İslâm ibadetler fıkhında zelletü'l-kârî (Okuyucu hataları): Hanefi mezhebi örneği
Zellat al-qârî' (Reader mistakes in prayer) in islam worship law: The example of the Hanafi sect
- Tez No: 858486
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN OKUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Namaz ibadeti, ibadetler arasında önemli bir yere sahiptir. Namazda yapılan bazı hatalar, namazın sıhhatine engel olabilmektedir. Bu hatalardan kayda değer bir kısmı ise kıraat hususundadır. Bu hatalara, okuyanın yanılması anlamına gelen“zelletü'l-kârî”denilmektedir. Namazda kıraat esnasında okuyucu, vakf ve ibtidâ, i'râb, harfler, ayetler ve kelimelerde değiştirme veya ekleme veyahut bunların telaffuzunda bazı hatalar yapabilmektedir. Hanefî fakihler, konuyu sistematik ve ayrıntılı bir şekilde ele almış, neredeyse tüm hataları kapsayacak şekilde incelemişlerdir. Bunun en önemli sebeplerinden biri, Hanefî mezhebinin doğuş ve yayılış coğrafyasının diğer mezheplere göre daha kozmopolit bir görünüm arzetmesi ve dolayısıyla karşılaştıkları problemlerin daha girift olmasından kaynaklanmaktadır. Namazda kıraat hataları diğer fıkıh mezheplerinde Hanefî mezhebinde olduğu gibi sistematik ve geniş olarak ele alınmamıştır. Diğer mezheplerde konu, lahn kapsamında ele almış ve hata yapanı“lehhân/lâhin”(okumada dil bilgisi ve i'râb hatası yapan) kavramı çerçevesinde incelemişlerdir. Namazda yapılan kıraat hatalarının, namazı bozup bozmayacağı hakkında fakihler bazı ölçütler tespit etmişlerdir. Bu hataların Hanefî mezhebinde namazın sıhhatine mâni olup olmaması iki temel yaklaşımla incelenmiştir. Ebû Hanîfe, İmâmeyn ve onların talebelerinden oluşan, kendilerine“mütekaddimîn”denilen fakihler, konuyu ihtiyat prensibi çerçevesinde belli kurallarla izah etmişlerdir.“Müteahhirîn”denilen ulemâ ise kıraatte bulunan kişi lehine örf ve maslahat kaynaklı, dinde kolaylık ve genişlik prensibini esas almışlardır. Bu çalışmada, namazda okuyucunun yaptığı kıraat hatalarına ve bunun özelinde namaz ibadetinin sıhhatine mâni olan kıraat hatalarının mahiyetine ve gerekçelerine değinilmiştir. Kıraat hatalarıyla günümüzde de çokça karşılaşıldığından çalışmanın bu sorunlara ışık tutması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Prayer has an important place among the acts of worship. Some mistakes made in prayer may prevent the health of the prayer. A significant number of these errors are in the matter of qiraat. These errors are called“zellat al-kāri”, which means the mistakes of the reader. During the recitation in prayer, the reader may make some mistakes in waqf and ibtidâ, i'rab, changing or adding letters, ayats and words, or in their pronunciation. The Hanafī jurists dealt with the issue in a systematic and detailed manner and analysed it in a way to cover almost all errors. One of the most important reasons for this is that the geography of the birth and spread of the Hanafī madhhab is more cosmopolitan than other madhhabs, and therefore the problems they face are more intricate. The other schools of fiqh do not deal with qiraat errors in prayer as systematically and extensively as the Hanafi school. In other schools of jurisprudence, the issue was dealt with within the scope of lahn, not as zellat al-kārī, and the erroneous person was analysed within the framework of the concept of“lahhān/lahhin”(one who makes grammatical and i'rāb errors in reading). The jurists have put forward some criteria as to whether the qiraat mistakes made in the prayer will invalidate the prayer or not. In the Hanafi school, there are two main approaches to the question of whether it is an obstacle to the validity of the prayer. The jurists, who were called“mutaqaddimîn”, consisting of Abū Hanīfa, Imāmeyn and their students, tried to determine the issue with certain rules within the framework of the principle of precaution. The so-called“later scholars”, represented by the Hanafi jurists of the 4th/10th century and later, such as Abū Bakr al-Balhī, Hinduwānī, Ibn Fazl and Khalwānī, took the principle of ease and breadth in religion, based on custom and maslahah, in favour of the person making the recitation. In this study, the nature and reasons of the Qira'ah errors made by the reader in prayer and the Qira'ah errors that hinder the health of prayer in particular are mentioned. Since qira'ah errors are frequently encountered today, this study aims to shed light on these problems.
Benzer Tezler
- İbadetler fıkhında keffaret-fidye ilişkisi
Kaffara-fidya relationship in fiqh
NURDANA GAIV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET MUHAMMET PEŞE
- İslam fıkhında namaz ibadeti (anlamı,önemi, tarihçesi,fert ve toplum üzerindeki etkileri)
The prayer in islamic fiqh (its meaning history, and the effects on individual and social life)
FAHRİ KAMİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YUNUS VEHBİ YAVUZ
- İbâdetlerle ilgili düzenlemelere etkisi bakımından İslam fıkhında vücûb, sıhhat ve edâ şartı ayrımı
The separation of obligational, correctness and expression conditions in the Islamic jurisprudence in terms of the effect of arrangemets related to the prayers
MEHMET ŞÜKRÜ AYAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNAL YERLİKAYA
- İslam fıkhında ibadet muamelat ayrımı
Of worship in islamic law, social law
ÖMER KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAT KOCA
- Hanefi fıkhında Allah hakkı kul hakkı ayrımı
The distinction between Allah's right and the right of man in Hanafi jurisprudence
ELİF HÜSEYİNOĞULLARI
Doktora
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜRTEZA BEDİR