Resûlîler (626-858/1229-1454): Siyasî tarih ve sosyo-kültürel hayat
The Rasulids (626-858/1229-1454): Political history and socio-cultural life
- Tez No: 858277
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN GÜRBÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Resûlîler, Yemen, Taiz, Aden, Zebîd, Zeydîler, Eyyûbîler, Memlükler, Rasulids, Yemen, Taiz, Aden, Zabid, Zaydids, Ayyubids, Mamluks
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 517
Özet
Bu çalışmada 626-858/1229-1454 yılları arasında Yemen'de hüküm sürmüş olan Resûlîler Devleti'nin siyasî tarihi ve dönemin sosyo-kültürel hayatı incelenmektedir. Araştırma, İslâm sonrası Yemen'de kurulmuş en güçlü devlet olarak kabul edilen Resûlîler'in İslâm kültürü ve medeniyeti içerisindeki yerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Eyyûbîler'in Yemen kolunun son sultanı el-Melikü'l-Mes'ûd'un 626/1229 yılında Mekke'de vefat etmesinin ardından Eyyûbîler adına Yemen'de çeşitli idarî görevler yürütmüş olan Nureddîn Ömer, Eyyûbî hükümdarı el-Melikü'l-Kâmil'in onayıyla Yemen'de fiili olarak yönetimi ele geçirmiştir. Bir süre Eyyûbîler'e tâbi olarak bölgede hüküm süren Nureddîn Ömer, 632/1235 yılında Abbâsî halifesi Müstansır-Billâh'tan aldığı taklîd ile Eyyûbîler'den ayrılmış ve Resûl lakaplı dedesi Muhammed b. Hârûn'a nispetle Resûlîler Devleti'ni kurmuştur. Sünnî-Şâfiî olan Resûlîler, Zeydîler'e ve bölgedeki isyancı kabilelere karşı elde ettikleri siyasî ve askerî başarılarla Yemen'in birliğini sağlamış, güçlü hükümdarları döneminde güneyde Hadramut, kuzeyde Mekke olmak üzere geniş bir alana hükmetmişlerdir. Siyasî, iktisadî, ilmî ve kültürel yönden Yemen'e altın çağını yaşatmış olan Resûlîler, inşa ettikleri medreseler, camiler, mescitler, kütüphaneler, hankahlar, saray ve kalelerle Yemen tarihine damga vurmuşlardır. Sultanlarının birçoğunun âlim olup eserler telif ettiği Resûlîler, Yemen'i yoğun ilmî faaliyetlerin yürütüldüğü bir merkez haline getirmişlerdir. Söz konusu bu dönemde Aden limanı kârimî tâcirlerın uğrak mekânı haline gelmiş, deniz yollarının güvenliğinin sağlanması sayesinde burası Kızıldeniz'deki en önemli limanlardan biri olmuştur. Çin, Hindistan, Mısır ve Habeşistan gibi ülkelerden Aden'e gelen ticaret gemileri yoğun bir ticarî hareketliliğin yaşanmasını sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
This study examines the political history and socio-cultural life of the State of Rasûlids, which ruled in Yemen between 626-858/1229-1454. The study aims to determine the place of the Rasûlids, which is accepted as the most powerful state established in post-Islamic Yemen, in Islamic culture and civilization. After the death of al-Malik al-Mas'ūd, the last sultan of the Yemen branch of the Ayyubids, in Mecca in 626/1229, Nureddīn 'Umar, who had held various administrative positions in Yemen on behalf of the Ayyubids, took over the de facto rule in Yemen with the approval of the Ayyubid ruler al-Malik al-Qāmil. After ruling under the Ayyubids for a while, Nureddīn 'Umar separated from the Ayyubids in 632/1235 with the taqlīd he received from the Abbasid caliph al-Mustansir-Billāh and founded the State of the Rasûlids in honor of his grandfather Muhammad b. Hārūn, nicknamed messenger/envoy/patriarch (resûl). The Rasûlids, who were Sunni-Shafi'i, ensured the unity of Yemen with their political and military successes against the Zaydis and the rebellious tribes in the region, and ruled over a large area including Hadramawt in the south and Mecca in the north under their powerful rulers. The Rasûlids, who gave Yemen its golden age in political, economic, scientific and cultural terms, left their mark on the history of Yemen with the madrasahs, mosques, masjids, libraries, khankahs, palaces and castles they built. The Rasûlids, many of whose sultans were scholars and wrote works, made Yemen a center where intense scientific activities were carried out. During this period, the port of Aden became a frequent destination for Qārimī merchants, and thanks to the security of the sea routes, it became one of the most important ports in the Red Sea. Merchant ships from countries such as China, India, Egypt and Abyssinia/ Ethiopia came to Aden, which led to an intense commercial activity.
Benzer Tezler
- Resûlî Sultanı Melik Muzaffer ve döneminin belli başlı siyasi-ilmî gelişmeleri
The Rasulid Sultan Malik Muzaffar and political and scientific developments during his reign
FATMA EDANUR KÜLAHCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL ŞAHİN UTKU
- Resulȋ devleti hâkimiyetinde Hadramut (626/1229 - 834/1431)
Hadramut under the dominion of the rasulid state (626/ 1229- 834/1431)
BASEL ABDULRAHMAN MOHAMMED BA ABBAD
- Bedrüddîn Hüseyn İbnü'l-Ehdel'in Keşfü'l-Gıtâ adlı eserinde mezhepler ve Eş'arilik
Sects and Ash'ri in Bedrüddin Hüseyn İbnü'l-Ehdel's work titled Keşfü'l-Gıtâ
HATİCE KULUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM ARIKAN
- Hz. Peygamberin davetini kabul etmeyenlerin argümanları
Hz. Accept the invitation of the Prophet non-arguments
MEHMET ÇAMUR
- Modern bilim öngörüsü yönünden Kur'ân'ı Kerîm'in diğer kutsal kitaplarla karşılaştırılması
Comparison of the Kur'an Kerîm with other holy books from the modern science forecast
MAHMUT ESENDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YOLCU