Epilepsili çocuk hastalarda tedaviye uyum ve tedaviye uyumu etkileyen faktörler
Compliance with treatment in child patients with epilepsy and factors affecting compliance with treatment
- Tez No: 858358
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL AYDIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Amaç: Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Nöroloji polikliniğinde takip edilen epilepsili çocuklarda ilaç uyum oranlarını belirlemek, ilaç uyumunu etkileyen faktörleri tanımlayarak ilaç uyumsuzluğunu en aza indirebilecek önlemleri alabilmek ve böylece epilepsi nedeniyle görülen düzeltilebilir olumsuzlukların önüne geçmektir. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tanımlayıcı bir araştırmadır. Bu çalışmanın tasarımında literatürde bulunan benzer çalışmalardan yararlanılmıştır. Balıkesir Ünivesitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Nöroloji Polikliniği'nde epilepsi tanısı ile takip edilen 380 hastadan, aileleri çalışmayı kabul eden 150 hasta çalışmaya alındı. Çalışma, Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Nöroloji Polikliniği'ne başvuran hastaların anti-nöbet tedaviye uyumu ve uyumu etkileyen faktörleri belirlemek üzere hazırlanan anketin hastalara ve bakım verenlere uygulanması ile yapıldı. Çalışmada kullanılan anket soruları literatürde bulunan benzer çalışmalardaki anket sorularının revize edilmesi ile hazırlanmıştır. Çalışmada kullanılacak anket formu hastaların sosyodemografik özelliklerinin, ebeveynlerinin sosyodemografik özelliklerinin, hastaların epilepsi ile ilgili klinik bilgilerinin, MMSA-8 (Morisky Tedavi Uyum Ölçeği) Anketinin ve yasaklara uyum düzeyinin değerlendirilmesinin araştırıldığı 5 (beş) bölümden oluşmaktadır. Anti-nöbet ilaçlarını kendi alabilen adolesan hastalara 53 soruluk bir anket, anti-nöbet ilacı bakım veren tarafından verilen çocuk hastalara yönelik 49 soruluk bir anket olmak üzere toplamda 2 anket oluşturuldu. Bulgular: Çalışmaya 150 epilepsi tanılı ve anti-nöbet tedavi kullanan hasta dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen hastaların 80'i (%53,33) çocuk, 70'i (%46,67) adolesan grubundaydı. Hastaların cinsiyet dağılımına bakıldığında; 74'ü (%49,3) kadın ve 76'sı (%50,67) erkekti. Tüm hastaların yaş ortalaması 10,69±5 yıl, medyan yaş 11 (7-15) yıl idi. Hastaların 21'i (%14) son 1 yılda epilepsi tanısı alırken; 56 hasta (%37,33) 1-3 yıldır, 40 hasta (%26,67) 3-5 yıldır, 26 hasta (%17,33) ise 5-10 yıldır epilepsi tanılıydı. 66 hasta (%44) son 1 yılda nöbet geçirirken, 84 hasta (%56) son nöbetini 1 yıldan uzun süre önce geçirmişti. 112 hasta (%74,67) tekli antiepileptik ilaç (monoterapi) kullanırken; 38 hasta (%25,33) iki veya üzerinde antiepileptik ilaç (politerapi) kullanıyordu. En çok kullanılan antiepileptik ilaçlara baktığımızda; 95 hasta (%48,72) levetiresetam, 49 hasta (%25,13) valproik asit kullanıyordu. MMSA8 anket sorularına verilen cevaplar incelendiğinde; toplam 8 puan üzerinden değerlendirilen MMSA8 anketinin ortalaması 6,65±2, medyan değeri 7 (6-8) idi. MMSA8 puanı ile hasta grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmış olup (p=0,002), adolesanların MMSA8 puanı daha düşüktür. MMSA8 puanı ile hastanın nöroloji poliklinik kontrol sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmış olup (p=0,008) düzenli kontrole giden hastaların MMSA8 puanı daha yüksek bulunmuştur. MMSA8 puanı ile epilepsi tanı süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki izlenmiştir (p=0,003). Epilepsi tanı süresi daha kısa olan hastaların MMSA8 puanı daha yüksek saptanmıştır. Sonuç: Epilepsi dünyada en sık karşılaşılan kronik nörolojik hastalık olup, dünyada yaklaşık 10,5 milyon epilepsi tanısı olan çocuk bulunmaktadır. Yapılmış olan araştırmalar incelendiğinde epilepsi tanısı olan hastaların sağlıklı bireylere göre yaşam kalitelerinin daha düşük olduğu bildirilmiştir. Nöbetlerin tekrarı önceden tahmin edilemez ve özellikle ilaç rejimine uymayan epilepsili çocuklar ve aileleri için sürekli bir tehlike oluşturur. Epilepsili çocuklarda tekrarlayan nöbetlerin en yaygın nedeni, reçete edilen anti-nöbet ilaç tedavisine uyulmamasıdır. Tedaviye