Tanzimat Dönemi'nden günümüze modernleşme açısından toplumsal cinsiyet algısı ve kadın hakları
Gender perception and women's rights in terms of modernization from Tanzimat Period to today
- Tez No: 858700
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE YILDIZ ÖZSALMANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Kadın, Modernleşme, Toplumsal Cinsiyet, Tanzimat Dönemi, Meşrutiyet Dönemi, Cumhuriyet Dönemi, Women, Modernization, Gender, Tanzimat Period, Constitutional Monarchy Period, Republican Period
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 357
Özet
Batı Avrupa'da meydana gelen“Rönesans ve Reform Hareketleri, Aydınlanma Dönemi, Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi”gibi tarihsel olaylar toplumsal, siyasal ve ekonomik alanda köklü bir değişim ve dönüşümün yaşanmasına neden olmuş, bu durum yeni bir kavram olarak“modernite”olgusunun ve yeni bir toplum olarak da“modern bir toplum”un ortaya çıkışına zemin hazırlamıştır. Osmanlı Devleti de, Batı Avrupa karşısında çeşitli sahalarda geri kaldığının bilincine vararak, yeni bir toplum ve yeni bir medeniyet oluşturmak adına, 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı ile hukuki, siyasal ve toplumsal alanda köklü değişimleri hayata geçirmiştir. 1839 Tanzimat Fermanı ile başlayan modernleşme/batılılaşma girişimlerinin odak noktasını ise kadının toplum içindeki ikincil statüsü oluşturmuş ve toplumun geri kalmışlığı, kadının eğitimsizliğine bağlanmıştır. Tanzimat Dönemi'nde kadınlara verilen eğitim hakkı eğitimli kadınlann sayısının artmasını sağlamış, gazete ve dergilerde yazılanyla seslerini duyurmaya başlayan kadınlar sosyal hayatta daha fazla yer alma imkanını elde ederek, özel alandan kamusal alana adım atma fırsatını yakalamışlardır.il. Meşrutiyet Dönemi'nde batılılaşma/modernleşme hareketlerinin hız kazanması ve görece oluşan özgürlük ortamında kadınlar, gazete ve dergilerde yazılar yazmanın yanı sıra, teşkilatlanarak kadın dernekleri kurmaya başlamışlar ve haklannı örgütlü bir şekilde dile getirerek Cumhuriyet Dönemi'nde kazanılan haklann ilk tohumlannı atmışlardır. Bilindiği üzere Cumhuriyet Dönemi'nde modernleşme/batılılaşma idealiyle muasır medeniyetler seviyesine ulaşmak adına bir dizi inkılap gerçekleştirilmiş ve gerçekleştirilen bu inkılaplar neticesinde kadınlar sosyal, siyasal ve hukuksal haklannı Batı' daki çağdaşı pek çok kadından önce elde etmiştir. Ancak bugün Türk kadınının sosyal ve siyasal alan da dahil olmak üzere pek çok alanda erkeğe nazaran ikinci planda olması ve Batı' daki çağdaşı pek çok kadının gerisinde kalması, tek başına bu haklann kazanılmış olmasının yeterli olmadığını ve toplumsal pratiklerde yeteri kadar karşılık bulamadığını göstermektedir. Bu tez çalışmasının amacı, Osmanlı'nın son döneminde başlayan ve Cumhuriyet Dönemi'ne de tevarüs eden modernleşme çalışmalannın, kadının yasal hak ve özgürlüklerinde ne gibi değişiklikler yarattığını ve kadının elde ettiği yasal hak ve özgürlüklerini toplumsal pratiklere yeteri kadar yansıtamamasının altında yatan unsurların neler olduğunu, toplumsal cinsiyet perspektifinden analiz etmektir.
Özet (Çeviri)
Historical events such as the“Renaissance and Reform Movements, the Enlightenment Period, the French Revolution and the Industrial Revolution”in Westem Europe led to a radical change and transformation in the social, political and economic fıelds, which paved the way for the emergence of“modemity”as a new concept and“modem society”as a new society. The Ottoman Empire, realizing that it was lagging behind Westem Europe in various fıelds, implemented radical changes in the legal, political and social fıelds with the Tanzimat Edict proclaimed in 1839 in order to create a new society and a new civilization. Starting with the 1839 Tanzimat Edict, the focal point of the modemization/westemization initiatives was the secondary status ofwomen in society and the backwardness of society was attributed to the lack of education of women. The right to education granted to women in the Tanzimat Period led to an increase in the number of educated women, and women, who began to make their voices heard through their writings in newspapers and magazines, gained the opportunity to take part in social life more and had the opportunity to step from the private sphere to the public sphere. With the acceleration of the westemization/modemization movements in the Constitutional Monarchy il period and in an environment of relative freedom, women began to organize themselves and establish women's associations in addition to writing articles in newspapers and magazines, and by voicing their rights in an organized manner, they sowed the fırst seeds of the rights gained in the Republican Era. As is known, a seri es of revolutions were carried out in the Republican Era in order to reach the level of contemporary civilizations with the ideal of modemization/westemization, and as a result ofthese revolutions, women gained their social, political and legal rights before many of their contemporaries in the W est. However, the fact that Turkish women today are in the second place compared to men in many areas, including social and political spheres, and lag behind many of their contemporaries in the West, shows that the acquisition of these rights alone is not enough and that they are not suffıciently reflected in social practices. The aim of this thesis is to analyze, from a gender perspective, what changes the modemization efforts that began in the late Ottoman period and carried over into the Republican Era have brought about in women's legal rights and freedoms, and what factors underlie women's inability to adequately reflect their legal rights and freedoms in social practices.
Benzer Tezler
- Türkiye Cumhuriyeti'nde müzik kurumlaşması ve kültürel kimlik değişimi
Musical institutionalization and cultural identity change in Turkish Republic
GÜRSEL YURTSEVEN
Doktora
Türkçe
2018
MüzikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN SAĞER
- Osmanlı'dan günümüze bedelli askerlik uygulamaları
Paid military service applications from Ottoman to present
SALİH YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK ÇOLAK
- Türk eğitim tarihi açısından modernleşme sürecindeki Türk eğitim sistemine İzmir İktisat Kongresi kararlarının etkisi
The effect of İzmir Economic Congress decisions on the Turkish education system in the modernization process of Turkish education
ERDAL İNCEBACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRETTİN YILMAZ
- Osmanlı'nın modernleşme sürecinde mali politikalar ve günümüze yansımaları
Başlık çevirisi yok
NİYAZİ CANGİR
- Atatürk Dönemi kadın eğitimi
Başlık çevirisi yok
SUNA ÖZTOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA BAYKAL