Arşiv belgelerindeki bilgilerin ontolojik modellenmesi: Aile arşivleri örneği
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 858544
- Danışmanlar: PROF. DR. BERAT BIRFIN BİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Aile; varlıksal süreçlerini genellikle kayıt altına alarak belgeleyen, kurumsal yapılar gibi kanıt ihtiva ettiği varsayılan ve düzenli belge üreten bir organizyon yapı değildir. Toplumsal yapının çekirdeğini oluşturmak ile beraber her aile yapısı kendisine has özelliklere sahiptir ve özeldir. Aileye ait arşivsel malzemeler, hayatın bilgilerini ve ailenin ortak hafızasını muhafaza etmektedir. Bu malzemelerin ve belgelerin muhafızı olan aile kendi içinde bulunduğu tüm sistemlerin de aynı zamanda bir parçasıdır. Her ne kadar birbirinden çok farklı bilgi türleri ile kaotik bir bilgi evrenine sahip olsa da muhafaza edilen arşiv malzemeleri ile arketipleri, nesiller arası aktarımları ve örüntüleri okuyabilmek dahi mümkün olabilir. Belgelerin bilgilerine dair bir ontoloji oluşturabilmek için öncelikle arşivciliğe dair felsefi ve aile tarihine dair teorik yaklaşımlarla yan disiplinlerin referansında ailenin kültür evreni ve sisteminin anlaşılması, ailenin tarihinin yazılmasının kritiklerinin değerlendirilmesi hususunda, ontoloji modelinin kurulmasının evvelinde mülahazalar gerekmektedir. Kendilerine has dış çevrenin yanında ailelerin özelliklerini yansıtan birbirinden farklı nitelik ve nicelikleri taşıyan arşivsel malzemeler, çeşitli bilgi ve belge türleri muhafaza etmektedir. Bu sebeple aileye ait bilgiler, birbirinden farklı tür tanımları içerebilir ve epistemolojik anlamda farklı kanıtlanma tekniklerine ihtiyaç duyabilir. Ontoloji çalışmasının ve kurulumunun yapılabilmesi için ailenin böyle bir talepte bulunması, içinde bulunduğu sistemlerin tanımlanabilmesi, aile arşivinin tasniflenmesi ve tanımlanması, ürettiği ya da etkisinde kaldığı bilgi türlerinin evreninin belirlenmesi ve epistemolojik kanıt özelliğinin ortaya konması, muhafaza ettiği belge türlerinin envanterinin hazırlanması, kurulacak ontolojinin hangi amaca matuf ve seviyede üretilebileceğinin belirlenmesi ve kararının verilmesi, varlık sınıflandırmasının yapılması (taksonomi), alt sınıfların oluşturulması, varlıkların özelliklerinin ve ilişkilerinin belirlenmesi gerekmektedir. Araştırmanın; bundan sonraki aile arşivleri sahasında çalışacak kişilere perspektif sunacağına, arşiv disiplininde felsefi ve disiplinler arası yaklaşımlara, yeni kavramlar ve bilgi türlerinin onto-epistemolojik tanımlanmasına, anlamsal tanımlamalar hususunda yeni tartışmalara ve çalışmalara vizyon sunarak kapı açacağına inanılmaktadır. Özetle bu tez araştırması; belli bir aile sistemi içerisindeki ailelerin muhafazasında bulunan arşivsel malzemelerin, belge, bilgilerinin bütüncül değerlendirilerek, ilişkisel ve anlamsal tanımlarının mümkün olduğu düşüncesiyle birbirinden çok farklı amaçlarla ve seviyelerde ontoloji kurulabilmesi için bir model sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Family; It is not an organizational structure that documents its existential processes by recording them, is assumed to contain evidence like institutional structures, and produces regular documents. Although it forms the core of the social structure, each family structure has its own characteristics and is special. Archival materials belonging to the family preserve the information of life and the collective memory of the family. The family, which is the guardian of these materials and documents, is also a part of all the systems it is in. Although it has a chaotic information universe with very different types of information, it may even be possible to read archetypes, intergenerational transfers and patterns with the archive materials preserved. In order to create an ontology about the information of the documents, considerations are required before establishing the ontology model, first of all, about understanding the cultural universe and system of the family in reference to subdisciplines with philosophical approaches to archiving and theoretical approaches to family history, and evaluating the criticisms of writing the history of the family. Archival materials of different qualities and quantities that reflect the characteristics of families as well as their unique external environment preserve various types of information and documents. For this reason, family information may contain different types of definitions and may need different epistemological proof techniques. In order to carry out the ontology study and installation, the family must make such a request, the systems it is in must be defined, the family archive must be classified and described, the universe of the types of information it produces or is influenced by and its epistemological evidence feature must be revealed, the inventory of the document types it preserves must be prepared, the purpose of the ontology to be established must be determined. It is necessary to determine and decide whether it can be produced at the target and level, to classify assets (taxonomy), to create subclasses, and to determine the properties and relationships of assets. The research; It is believed that it will offer a perspective to those who will work in the field of family archives in the future, and will open the door to philosophical and interdisciplinary approaches in the archive discipline, the onto-epistemological definition of new concepts and types of knowledge, and new discussions and studies on semantic definitions. In summary, this thesis research; It offers a model for establishing ontology for very different purposes and levels, with the idea that archival materials, documents and information kept by families within a certain family system can be evaluated holistically and their relational and semantic definitions are possible.
Benzer Tezler
- Çankırı (Merkez ilçe ve köyleri) Türk Dönemi mimari eserleri
Architectural monuments of the Turkish Period in the Çankırı province (Central towns and villages)
BETÜL ÖZCAN BALKIR
- Osmanlı Devleti'nin Balkan Savaşları muhacirlerinin tabiiyet, iskân, mali yardım ve istihdam sorunlarının çözümüne yönelik bazı uygulamaları
Some of the practices of The Ottoman Empire on citizenship, settlement, financial support, employment towards immigrants of balkan wars
MELEK EYİGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HACISALİHOĞLU
- Şehir coğrafyası açısından bir araştırma: Geçmişten günümüze Tokat
An investigation on urban geography: From past to today Tokat
ÖZLEM AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF CEYLAN
- 19. yy son çeyreğinde yeni malzeme ve yapım tekniği kullanımının istanbul'da inşa edilen üç dini yapı üzerinden çözümlenmesi
An analysis of the use of new materials and construction techniques in the last quarter of the 19th century on three religious buildings in istanbul
DENİZ SENA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- XIX к. жана XX к. башталышындагы орто азия менен осмон мамлекетинин байланыштары тууралуу архивдик документтер
XIX. ve XX. asrın başlangıcında Orta Asya ile Osmanlı Devleti'nin münasebetlerine dair vesikalar
ROZA ABDIKULOVA
Doktora
Kırgızca
2006
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANVARBEK MOKEEV
DOÇ. DR. MURATBEK KOCOBEKOV