uyumsuzluk hastaların hastanelere yeniden yatış sayılarını, morbiditelerini ve mortalitelerini arttırmaktadır. Çalışmamızda MMSA8 ölçeğinden alınan ortalama puan 6,65±2 olup, hastaların %24'ü düşük, %32'sinin orta ve %44'ünün de tedaviye yüksek uyum gösterdiğini saptadık. İlaç uyumsuzluğunun; hasta yaşı, epilepsi tanı süresi, anti-nöbet ilaç kullanım süresi, nöroloji poliklinik kontrollerine düzenli gelmeme, kardeş sayısının artması, doktoruyla olan iletişim ve sosyal çevresinden gördüğü destek ile ilişkili olduğunu saptadık. Sonuç olarak, epilepsi gibi kronik hastalıklarda tedaviye uyum hastalığın seyrini belirler. Anti-nöbet tedaviye uyumsuzluk, tedaviden beklenen sonuca zarar vermekte olup prognozun kötüleşmesine veya mortaliteye neden olmaktadır. Bu nedenle epilepsi tanısı olan çocukların tedaviye uyum oranlarının belirlenmesi ve bunu etkileyen faktörlerin araştırılması gerektiğini düşünmekteyiz. Böylece tedavi uyumsuzluğunu en aza indirebilecek önlemlerin alınarak epilepsi tedavisinde daha başarılı olunacağı kanaatindeyiz.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim is to determine medication compliance rates in children with epilepsy who are followed up at Balıkesir University Health Application and Research Center Child Neurology outpatient clinic, to identify the factors affecting medication compliance, to take measures to minimize medication non-compliance, and thus to prevent correctable negativities due to epilepsy. Materials and Methods: The research is a cross-sectional descriptive research. Similar studies in the literature were used in the design of this study. Among 380 patients who were followed up with a diagnosis of epilepsy at Balıkesir University Health Application and Research Center Child Neurology Polyclinic, 150 patients whose families agreed to participate in the study were included in the study. The study was conducted by applying the questionnaire prepared to determine the compliance of patients applying to Balıkesir University Health Application and Research Center Child Neurology Polyclinic to anti-seizure treatment and the factors affecting compliance, to the patients and their caregivers. The survey questions used in the study were prepared by revising the survey questions in similar studies in the literature. The survey form to be used in the study consists of 5 (five) sections in which the sociodemographic characteristics of the patients, the sociodemographic characteristics of their parents, the patients' clinical information about epilepsy, the MMSA-8 (Morisky Treatment Compliance Scale) Survey and the evaluation of the level of compliance with the prohibitions are investigated. A total of 2 surveys were created: a 53-question survey for adolescent patients who can take their own anti-seizure medications, and a 49-question survey for pediatric patients who are given anti-seizure medications by their caregivers. Results: 150 patients diagnosed with epilepsy and using anti-seizure treatment were included in the study. Of the patients included in the study, 80 (53.33%) were children and 70 (46.67%) were adolescents. Considering the gender distribution of the patients; 74 (49.3%) were women and 76 (50.67%) were men. The mean age of all patients was 10.69±5 years, and the median age was 11 (7-15) years. While 21 (14%) of the patients were diagnosed with epilepsy in the last year; 56 patients (37.33%) had been diagnosed with epilepsy for 1-3 years, 40 patients (26.67%) for 3-5 years, and 26 patients (17.33%) for 5-10 years. While 66 patients (44%) had a seizure in the last year, 84 patients (56%) had their last seizure more than 1 year ago. 112 patients (74.67%) were using a single antiepileptic drug (monotherapy); 38 patients (25.33%) were using two or more antiepileptic drugs (polytherapy). When we look at the most used antiepileptic drugs; 95 patients (48.72%) were using levetiracetam and 49 patients (25.13%) were using valproic acid. When the answers to the MMSA8 survey questions are examined; The average of the MMSA8 survey, which was evaluated out of a total of 8 points, was 6.65±2 and the median