Geri Dön

Adudüddin el-Îcî'de varlık

Asset in Adudüddin el-Îcî

  1. Tez No: 859037
  2. Yazar: EKREM UĞURLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. METİN YILDIZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Kelâm, Îcî, Varlık, Vâcib, Mümkün, İlliyet, Kalam, Ici, Existence, Necessary, Possible, Causality
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 263

Özet

Kelâmın müteahhirûn dönemi, felsefenin kavram ve birikiminden faydalanması yönüyle mütakddimûn döneminden farklılık arz etmektedir. Müteahirûn dönemde felsefenin konusu olarak kabul edilen hususların birçoğu kelâmın konuları arasına girmiştir. Bunların başında varlık modları olarak da ifade edilen zorunlu varlık, mümkün varlık, mümteni' ile varlığın sahip olduğu alan itibâriyle tasnif edildiği mutlak varlık, zihinî varlık, haricî (aynî) varlık, nefsü'l-emirde varlık gelmektedir. Müteahhirûn kelâmcılara göre varlık kavramı anlaşılmadan metafiziği anlamanın imkânı yoktur. Bu sebeple onlar metafizikle ilgili eserlerine varlıkla ilgili hususları inceleyerek başlamaktadırlar. Îcî, varlık kavramının tasavvuru, var olanlar arasında ortaklığı, varlık mâhiyet ilişkisi, haricî ve zihnî varlık konularını bu bağlamda inceleme konusu yapmaktadır. O, mutlak varlık kavramını bedîhî olarak gördüğü için en bilinen kategori olması hasebiyle Allah âlem ilişkisini ve Allah'ın varlığının ispatı dâhil olmak üzere çoğu metafizik problemlerin çözüm kaynağı olarak varlık kavramını göstermektedir. Bu sebeple Îcî'nin sistematiğinde varlığın en önemli kısmını oluşturan haricî varlığın zorunlu ve mümkün varlık çeşitleri incelenmiştir. Bu tezimizdeki amacımız Îcî'nin varlık problemine yaklaşımı, getirdiği deliller, varmak istediği sonuçları yakalamaktır. Îcî'de dâhil olmak üzere bütün müteahirûn kelâmcılar her ne kadar felsefenin kavramlarını kullanarak sistemlerinde gözle görülür bir dönüşüm yapmışlarsa da kâdir-i muhtar Allah anlayışından vaz geçmedikleri gibi âlemdeki olgu ve olayların mutlak bir sebep-sonuç ilişkisi içinde geliştiğini reddetmişlerdir. Bu sebeple onlar âlemin yoktan yaratıldığını açıkça ifade etmişlerdir.

Özet (Çeviri)

The latent period of theology differs from the premeditated period in that it benefits from the concepts and knowledge of philosophy. Many of the issues that were accepted as the subject of philosophy in the later period became among the subjects of theology. The most important of these are necessary existence, which is also expressed as modes of existence, possible existence, mumteni' and absolute existence, in which existence is classified according to the field it has, mental existence, external (in kind) existence, necessitated existence. According to mutaahhirun theologians, it is not possible to understand metaphysics without understanding the concept of existence. For this reason, they begin their works on metaphysics by examining issues related to existence. In this context, Ici examines the concepts of existence, partnership among existing things, the relationship between existence and essence, and external and mental existence. Since he sees the concept of absolute existence as self-evident, he shows the concept of existence as the source of solution to most metaphysical problems, including the relationship between Allah and the universe and the proof of Allah's existence, as it is the most well-known category. For this reason, the necessary and possible existence types of external existence, which constitute the most important part of existence in Ici's systematics, have been examined. Our aim in this thesis is to capture Îcî's approach to the problem of existence, the evidence he brought, and the conclusions he wanted to reach. Although all modern theologians, including Ici, made a visible transformation in their systems by using the concepts of philosophy, they did not give up the understanding of Allah as the Almighty Allah and denied that the phenomena and events in the world developed in an absolute cause-effect relationship. For this reason, they clearly stated that the universe was created from nothing.

Benzer Tezler

  1. Adudüddin el-Îcî'de ulûhiyyet anlayışı

    The mentalitiy of divinity in Adud al-Dîn al-'İjî

    MEHMET FADIL ÜNSAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET AKGÜÇ

  2. Seyyid Şerîf Cürcânî'de cevher ve araz anlayışı

    The conception of essence and attribute in Sayyid Sharîf al-Jurjânî

    AYŞE KEVSER KOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KILIÇ ASLAN MAVİL

  3. Kirmani'nin Şerh-u Ahlak-ı Adudiyye adlı eseri

    Sharh-u Akhlak-i Adudiyya of Kirmani

    DERYA TOPALCIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinSakarya Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ATİLLA ARKAN

  4. İmkân risaleleri bağlamında Kemalpaşazâde'nin imkân anlayışı

    Kemālpas̲hazādah's concepti̇on of conti̇gency wi̇thi̇n the treati̇ses of conti̇gency

    AHMET FARUK YOLCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinSakarya Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH KAYA

  5. Kâdî Beyzâvî'de varlık

    Ontology of al-Qādī al-Baidāwī

    MUHAMMED YUŞA YAŞAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RAMAZAN YILDIRIM