8 and 10 N kg/da) in the pod setting period, while it was 1504, 1579, 1243 and 1214, respectively, at nitrogen doses (4, 6, 8 and 10 N kg/da) in the seed formation period in 2020. In 2021, hay yield at nitrogen doses (4, 6, 8 and 10 N kg/da) in the pod setting period was determined as 777, 997, 1233, 1086 kg/da, respectively. In addition, hay yield at nitrogen doses (4, 6, 8 and 10 N kg/da) in the seed formation period was determined 1045, 1055, 1208 and 1062 kg/da, respectively. The crude protein ratio of hay was higher in the pod setting period compared to other period, It was determined that there were significant differences between genotypes, and the crude protein ratio of hay varied between 14.50-24.45%. The K ratio of hay varied between 1.34-2.92%, and as the harvest stage was delayed in 2020, it was determined that the K rate of dry decreased. In addition the P ratio of the hay varied between 0.29-0.46%, the Ca ratio of hay between 0.84-1.55%, and the Mg ratio of hay between 0.27-0.41%. The average ADF rate of the hay obtained in the experiment varied between 21.42-33.04% in the pod setting period and 22.80-29.91% in the seed formation period. As the nitrogen dose increased in 2020, the NDF rate (33.05-30.49%) decreased. The relative feed value of hay was between 143.78–291.68 in the pod setting period and it was between 163.85–267.32 values during the seed formation period. The values of relative forage quality varied between 150.69–301.01 during the pod formation period, while is varied between 154.91 – 286.74 during the seed formation period. The metabolizable energy value varied between 8.88 and 10.29 during the pod setting period while it varied between 9.03 and 10.20 during the seed formation period. The average pH values of pure stand legume silages varied between 4.50-6.19 during the pod-setting period and it varied between 4.24-5.94 during the seed formation period. The pH value in legume + barley silages varied between 3.83-4.84 values during the pod setting period and it varied between 3.91-5.14 values during the seed formation period. Crude protein ratio in pure stand legume silages was determined between 17.24-24.73% during the pod setting period and it was determined between 18.16-22.20% during the seed formation period. In legume+barley silages, it varied between 17.85-23.43% during the pod setting period and 18.16-21-78% during the seed formation period. It was determined that when 10% cracked barley was added to silages, there was a decrease in the ADF and NDF ratios. The relative feed value, relative forage quality and metabolizable energy value of silages were calculated to be higher in legume + barley silages than in pure stand legume silages in both harvest periods. Both harvest periods and nitrogen doses had a significant effect on the organic acid content of silages. As the nitrogen dose increased in pure stand legume silages, the amount of lactic acid of silage decreased. Butyric acid was not determined in the content of silages. Acetic acid content varied between 0.06 and 0.60 during the pod-setting period and it varied between 0.09 and 0.56 during the seed formation period. It has been determined that nitrogen doses in forage cowpea and soybean plants have significant effects on fresh yield and quality and silage quality.

Benzer Tezler

  1. Derry x Yemsoy soya melezlerinin F3 generasyonunda bazı tarımsal özellikler ile yeşil ve kuru madde verimleri üzerinde araştırmalar

    Researches on forage and dry matter yields with some agricultural properties on F3 generation of Derry x Yemsoy soybean hybrids

    GÖZDE ŞENBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ZiraatUludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ESVET AÇIKGÖZ

  2. Silajlık mısır ve bazı baklagil yem bitkilerinin ot verimi ve kalitesinin belirlenmesi

    Determination of forage yield and quality of silage corn and some legume forage crops

    DUYGU ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE SERAP KIZIL AYDEMİR

  3. Samsun koşullarında yalın ve karışık ekilen silajlık mısır (Zea mays L.) ve yemlik börülcenin (Vigna unguiculatal.walp) verim ve bazı özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of yield and some features in corn for silage(Zea mays L.) and cowpea for feed (Vigna unguiculatal.walp) mixed planting systems in the Samsun province conditions.

    HİCRAN ÇIKIŞ KANCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ ACAR

  4. Samsun ekolojik koşullarında farklı sıra aralıklarında ikinci ürün olarak yetiştirilen yemlik börülce ( Vigna unguiculata ( L. ) walp )'nin ot ve tohum verimi ile bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of seed and forage yield with some agricultural traits of cowpea ( Vigna unguiculata L. ( L. ) walp ) grown as double crop at different row spaces in ecological conditions of Samsun

    HUSSEIN ABDULKADIR OMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKNUR AYAN

  5. Farklı kükürt dozlarının yemlik börülce (Vigna unguiculata L.)'nın ot verimi ve ot kalitesine etkisi

    Effects of different sulfur conditions on floor efficiency and effect on ot quality

    ELİF KATLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatYozgat Bozok Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE MUT