value was 7 (6-8). A statistically significant relationship was found between the MMSA8 score and the patient group (p = 0.002). Adolescents have lower MMSA scores. A statistically significant relationship was found between the MMSA8 score and the number of patient's neurology outpatient clinic visits (p=0.008), and the MMSA score was found to be higher in patients who went for regular check-ups. A statistically significant relationship was observed between MMSA8 score and epilepsy diagnosis time (p=0.003). Patients with shorter epilepsy diagnosis time had higher MMSA scores. Conclusion: Epilepsy is the most common chronic neurological disease in the world, and there are approximately 10.5 million children diagnosed with epilepsy in the world. When the studies are examined, it has been reported that patients diagnosed with epilepsy have a lower quality of life than healthy individuals. Recurrence of seizures is unpredictable and poses a constant danger to children with epilepsy and their families, especially if they do not comply with their medication regimen. The most common cause of recurrent seizures in children with epilepsy is non-compliance with prescribed anti-seizure medication. Non-compliance with treatment increases the number of hospital readmissions, morbidity and mortality of patients. In our study, the average score obtained from the MMSA-8 scale was 6.65±2, and we found that 24% of the patients had low compliance, 32% had moderate compliance, and 44% had high compliance with the treatment. Medication incompatibility; We found that it was related to the patient's age, duration of epilepsy diagnosis, duration of anti-seizure medication use, lack of regular attendance at neurology outpatient clinic checks, increased number of siblings, communication with the doctor, and support from the social environment. As a result, in chronic diseases such as epilepsy, compliance with treatment determines the course of the disease. Non-compliance with anti-seizure treatment harms the expected outcome of treatment and causes worsening prognosis or mortality. For this reason, we think that treatment compliance rates of children diagnosed with epilepsy should be determined and the factors affecting this should be investigated. Thus, we believe that more success will be achieved in the treatment of epilepsy by taking measures to minimize treatment noncompliance.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağında oksipital deşarjların saptandığı epilepsi tanılı hastaların klinik, laboratuvar ve görüntüleme özelliklerinin incelenmesi
Investigation of clinical, laboratory and imaging features of patients diagnosed with epilepsy in which occipital discharges were detected in childhood
DİLEK ÖZKUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. HANDE GAZETECİ TEKİN
- Juvenil miyoklonik epilepsili olguların klinik özellikleri ve tedavi yanıtları
Clinical parameters and therapy efectiveness of children with juvenile myoclonic epilepsy
HÜSEYİN BAŞPINAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT ÇELİK
- Absans epilepsi hastalarında klinik,elektroensefalografi (EEG) özellikleri ve tedaviye cevabın retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of clinical, electroencephalography (EEG) characteristics and response to treatment in absence epilepsy patients
SEDA POLAT TANÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP TEBER
- Video elektroensefalografi monitorizasyonunun tanı, sınıflama ve tedaviye katkısı - yedi yıllık Trakya Üniversitesi Tıp fakültesi deneyimi
Contribution of video electroencephalography monitoring to diagnosis, classification and treatment - Trakya University Faculty of Medicine experience of seven years
ASLI SERT SUNAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
NörolojiTrakya ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BABÜRHAN FEYZULLAH GÜLDİKEN
- Juvenil miyoklonik epilepsili olguların klinik özellikleri ve tedavi yanıtları
Clinical parameters and therapy effectiveness of children with juvenile myoclonic epilepsy
VUSALA YUSUFOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER BEKTAŞ